Spaanje

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Spanje

Vlag van Spanje

Waope van Spanje

Lokasie van Spanje

Basisgegaevens
Officieel taal nationaol: Spaons
regionaol of lokaol: Catalaans, Baskisch, Galicisch, Aranees
Huidsjtad Madrid
Sjtaotsvörm Constitutioneel monarchie
Sjtaotshoof (lies) Felipe VI (sinds 2014)
Premier Pedro Sánchez
[[{{{titelhoofregering1}}}]] {{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]] {{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]] {{{naomhoofregering3}}}
Religie {{{religie}}}
Opperflaakde
– % water
505.944 km²
1,04%
Inwoeners
Deechde:
47.007.367 (2018)
92,91/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid Euro (EUR of €)
Tiedzaone UTC +1
Nationale fiesdaag 12 oktober
Vouksleed Marcha Real
Web | Code | Tel. .es | ESP | +34

Spaanje is e keuninkriek in 't zuidweste vaan Europa, op 't Iberisch sjiereiland, mèt klein gebeedsdeile in Noord-Afrika. 't Grens aon Fraankriek, Andorra, Portugal, Gibraltar en Marokko en ligk aon de Golf vaan Biskaje en de Middellandse Zie. Hoofstad en groetste stad is Madrid; aander groete stei zien Barcelona, Sevilla, Valladolid en Zaragosa.

Historie[bewirk | brón bewèrke]

Oontstande vaan Spaanje[bewirk | brón bewèrke]

't Groondgebeed vaan Iberiërs, Kelte, Feniciërs, Baske een aander volker woort roontelum 't jaor 200 door de Roemeine vereuverd en Hispania geneump. Nao de val vaan 't Wes-Roemeins Riek en de Groete Volkerverhojzing woort dit gebeed door de Visigote veruiverd, boenao de Mohammedaonse More 't Visigotisch Riek in de 8e iew binnevele. Aon hun hiersjappij, die ziech euver bekans gaans allewijl Spanje oetstrèkde, kaom pas mèt 't verveerdege vaan de Reconquista in 1492 'n ind.

Kolonialisme[bewirk | brón bewèrke]

In rap tempo en in naovolging vaan 't naobers Portegal oontstoond daonao 'n oetgestrèk wereldriek door middel vaan agressief kolonialisme, boebij 't ouch 't groetdeils oetsterve vaan inheims volker in Zuid-Amerika en groetsjaolege slaovernij vaan Afrikaone goof. De Spaonse stempel op Zuid-Amerika zouw zoe dominant weure tot allewijl de meiste Zuid-Amerikaone Spaons es mojertaol höbbe. Daorum tot 't Spaons- en Portegeestaoleg deil vaan de Amerika's Latiens-Amerika weurt geneump. Oondaanks groete riekdomme oet hun kolonieë zakde Spaanje vaanaof de 17e iew door väöl Europees oorloge wijer en wijer trök.

Pos-koloniaol Spaanje[bewirk | brón bewèrke]

De 19e iew woort gekènmerk door binnelandse konflikde die Spaanje teisterde. Die kaome tot hun climax in de Spaonse Börgeroorlog (1936-1939). De fasciste wonne dezen oorlog, mèt es rizzeltaot tot Francisco Franco d'n dictator vaan Spanje woort. Ziene vörm vaan 't fascisme weurt ouch dèks Francoïsme geneump. Franco bleef evels strategisch neutraol in de Twiede Wereldoorlog, oondaanks tot de VS, 't VK en de Sovjet-Unie d'n oorlog hadde verklaord aon Franco zien mede-fasciste: Adolf Hitler en Benito Mussolini. Nao Franco zienen doed in 1975 woort de constitutioneel monarchie en de parlemintair democratie obbenuits opgebouwd. Spaanje woort lid vaan de NAVO in 1982 en woort 'ne lidstaot vaan de Europese Unie in 1986.

Bestuurleke indeiling[bewirk | brón bewèrke]

Spaanje mèt zien regio's.

Spanje kint zevetien otonoom regio's, die in 52 provincies oonderverdeild zien. Ceuta en Melilla valle boete dees indeiling es vrijhandelsstei.

De regio's, mèt hun hoofstei, zien de volgende:

Commons
Commons
Op de pazjena Spain van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje
 
Otonoom regio's in Sjpanje
Vaan van Sjpanje
Otonoom regio's:
Andalusië · Aragón · Asturië · Baleare · Baskeland · Canarische eilen · Cantabrië · Castilië-La Mancha · Castilië en León · Catalonië · Extremadura · Galicië · La Rioja · Madrid · Murcia · Navarra · Valencia
Otonoom sjtae:
Ceuta · Melilla
Lenj in Europa
Albanië · Andorra · Armenië¹ · Azerbeidzjan¹ · Belsj · Bosnië en Herzegovina · Bulgarieë · Cyprus¹ · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Georgië¹ · Griekelandj · Hongarieë · Ierlandj · Ieslandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Liechtenstein · Litouwe · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederlandj · Noord-Macedonië · Noorwege · Oekraïne · Oesteriek · Pole · Portugal · Roemenië · Ruslandj¹ · San Marino · Servië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Turkieë¹ · Tsjechië · Vaticaansjtad · Vereineg Keuninkriek · Wit-Ruslandj · Zjwaede · Zjwitserland
Betwis of neet-erkèndj: Abchazië¹ · Hoeg-Karabach¹ · Kosovo · Naord-Cyprus¹ · Transnistrië · Zuud-Ossetië¹
Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia¹ · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Eilandj Man · Sjpitsberge
1. Dit landj lik gedeiltelik of gans in Azië meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Spaanje&oldid=451708"