In 't nuujs - Zuud-Amerika

Dit is 'n archief, wo-in aw nuujsberichte waere opgesjlage.
Inhawd weurt hie dan normaal gesjpraoke ouch neet eweggehaold. Recènter nuujs mót me zeuke op 't hoofblaad: In 't nuujs.

2020

15 november

Zès daag nao 't óntsjlaag van Martin Vizcarra es presidentj van Peru lèk zienen opvolger Manuel Merino, es gevolg van zjwaor proteste wobie zelfs 'nen doeje vilt, 't werk alweer denaer.^[1]

9 november

't Parlemènt van Peru zèt de van corruptie besjöldigde presidentj Martín Vizcarra aaf.^[2]

19 juni

Brazilië haolt es twiede landj waereldwied mie es ei miljón geregistreerde gevel van COVID-19.^[3]

25 mei

Temidde van groete chaos vènje in Suriname parlemèntsverkezinge plaatsj. De VHP van oppositieleier Chan Santokhi pak 20 zetele, dewiel de regerende NDP van presidentj Desi Bouterse zjwaor verluus en op 16 oetkump.^[4]^[5]

7 fibberwarie

Krimmeneel Saïd R., dae èng in verbandj weurt gebrach mit Ridouan T., weurt in Colombia gearresteerd.^[6]

2019

29 november

De Surinaamse president Desi Bouterse weurt tot 20 jaor gevangenissjtraof veroerdeild.^[7]

10 november

Nao waeke van proteste treujt Evo Morales aaf es presidentj van Bolivia. Hae liet de presidentsverkezinge euverdoon; senatries Jeanine Áñez weurt presidentj a.i.

16 juni

In gans Argentinië en Uruguay, groete deile van Paraguay en 't zuje van Brazilië vilt de sjtroum oerelank oet.

17 april

Alan García, de vreugere presidentj van Peru dae in verbandj weurt gebrach mit 'n corruptiezaak, begeit op 69-jäörige laeftied zelfmaord daor zich denaer te sjete.^[8]

26 jannewarie

Inne Braziliaanse sjtad Brumadinho (MG) brik 'nen dam bie 'n iezermien. Inne moddersjtroum kómme zestig luuj óm 't laeve. Ouch gief 't zo'n driehónderd vermisde.^[9]

23 jannewarie

In Venezuela reup parlemèntsveurzitter Juan Guaido zich oet tot 'veurluipige presidentj' van 't landj, temidde van proteste taegen 't bewèndj van Nicolas Maduro.^[10]

1 jannewarie

Jair Bolsonaro weurt beëidig es presidentj van Brazilië.

2018

28 oktober

D'n extreemrechse kandidaat Jair Bolsonaro wintj de twiede runj van de Braziliaanse presidentsverkezinge. Hae krieg 55,1% van de geljige sjtumme, taegeneuver 44,1% veur zienen opponentj Fernando Haddad.^[11]

7 oktober

In de Braziliaanse presidentsverkezinge haolt d'n extreemrechse kandidaat Jair Bolsonaro zoeget 46% van de sjtumme. Ziene veurnaamsten oppenentj Fernando Haddad haolt 29%. De twie runj is op 28 oktober.^[12]

2 september

't Nationaal Museum van Brazilië in Rio de Janeiro brentj oet.

29 april

De Boliviaanse politicus en ginneraal Luis García Meza sjtörf op 88-jäörige laeftied.^[13]

29 miert

Bie 'ne brandj in e pelissiebureau inne Venezolaanse sjtad Valencia zien zeker 68 gevangene óm 't laeve gekómme.^[14]

20 fibberwarie

De Venezolaanse regering begint mit de verkoup vanne cryptovaluta petro.^[15]

11 fibberwarie

Bie 'n óntploffing tiedes 'n carnavalsoptoch in 't Boliviaanse Oruro kómme ach luuj óm 't laeve; zeker veertig luuj rake gewóndj.^[16]

9 fibberwarie

't Internasjonaal Sjtraofhof begint 'n óngerzeuk nao de Filipiense president Rodrigo Duterte en de Venezuelaanse president Nicolás Maduro. Beide presidente weure verdach van misdade taege de minsjelikheid.^[17]

17 jannewarie

In 'nen disco de Braziliaanse sjtad Fortaleza vèntj 'n sjeetpartie plaatsj wobie 14 luuj waere doedgesjote. Dènkelik geit 't óm 'n crimineel aafraekening.^[18]

6 jannewarie

In Peru zien 52 luuj óm 't laeve gekómme bie e busóngelök.^[19]

2017

8 augustus

D'n Argentiense politicus Jorge Zorreguieta, veural bekèndj es de vajer van keuningin Máxima van de Nederlenj, sjtörf op 89-jäörige laeftied.^[20]

2 april

Bie euversjtruiminge en aerdversjuvinge in Colombia zien 293 luuj óm 't laeve gekómme. 202 luuj raakde gewóndj. Nog 220 zien vermis.^[21]

19 jannewarie

E vleegtuug mit aan baord de Braziliaansen opperrichter Teori Zavascki sjtört in zie bie Paraty (RJ). Zavascki waor belas mit "Operatie Wesjsjtraot", 'n anti-corruptiezaak.^[22]

15 jannewarie

Bie relle tösje rivaliserende benjes in 'n gevangenis in Natal, Brazilië, kómme zeker dèrtig luuj óm.

6 jannewarie

Bie relle tösje rivaliserende benjes in 'n gevangenis in Boa Vista, Brazilië, kómme zeker 33 luuj óm.

2 jannewarie

Bie relle tösje rivaliserende benjes in 'n gevangenis in Manaus, Brazilië, kómme zeker 60 luuj óm. Hiemit is dit de bleujetigste gevangeniskamp in dit landj saer 1992.^[23]

2016

28 november

E vleegmesjien mit aan baord de Braziliaanse voetbalclub Chapecoense sjtort kortbie Medellín (Colombia) denaer. 'n Minderheid van de inzittende euverlaef de ramp.^[24]

7 oktober

De Nobelpries veur de Vrei geit nao de Colombiaanse president Juan Manuel Santos "óm zien doelmatige insjpanninge de mie as vieftig jaor doerende börgerkreeg in zie landj te beènjige, 'ne kreeg dae minstes 220.000 Colombiane 't laeve haet gekos en bekans 6 miljoen luuj haet verdraeve."

31 augustus

Dilma Rousseff, ieder dit jaor al gesjors, weurt door de Braziliaanse Senaat mit 61 taege 20 sjtumme definitief aafgezat as presidentj van Brazilië.^[25]

5 augustus

De Olympische Zomerspeule in Rio de Janeiro waere geëupendj.^[26]

23 juni

In Havana sjlete de regering van Colombia en de rebellebewaeging FARC 'n akkaord, wat ónger mie in de óntwaopening van de rebelle veurzuut.

28 mei

De regering van Brazilië belègk e sjpoodberaod naodat 'n grópsverkrachting in Rio de Janeiro groete proteste losmaak.^[27]

12 mei

De Braziliaanse senaat sjtump nao 'n marathonzitting veur aafzètting van presidentj Dilma Rousseff. Zie weurt hiemit veur zès maond gesuspendeerd in aafwachting van de wiejer proceduur.^[28]

2015

25 mei

Bie de verkezinge in Suriname haolt de NDP van presidentj Desi Bouterse de mierderheid.

2014

[niks gerapporteerd]

2013

17 mei

Jorge Videla, de vreugeren dictator van Argentinië, sjtörf op 87-jäörige laeftied.^[29]

5 mei

Helmin Wiels, leisman van de Curaçaose partie Pueblo Soberano, weurt op 't sjtrandj doedgesjote.^[30]

14 april

De socialis Nicolas Maduro wèntj mit 'n klein mierderheid de presidentsverkezinge in Venezuela. Hae volg ziene gesjtorve partiengenoet Hugo Chavez op.^[31]

5 miert

Hugo Chávez, de zittende president van Venezuela, sjtörf op 58-jäörige laeftied aan kanker.^[32]

27 jannewarie

In 'n nachclub in Santa Maria, Rio Grande do Sul, Brazilië, brik 'ne brandj oet dae mier as 200 doeje en mier as 100 gewónje eis.^[33]

2012

29 september

Op Curaçao beneump de gouvernäör 'n interimkabinèt ónger leijing van Betrian; premier Gerrit Schotte van de gevalle regering vech de legitimiteit van dit besjluut aan en sjrpik van 'ne 'sjtaotsgreep'.

4 april

In Suriname nump de Nationaal Assemblee de Amnestiewèt aan. Hiedaor weure presidentj Desi Bouterse en anger verdachte van de Decembermaorde in 1982 neet wiejer vervolg.^[34]

22 fibberwarie

Bie e treinóngelök in Buenos Aires, Argentinië, kómme zaeker 49 luuj óm en valle hóngerde gewónje, óndanks dat de botsing zelf relatief lich waor.^[35]

2011

23 oktober

Bie presidentsverkezinge in Argentinië weurt de zittende Cristina Kirchner al in de ierste runj mit absolute mierderheid gekoze.^[36]

2010

28 november

't Braziliaans laeger en de polies höbbe 't Complexo Alemão, de sjloppewiek van Rio de Janeiro, op gewelddaodige drugstróppe vereuverd.^[37]^[38]

31 oktober

Ouch in de twiede runj van de presidentsverkezinge wèntj Dilma Rousseff 't van Jose serra; ze weurt daomit d'n opvolger van Lula da Silva en de ierste vrouwelike presidentj van Brazilië.^[39]

27 oktober

Ex-presidentj Néstor Kirchner van Argentinië sjtörf op 60-jäörige laeftied.^[40]

13 oktober

De ierste kómpele, die sinds begin augustus vas zaote in 'n ingestortde mijn in Chili, koume bove de groond.^[41]

3 oktober

In Brazilië vènje presidèntsverkezinge plaats. De zittende presidèntj Luiz Inácio Lula da Silva deit neet weer mit. Zien partiejgenoetin Dilma Rousseff haolt zjus neet de absolute mierderheid; 'n twiede runde zal op 31 oktober plaatsvènje.^[42]

30 september

In Ecuador vèntj 'n crisis plaats, woebiej de politie en elemènte oet 't laeger taege presidentj Rafael Correa in opsjtandj kómme.^[43]

26 september

In Venezuela vènje parlemèntsverkezinge plaats. De socialistische partiej van presidèntj Hugo Chavez haolt 'n klein (<2/3) mierderheid, woedoor hae zónjer de oppositie gein verangeringe aan de gróndjwèt kin doorveure.^[44]

25 mei

Bie de verkezinge in Suriname weurt de NDP van ex-dictator Desi Bouterse de groetste partie. Bouterse sjteit terech veur misdade taege de minsheid en weurt internationaal gezoch óm cokehanjel.^[45]

15 mei

In Suriname sjtort e vleegtuug van de maatsjappiej Blue Wing naer. Alle zes inzittende kómme óm.^[46]

27 fibberwarie

In Chili vèntj 'n extreem zjwaor aerd- annex ziebaeving plaats van 8,8 op de momentmagnitudesjaol. De materieel sjaoj is enorm, 't aantal doeje löp in de hónjerde.

2009

1 juni

De Air-Francevlöch AF 447 van Rio de Janeiro nao Paries sjtort door 'n óngelök in zie.

2008

2 juli

Ingrid Betancourt (46), ex-presidentkandidate, weurt nao 6 jaor gevange te zin gewaes, door 't Colombiaans leger bevried.

Referenties

Nuujsarchieve

Awwer versies van dit blaad

1 april 2005 - 30 mei 2005 - 1 augustus 2005 - 12 december 2005 - 2 februari 2006 - 11 april 2006 - 27 december 2006 - 24 juni 2007 - 19 april 2008

Thematische archieve

Geografische archieve

[1] De Standaard - Peruaanse interimpresident Merino treedt af na dodelijke protesten

[2] Nu.nl - Peruaanse president Vizcarra afgezet door parlement

[3] O Globo - Brasil ultrapassa 1 milhão de casos sem saber real dimensão de sua epidemia nem ter claro quando atingirá o pico, dizem especialistas

[4] De Ware Tijd - Tien DNA-zetels al weg

[5] Nu.nl - Uitslag Surinaamse verkiezingen bekend: partij van Bouterse verliest

[6] Nu.nl - Saïd R., rechterhand van Ridouan T., aangehouden in Colombia

[7] Nu.nl - Desi Bouterse veroordeeld, slotstuk van omstreden militaire carrière

[8] Nu.nl - Oud-president Peru overleden na zichzelf neergeschoten te hebben

[9] Msn.com - Dodental na damdoorbraak Brazilië loopt op naar zestig

[10] CNN.com - Venezuelan opposition leader declares himself president amid massive marches

[11] O Globo - Resultados das eleições 2018

[12] CNN.com - Brazil's far-right Bolsonaro wins first round of presidential election

[13] Nu.nl - Ex-dictator Meza (88) van Bolivia overleden

[14] NOS - Zeker 68 doden door brand in politiebureau Venezuela

[15] Trouw - Venezuela introduceert zijn eigen variant van de Bitcoin

[16] NOS - Doden door explosie gasfles tijdens carnavalsviering in Bolivia

[17] NRC Handelsblad - Internationaal Strafhof onderzoekt Filippijnse president Duterte

[18] Diario do Nordeste - 14 pessoas mortas na maior chacina do Ceará

[19] NU - Totaal aantal doden busongeluk Peru komt uit op 52

[20] Nu.nl - Jorge Zorreguieta op 89-jarige leeftijd overleden

[21] NRC Handelsblad - Minstens 200 doden door aardverschuiving Colombia - noodtoestand uitgeroepen

[22] O Globo - Equipe dos bombeiros resgata o corpo de Teori Zavascki

[23] O Globo - Guerra entre facções deixa ao menos 60 mortos em presídio de Manaus

[24] BBC Mundo - Avión que transportaba al equipo de fútbol brasileño Chapecoense sufre un accidente en Colombia

[25] Liveblog O Globo - Processo de impeachment é aprovado por 61 votos

[26] Liveoetzènjing NOS

[27] NOS.nl - Spoedberaad in Brazilië om groepsverkrachting

[28] CNN.com - Dilma Rousseff suspended as Senate votes to impeach

[29] Clarín.com - Murió el ex dictador Jorge Rafael Videla

[30] Nu.nl - Politicus Helmin Wiels op Curaçao doodgeschoten

[31] CNN.com - Chavez's political heir declared winner; opponent demands recount

[32] CNN.com - Hugo Chavez, influential leader with mixed record, dies at 58

[33] CNN.com - Brazil nightclub fire: 'Like a war zone' with bodies piled

[34] NRC.nl - Amnestiewet Suriname aangenomen

[35] CNN.com - State media: 49 dead, more than 600 injured in Argentina train crash

[36] Elecciones2011 - rizzeltaote

[37] Jornal do Brasil - Polícia hasteia bandeiras do Brasil e da Polícia Civil no Alemão

[38] O Globo - Mansão do tráfico tem em todos os cômodos ar-condicionados e TVs

[39] CNN.com - Brazil elects Dilma Rousseff, nation's first woman president

[40] La Nacion - El país, conmocionado por la muerte del ex presidente Néstor Kirchner

[41] Nu.nl - Tranen en tumult bij terugkeer mijnwerkers

[42] CNN.com - Brazil's presidential election heads for a runoff

[43] CNN.com - South American leaders meet after Ecuador president's rescue

[44] CNN.com - Chavez's party wins most seats in Venezuelan assembly elections

[45] NRC.nl - Bouterse grote winnaar Surinaamse verkiezingen

[46] Nu.nl - Vliegtuig neergestort in Suriname

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]