Naar inhoud springen

Aopen óngerónje veurklinker

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


d'n Aopen óngerónje veurklinker of óngerónjen aope veurklinker is 'ne klinker dae in e groeat deil aan gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [a ~ æ̞ ~ a̠].

Kènmirke

[bewirk | brón bewèrke]

Kènmirke vannen aopen óngerónje veurklinker zeen:

  • De vokaalhuuegdje is aop (of lieëg), det inhèltj det de tóng wied van 't verhieëmeldje aaf zitj;
  • De vokaalposiesje is veur, det inhèltj det de tóng zich zoea wied nao veur wie meugelik inne móndj bevindj zónger 'n gans toew vernejjing te make;
  • De klinker is óngeróndj, det mèntj det de luppen óngesprèdj (neet-verrundj) zeen.

Limbörgs

[bewirk | brón bewèrke]

In 't Limbörgs kump d'n aopen óngerónje veurklinker veur in väöl dialekte.

In 't Mestreechs guldj t'r es de standerdoetspraok vanne lang <aa>. In 't Remunjs kump t'r in vriej variaasje mitte bao-aopen óngerónje veurklinker veur en is de oetspraok ouch <aa>. In anger dialekte, worónger 't Mofers, is de standerdoetspraok vanne <aa> lichtelik centraliseerdj toete aopen óngerónje centrale klinker.

't Haëmets is uniek in det 't e kóntras maak tösse d'n aopen óngerónje veurklinker, d'n aopen óngerónje centrale klinker ennen aopen óngerónjen achterklinker.

De korte variant guldj es de standerdoetspraok vanne korte <a> in väöl Naord-Limbörgse dialekte.

 
Internationaal Fonetisch Alfabet
Mitklinkers
Plaats →
Meneer ↓
Labiaal Coronaal Dorsaal Laryngeaal
Bilabiaal Labiodentaal Dentaal Alveolair Postalveolair Retroflex Alveolopalataal Palataal Velair Uvulair Glottaal
Nasaal     •   m     •   ɱ     •   n     •   ɳ     •   ɲ     •   ŋ     •   ɴ
Plosief p   •   b t   •   d ʈ   •   ɖ c   •   ɟ k   •   g q   •   ɢ     •   ʔ
Sibilant s   •   z ʃ   •   ʒ ʂ   •   ʐ ɕ   •   ʑ
Fricatief ɸ   •   β f   •   v θ   •   ð ɹ̝̊   •   ɹ̝ ç   •   ʝ x   •   ɣ χ   •   ʁ h   •   ɦ
Approximant     •   β̞     •   ʋ     •   ɹ     •   ɻ     •   j     •   ɰ     •   ʁ̞
Tik     •   ɾ     •   ɽ
Tril     •   ʙ     •   r     •   ʀ
Lateraal approximant     •   l     •   ɭ     •   ʎ
Lateraal fricatief ɬ   •  ɮ ʎ̥˔•  ʎ̝
Klinkers
Veur Centraal-veur Centraal Centraal-achter Achter
Toe i   •   y ɨ   •   ʉ ɯ   •   u
Bao toe ɪ   •   ʏ ɪ̈   •   ʊ̈ ɯ̽   •   ʊ
Toe-midde e   •   ø ɘ   •   ɵ ɤ   •   o
Midde    •   ø̞ ə ɤ̞   •   
Aop-midde ɛ   •   œ ɜ   •   ɞ ʌ   •   ɔ
Bao aop æ   •     ɐ   •    
Aop a   •   ɶ ä   •   ɒ̈ ɑ   •   ɒ