Midden óngerónje veurklinker

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De midden óngerónje veurklinker of óngerónje midde veurklinker is 'ne klinker dae in sómmige gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [e̞] of [ɛ̝].

Kènmirke[bewirk | brón bewèrke]

Kènmirke vanne midden óngerónje veurklinker zeen:

  • De vokaalhuuegdje is midde, det inhèltj det de tóng zich halverwaeges tössen 'nen toewe klinker en 'nen aope klinker bevindj;
  • De vokaalposiesje is veur, det inhèltj det de tóng zich zoea wied nao veur wie meugelik inne móndj bevindj zónger 'n gans toew vernejjing te make;
  • De klinker is óngeróndj, det mèntj det de luppen óngesprèdj (neet-verrundj) zeen.

Limbörgs[bewirk | brón bewèrke]

In 't Limbörgs kump de midden óngerónje veurklinker veur in vriewaal alle dialekte. In väöl dialekte haet deze klinker 'n, lichtelik, palataliserendje wirking, juus wie de meiste anger óngerónje veurklinkers. De korte klank wuuertj meistes gesjreven es è. Allofone van deze klank die veurkómme door gans Limbörg zeen d'n toe-midden óngerónje veurklinker [e] ennen aop-midden óngerónje veurklinker [ɛ].

In sómmige dialekte, mit naam in 't zujelik Limbörgs spraokgebied, kump onna de lange variantj èè veur. Deze kóntrasteertj den mitte langen toe-midden óngerónje veurklinker [e:], gesjreven es ee, ennen aop-midden óngerónje veurklinker [ɛ:], gesjreven es ae.

Oetspraok nao toean en lingdje
posiesje IPA spèlling
kort
sleiptoean [té̞l:] tèl
stoeattoean [ɣʲè̞n] gèn
neutraol ['ze̞gʲə] zègke

In 't Mofers guuef 't väöl vel worin de è kan waere verwusjeltj mitten toewen óngerónje veurklinker [ɪ] i. In sómmige vel is de oetspraok mit è de aadste, wie in (hae) mèntj en ènsigste taengeneuver (hae) mintj en insigste; in anger vel is de oetspraok mit i de aadste, wie in (hae) viltj en kirk taengeneuver (hae) vèltj en kèrk. De gólje regel hiebie is det wen de è 'n verkorting is van ei, det 't hiebie 'n aaj oetspraok betruf; zoea is mèntj 'n aafleijing van meine, en ènsigste 'n aafleijing van ein. Det de twieë klenk toch apaarte foneme zeen, kan me-n aafleien oet minimaal pare wie stèl "twieë luuj die same huuere" taengeneuver stil "roewig, zónger geluid".

 
Internationaal Fonetisch Alfabet
Mitklinkers
Plaats →
Meneer ↓
Labiaal Coronaal Dorsaal Laryngeaal
Bilabiaal Labiodentaal Dentaal Alveolair Postalveolair Retroflex Alveolopalataal Palataal Velair Uvulair Glottaal
Nasaal     •   m     •   ɱ     •   n     •   ɳ     •   ɲ     •   ŋ     •   ɴ
Plosief p   •   b t   •   d ʈ   •   ɖ c   •   ɟ k   •   g q   •   ɢ     •   ʔ
Sibilant s   •   z ʃ   •   ʒ ʂ   •   ʐ ɕ   •   ʑ
Fricatief ɸ   •   β f   •   v θ   •   ð ɹ̝̊   •   ɹ̝ ç   •   ʝ x   •   ɣ χ   •   ʁ h   •   ɦ
Approximant     •   β̞     •   ʋ     •   ɹ     •   ɻ     •   j     •   ɰ     •   ʁ̞
Tik     •   ɾ     •   ɽ
Tril     •   ʙ     •   r     •   ʀ
Lateraal approximant     •   l     •   ɭ     •   ʎ
Lateraal fricatief ɬ   •  ɮ ʎ̥˔•  ʎ̝
Klinkers
Veur Centraal-veur Centraal Centraal-achter Achter
Toe i   •   y ɨ   •   ʉ ɯ   •   u
Bao toe ɪ   •   ʏ ɪ̈   •   ʊ̈ ɯ̽   •   ʊ
Toe-midde e   •   ø ɘ   •   ɵ ɤ   •   o
Midde    •   ø̞ ə ɤ̞   •   
Aop-midde ɛ   •   œ ɜ   •   ɞ ʌ   •   ɔ
Bao aop æ   •     ɐ   •    
Aop a   •   ɶ ä   •   ɒ̈ ɑ   •   ɒ