Hezbollah
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Hezbollah (حزب الله, in Latiense sjpelling: Ḥizbu 'llāh, wat Partei van God betekent) is 'n sjiitische politisje partei en 'ne gewapende groep in Libanon. Hezbollah is 'n groeëte partei in 't zude van 't lank, in e aantal sjtadswieke van Beiroet en i g'ne Bekaavallei. Ze woeëd ópgerich in 1982, tiedes de invasie i Zuud-Libanon en de anarchie in 't lank. Wichtige elemente van höär ideologie zint anti-amerikanisme en de vernetiging van Israel es 'ne Jüddisje sjtaat. De beweging weëd in de VS, de EU, Canada, Nui-Zieëland, Koeweit, Saoedi-Arabië, Bahrein, Qatar, de VAE, Oman, Israel en Australië besjouwd es 'n terroristische organisatie. Ze weëd militair en politisj óngersjteund durch 't Ayatollah-regime in Iran en 't regime van Assad i Syrië. Angesjum óngersjteunt ze actief 't regime van Assad in d'r Syrische Burgerkreeg, de soennitische beweging Hamas i g'n Gazasjtrook, anger terreurgroepe in de Palestiense gebede en de sjiitische Houthi-rebelle in Jeme.
Seër de óprichting is ze regelmieësig betrokke bei gevechte mit 't Israelisch leger, döks aafgewisseld mit ruiige tusjefases en dan ópnui 'n escalatie, woe-ónger in d'r zoeëmer van 2006 en in 2023-2024, tiedes d'r kreeg tusje Israel en Hamas. De beweëging sjtóng va 1992 bis 2024 ónger leijing van Hassan Nasrallah, ónger weë vuural d'r gewapende tak hel gegruijd is tot e leger mit doezende mansjappe en e groeët aantal rakette. Hezbollah weëd seër d'r september van 2024 hel getroffe durch zjwoar Israelische aavalle. Zoeë woeëd Nasrallah óp d'r 27e september 2024 doeëdgemaak tiedes 'ne Israelische lófaaval.