Bao-toewe gerónje centraal-achterklinker
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De bao-toewe gerónje centraal-achterklinker of gerónje bao-geslaote centraal-achterklinker is 'ne klinker dae in sómmige gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [ʊ].
Kènmirke
[bewirk | brón bewèrke]Kènmirke vanne bao-toewe gerónje centraal-achterklinker zeen:
- De vokaalhuuegdje is bao-toe, det inhèltj det de tóng net get minder vernejdj es is bie 'nen toewe klinker;
- De vokaalposiesje is achter, det inhèltj det de tóng zich zowied wie meugelik nao achter bevindj zónger 'n gans toew vernejjing te make. Óngerónje achterklinkers neige te waere gecentraliseerdj, det mèntj det ze döks feitelik centraal-achterklinkers zeen;
- De klinker is geróndj-oetstaekendj, det mèntj det de heuk vanne luppe waere samegetróch enne binnekantj vanne luppe bloeatligke.
Limbörgs
[bewirk | brón bewèrke]In 't Limbörgs kump de bao-toewe gerónje centraal-achterklinker in väöl dialekte veur es 'ne korte klinker, en waal dae klinker dae gesjreve wuuertj es ó. Inne meiste dialekten is de preciezen oetspraok aevel lichtelike gecentraliseerdj toet [ʊ̞], of nag e klei stökske wiejer nao [o̝] of [o]. De ó kóntrasteertj den mitte korten aope gerónjen achterklinker [ɒ], gesjreven es o, en in sómmige dialekten onna mitte korten aop-midde gerónjen achterklinker [ɔ], ò. Ónger invlood van 't Nederlandjs dreige dees klenk bieje jeug same te valle.
| Oetspraok nao toean en lingdje | |||
|---|---|---|---|
| posiesje | IPA | spèlling | |
| kort | |||
| sleiptoean | [lʊ́m̥:p] | lómp | |
| stoeattoean | [bʊn'bʊ̀n] | bónbón | |
| neutraol | [bʊk] | bók | |
Sómmige dialekte, wie 't Valkebergs, wuuertj de korte ó in väöl vel 'n korte oe: knoep veur knóp. Dit is aevel in väöl Midde-Limbörgse dialekten ouch 't val, meh get minder consequent doorgeveurdj: s(j)toep, foekke en boets(j)e, taengeneuver stóp, fókke en bóts(j)e. Det zuut me den veural in littergrepe wobie gein toeankóntraste kónne waere gemaak. In dialekte wie 't Mofers kómme döks twieë variantje naevenein veur; zoea kan me zowaal póppe es poeppe zègke; in anger vel is 't houfwaord ónverhoeag, meh de aafleijing waal, wie lóch taengeneuver loeftig en bók taengeneuver boekketig.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||