2023

Van Wikipedia
2020 - 2021 - 2022 - 2023 - 2024 - 2025 - 2026

2023 (MMXXIII) is e gewoen jaor wat begós op 'ne zoondag op de Gregoriaanse kalender.

Gebäörtenisse[bewirk | brón bewèrke]

jannewarie
  • 1 - Kroatië veurt d'n euro in, dee de kuna vervingk.
  • 1 - Luiz Inácio Lula da Silva wuert beëideg es president vaan Brazilië. Heer volg Jair Bolsonaro op. Lula waor iejer vaan 2003 t/m 2010 al president.
  • 1 - Gemeinteleke fusie in Zuid-Holland.
  • 2 - Kreeg i g'n Oekraïne: Bie 'nen Oekraïensen aanval op 'n tiedelike Róssische basis in Makiivka inne regio Donetsk zint zeker 63, mer dinkelik hónderde militaire óm 't laeve gekómme.
  • 3 - Bie de verkezing veur 'ne nuje sjpraeker sjtake de sjtumme in 't Hoes van Aafgevaerdigde van de VS. 't Is veur 't iers in hóngerd jaor det zoeget gebäört. Oetènjelik weurt Kevin McCarthy op 6 jannewarie nao vieftien sjtumrunje gekoze.
  • 8 - Aanhengers van ex-presidentj Jair Bolsonaro besjtörme 't parlemèntsgebouw in Brasília. De besjtörming is dujelik geïnspireerd door de besjtörming van 't Amerikaans Capitool in 2021.
  • 11 - De pelitie begintj mit de óntruming van Lutseroa. 't Dörp, wat gesjloop mót waere veur de broenkoolwinning, weurt door activiste bezat gehauwe.
  • 14 - Kreeg i g'n Oekraïne: Bie 'ne Róssische raketaanval op Dnipro (Dnjepropetrovsk) valle teentalle doeje.
  • 15 - Bie e óngelök mit e vleegmesjieng in Nepal kómme alle 72 inzittende óm 't laeve.
  • 15 - Bie 'ne aansjlaag mit e geïmproviseerd explosief in 'n kerk in Congo-Kinshasa valle 10 doeje en 39 gewónje.
  • 16 - Maffiakopsjtök Matteo Messina Denaro weurt in Palermo gearresteerd.
  • 17 - In Den Bosch begintj de zaak taege Peter S. oet Bieëgdje en Nancy D. oet Hèrkebósj, die verdach waere van sadistisch kènjermisbroek.
  • 21 - 'ne Sjötter äöpent 't vuur op 66-jäörige vrouw en häör 38-jäörige dochter in e winkelcentrum in Zwijndrecht (Nederland)j.
  • 25 - Bie e sjtaekincident in e treintoesjtel hauverwaeges Kiel en Hamburg zint twie doeje en zeve gewónje gevalle. Me geit neet oet van e terroristisch motief.
  • 26 - Bie gevechte tösje 't Israelisch leger en Palestiense militante in Jenin oppe Westelike Jordaanoever valle 9 doeje. Ónger de doeje zint zeve militante en 'n vrouw.
  • 27 - Bie 'ne aansjlaag op 'n synagoog in Oes-Jeruzalem valle zeve doeje en drie gewónje. De sjötter, 'ne 21-jäörige Palestien, waert doedgesjote in e vuurgevech mit de pelisse.
  • 30 - Bie 'ne bómaansjlaag op 'n moskee inne Pakistaanse sjtad Pesjawar valle zeker 59 doeje en 170 gewónje.
  • 30 - In 'n metrosjtasie in Brössel waere reizigers aangevalle door 'ne man mit e mets. Drie luuj rake gewóndj, woevan eine ernstig.
fibberwarie
  • 4 - De Amerikaanse lochmach haolt 'n Chinese ballon denaer, die volgens häör veur sjpionagedoele waor opgelaote.
  • 6 - Kortbie Gaziantep in Turkieë vèntj 'ne zjwaoren aerdsjóddel plaatsj mit 'n krach van 7,8 op de memènt-magnitudesjaol. In Turkieë en Syrië valle teendoezende doeje.
  • 10 - Limburg sjaf es lèste provincie in Nederlandj de bae veur 't debat aaf.
  • 14 - Nuuj-Zielandj reup de noedtoesjtand oet óm de sjaaj die orkaan Gabrielle deit. 't Is pas de driede kier in de historie van 't landj det de regering det deit.
  • 17 - Demonstrante in Paramaribo besjtörme 't Surinaams parlemèntsgeboew.
  • 22 - In 't Noord-Iers Omagh waert 'ne pelissie-agent besjaote. Hae raak ernstig gewóndj. D'n aansjlaag is meugelik 't wirk vanne rippeblikeinse terreurbeweging New IRA.
  • 23 - 't Julianakenaal geit toe óm 'nen dambreuk.
  • 26 - Bie e bootóngelök in Zuud-Italië kómme zeker 67 migrante óm 't laeve.
miert
  • 1 - Bie e treinóngelök in 't noorde van Griekelandj valle 57 doeje.
  • 3 - In Brussel demonstrere doezende boere taege 'n versjtrenging van 't sjtiksjtofbeleid veur de landjboew.
  • 9 - Bie 'n sjeetpartie in 'ne Keuninkriekszaal vanne Jehovagetuge in Hamburg valle zeker ach doeje (incl. de sjötter) en mierder gewónje.
  • 10 - De Nederlandse regering luf de lèste beperkinge ómtrèntj COVID-19 op.
  • 10 - De Vlaomse regering kump esnog mit e sjtiksjtofakkaord wo de ganse coalitie achter sjteit.
  • 13 - In de Hèrkebósjer zedezaak kriege Nancy D. en Peter S. 12 jaor gevangenis opgelag óm 't misbroek van zeve jóng oppaskinger.
  • 15 - Bie verkezinge veur de Provinciaal Sjtaote en de watersjappe wintj veural de rechs-populistische BBB henjig: ze weurt in alle provincies de groetste.
  • 17 - 't Internationaal Sjtraofhof in D'n Haag vaerdig 'n arrestatiebevel oet taege Vladimir Poetin.

Gepland[bewirk | brón bewèrke]

Sport[bewirk | brón bewèrke]

gepland

Prieze[bewirk | brón bewèrke]

Gestorve[bewirk | brón bewèrke]

Variabel fies- en gedinkdaog[bewirk | brón bewèrke]

opmerkinge
  • Mèt 'vastelaovend' weurt hei lètterlek de veuraovend vaan de vastentied gemeind; in de volksmoond dus 'vastelaovesdinsdag'.
  • Vaan Paose aofhenkeleke fieste in de oosters-orthodoxe kèrke kinne mèt hölp vaan bovestoonde data weure berekend.
  • Joedse fiesdaog beginne bij zonsoondergaank d'n daag veur wat de kalender hei aongief.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=2023&oldid=459270"