Naar inhoud springen

In 't nuujs - Oes- en Zuudoes-Azië

Van Wikipedia
Dit is 'n archief, wo-in aw nuujsberichte waere opgesjlage.
Inhawd weurt hie dan normaal gesjpraoke ouch neet eweggehaold. Recènter nuujs mót me zeuke op 't hoofblaad: In 't nuujs.
11 november

De ganse prodemocratische oppositie van Hong Kong sjtap oet protes op naodet de Chinese regering veer van hun collega's haet óntsjlage.[1]

1 november

Orkaan Goni kump in de Filipiene aan landj. Hae zal oetènjelek 24 doeje eise en enorm materieel sjaoj veroerzake.

28 augustus

De Japanse premier Shinzo Abe nump óm gezóndjheidsraejes óntsjlaag.

1 juli

In Hong Kong treujt de nuuj Veiligheidswèt in wirking. Direk waere teentalle luuj gearresteerd.

28 mei

't Chinees Volkscongres käört 'n wèt good die China de vrie handj gief veur in de Hongkongse veiligheidssituatie in te griepe.[2]

26 april

De Chinese regering meltj det de lèste COVID-19-patiënt in Wuhan oet 't hospitaal is óntsjlaoge.[3]

19 miert

Veur 't iers saer 't begin van de pandemie waere in China gein nuuj besjmèttinge mit COVID-19 mie gemeldj.[4]

10 miert

Keuning Willem-Alexander van de Nederlenj beujt op sjtaotsbezeuk in Indonesië excuses aan veur 't Nederlands geweld in de Politioneel Acties.[5]

8 fibberwarie

In e winkelcentrum in de Thaise sjtad Korat sjut 'ne militair zeker 26 börgers doed en verwundj minstens 52 angere. Commando's sjete häöm de volgende mörge zelf doed.[6]

6 jannewarie

D'n Indonesische serieverkrachter Reynhard Sinaga weurt in 't Vereinig Keuninkriek sjöldig bevónge aan 159 seksueel misdrieve en tot laeveslang gevangenissjtraof veroerdeild. Hae is de groetste serieverkrachter oet de Britse rechshistorie.[7]

24 november

In Hong Kong waere verkezinge gehawwe. Nao maonjelang relle euver Chinese inminging is de opkóms bezunger hoeg.[8]

11 september

B.J. Habibie, presidentj van Indonesië van 1998 bis 1999, sjtörf op 83-jäörige laeftied.

4 september

De Hong Kongse regering van Carrie Lam trèk de Oetlieveringswèt trök die 't meugelik maak gevangene zónger mie aan de centraal Chinese regering oet te lievere. De wèt haet de aafgeloupe maonje veur enorm proteste gezörg.

4 augustus

De Cambodjaanse politicus Nuon Chea, ideoloog van de Roej Khmer, sjtörf op 93-jäörige laeftied.[9]

29 juli

Indonesië kónjig de verplaatsjing van zien huidsjtad nao Borneo aan.[10]

18 juli

Bie 'nen aansjlaag mit 'ne brandjbom op 'n animatiesjtudio in Kyoto kómme 33 luuj óm 't laeve.[11]

15 juni

Nao aanhauwende massaproteste sjort de regering van Hong Kong ónger Carrie Lam de Oetlieveringswèt mit China veur ónbepaolden tied op.

28 mei

Inne Japanse sjtad Kawasaki, kórtbie Tokio, sjtik 'ne manskael in op 'n gróp sjoelkinger. Twie luuj vinge d'n doed, viefteen anger luuj raakde gewóndj.[12]

17 mei

't Parlemènt van Taiwan es ierste landj in Azië nump 'n wèt aan die 't homohoewelik meugelik maak. De wèt zal op 24 mei van krach waere.[13]

1 mei

Einen daag nao d'n troensaafsjtandj van ziene vaajer weurt kroenprins Naruhito tot keizer gekroendj. De naam van ziene regeertied weurt Reiwa.

30 april

Akihito deit aafsjtandj es keizer van Japan.

29 april

Presidentj Joko Widodo besjlis det de huidsjtad van Indonesië verplaatsj geit waere.[14]

20 april

De Vereinigde Sjtaote beginne aon de sanering van 'n auw lochmachbasis oet de Vietnamkreeg bie Ho Chi Minhsjtad. Op en róndj de basis bevintj zich väöl van 't giftig óntblaojermiddel Agent Orange.[15]

31 miert

Brunei veurt de doedsjtraof door sjteiniging in veur homoseksueel handelinge en euversjpel.[16]

27 jannewarie

Bie twie bómexplosies bie 'n kattelieke kerk in Jolo, in 't zude vanne Filipiene, kómme zeker 27 luuj óm 't laeve. Bienao tachetig luuj raakde gewóndj.

6 jannewarie

Keuning Mohammed V van Maleisië kunjig zien aaftrejje aan. Keuninge van Maleisië zitte noets permanènt, meh 't is veur 't iers det 'ne keuning oet eige bewaeging opsjtap.

22 december

'nen Tsunami, veroerzaak door 'n oetbersting van de vulkaan de Krakatau, veroerzaak in Indonesië hóngerde doeje.[17]

29 oktober

E vleegtuug mit 189 luuj aan baord sjtort denaer in de Javazie. Allezelaeve zeen alle inzittende ómgekómme.[18]

23 oktober

Presidentj Xi Jinping van China deit de Hong Kong-Macau-Zhuhaibrök, 'n brök van 55 kilomaeter euver de zie die Hong Kong en Macau mit 't Chinees vastelandj verbèntj, officieel aope.[19]

21 oktober

In Taiwan óntsjpaort 'nen trein. Achteen luuj kómme óm, 160 raoke gewóndj.[20]

28 september

't Indonesisch eilandj Celebes weurt geraak door 'ne krachtigen aerdsjóddel en 'nen dao-opvolgenden tsunami. Me vreis veur doezende doeje.[21]

21 september

Trần Đại Quang, de zittende presidentj van Vietnam, sjtörf op 61-jäörige laeftied.[22]

15 september

De zier zjwaor orkaan Mangkhut kump in de Filipiene aan landj en eis dao teentalle sjlachoffers.

6 juli

De Japanse sekteleijer Shoko Asahara weurt opgehange. Zien Aum Shinrokyo-sekte deeg in 1995 in Tokio 'nen terroristischen aanval mit sarin.[23]

12 juni

Presidentj Donald Trump van de Vereinigde Sjtaote en leier Kim Jong-un van Naord-Korea belègke in Singapore 'nen top en sjlete 'n akkaord euver de complete denuclearisatie van Naord-Korea.[24]

27 april

De leijers van Naord- en Zuud-Korea óntmoete einanger inne gedemilitariseerde zone en zègke te sjtraeve nao e vraejesverdraag, det de Koreaanse Krieg formeel mót beëindige.[25]

21 april

De Naord-Koreaanse leijer Kim Jong-un kunjig aan te sjtoppe mèt zien kernpreuve en raketteste.[26]

11 april

Op Java kómme 82 luuj óm 't laeve door zelfgemaakde giftige sjterke drank.[27]

6 april

Park Geun-hye, ex-presidèntj van Zuud-Korea, weurt óm corruptie tot 24 jaor gevangenis en 'n boete van ómgeraekendj 13 miljoen euro veroerdeild.[28]

11 miert

't Chinees Voukscongres sjtump in mit e veursjtèl óm de beperkinge in doer aan 't presidentsjap aaf te sjaffe. Hiemit breit presidentj Xi Jinping zien mach aanzeenlik oet.[29]

9 fibberwarie

't Internasjonaal Sjtraofhof begint 'n óngerzeuk nao de Filipiense president Rodrigo Duterte en de Venezuelaanse president Nicolás Maduro. Beide presidente weure verdach van misdade taege de minsjelikheid.[30]

26 jannewarie

Bie 'nen brandj in e Zuud-Koreaans krenkehoes valle 37 doeje en mier es zevetig gewónje.[31]

26 december

Tyfoon Tembin raas euver 't Filipiense eilandj Mindanao. Mier es 260 luuj kómme daobie óm 't laeve.

9 december

E Limburgs model oet Zittert is euverleje nao 'ne val van e balkon inne Maleisische huidsjtad Kuala Lumpur.[32]

18 oktober

In China begèntj 't Neugeteende Congrès van de Communistische Partie. Westerse waornummers verwachte dat presidentj Xi Jiping zien mach zal wille vergroete.[33]

12 oktober

Bie euversjtruiminge in Vietnam valle tientalle doeje.

8 augustus

Bie 'ne aerdsjöddel in de Sjinese provincie Sichuan sjterve twintig luuj; 431 luuj rake gewóndj.

9 juni

't Japans Hoegerhoes geit akkoord mit 't aaftreije van d'n hujige keizer Akihito. Ziene zoen Naruhito weurt nao verwachting d'n opvolger.[34]

18 april

24 luuj kómme óm 't laeve es 'n bös in de Filipiense provincie Nuevo Ecija denaer sjtort in e revien.

17 april

In de Chinese provincie Guizhou kómme tien luuj óm 't laeve es 'n bös in 'n reveer terechkump.

16 april

Naord-Korea tes e raketwape. 't Wape explodeert kórt nao 't opsjtiege. Dees tes leid tot 'n felle reactie van de Amerikaanse vicepresident Mike Pence, dae 't aafsjiete 'n provocatie neump en drieg mit 'ne saortgeliek aanval es óp de Syrische lóchmachbasis aafgelaopge 7 april.[35]

12 april

In de Filipiense gemeinte Inabanga op 't eilandj Bohol kómme tien luuj óm bie gevechte tösse regeringstróppe en militante van de islamitische terreurbewaeging Abu Sayyaf. Daobie woort ein van de leijers van de orgenisasie, Muamar Askali, gedoed. Hae waor beröcht vanwaege de óntveuringe van boetelandse toeriste.[36]

10 miert

't Zuud-Koreaans hoeggerechshof bepaalt det president Park Geun-Hye aafgezet mót weure. Häör weurt fraude en machsmisbroek ten laste geleg.[37]

13 fibberwarie

Óp 'n lóchhave in Maleisië weurt Kim Jong-Nam, d'n haafbroor van de Naord-Koreaanse leider Kim Jong-Un, vermaord. Twie vrouwluuj en 'ne man woorte ópgepak.[38]

10 jannewarie

Bie 'n euversjtruiming in Thailand kómme 25 luuj óm 't laeve.

7 december

In Atjeh (Indonesië) vèntj 'nen aerdsjóddel van 6,5 op de MM-sjaol plaats. Mie es 100 luuj kómme óm.

13 oktober

Keuning Bhumibol van Thailandj, mit 'n regering van zevetig jaor de langs zittende vaors op de waereld, sjtörf op 88-jäörige laeftied.

3 september

China en de Vereinigde Sjtaote ratificere 't Klimaatverdraag van Paries.

8 augustus

Keizer Akihito van Japan gief aan te wille aaftrejje. Hieveur zouw de wèt mótte waere aangepas; de verwachting is det de regering det ouch geit doon.[39]

6 fibberwarie

't Zuje van Taiwan weurt geraak daor 'n aerdsjóddel van 6.4 op de MM-sjaol. Hiebie valle minstes 41 doeje en hóngerde gewónje.

14 jannewarie

In Jakarta vènje twie terroristische aansjlaeg plaats. De pelitie wit versjillende verdachte denaer te sjete.[40]

8 november

In Burma vènje parlemèntsverkezinge plaats.

29 oktober

De regering van China vervèngk de einkèndjpolitiek daor 'n twiekèndjpolitiek.

26 oktober

'nen Aerdsjóddel mit 'n krach van 7,5 op de Memènt-Magnitudesjaol mit 't epicentrum in Naord-Afghanistan zörg veur hóngerde doeje.

12 augustus

In 't havegebeed van Tianjin, de driede sjtad van China, vèntj 'n oetzunjerlik groete explosie plaats, die veur minstes vieftig doeje en 'n enorm ravaasj zörg.

23 miert

Lee Kuan Yew, d'n ierste premier van Singapore en arsjitek van de veur dees sjtadssjtaot typische sjtreng regelgaeving, sjtörf op 91-jäörige laeftied.[41]

17 jannewarie

De Nederlanjer Ang Kiem Soei weurt in Indonesië geëxecuteerd. Hae waor dao veroerdeild óm de productie van xtc.[42]

28 december

Vlöch QZ 8501 van AirAsia, op waeg van Soerabaja nao Singapore, sjtort bie Borneo in zie.

23 juli

De binnelandse vlöch GE222 in Taiwan sjtort denaer bie 'n ónsuccesvol lanjing. Van de 58 inzittende kómme 'rs 48 óm.

9 juli

Joko Widodo weurt tot presidentj van Indonesië gekaoze.

22 mei

In Thailandj pak 't laeger de mach naodat 'n jaorelang politieke impas ónopgelos blief.

16 april

'ne Veerboet kapseis veur de kös van Zuud-Korea, mèt veural kènjer aan baord. De mieste euverlaeve 't neet; me verwach zoe'n 300 doeje.[43]

24 miert

Op basis van oetgebreid geanalyseerde satellietgegaeves, en óngersjteund door de vónds van brokke in de zujelike Indische Oceaan, kómme Britse tot de conclusie dat vlöch 370 van Malaysia Airlines, ieder deze maondj gekaap en verzjwónde, in zie mót zeen gesjtort.[44]

8 miert

Vlöch 370 van Malaysia Airlines, vanoet Kuala Lumpur op waeg nao Peking, verdwient sjpoorloes; in de waek dao-op liekent 't óm 'n kaping te gaon.

22 september

Bo Xilai, 'ne vreugere functionnair van de Chinese communistische partie, weurt óm corruptie tot laeveslank veroerdeild.[45]

8 miert

Nao nuuj sancties van de Vereinigde Naties beènjig Naord-Korea de waopesjtilsjtandj van 1953 mit Zuud-Korea, al-aevel veurluipig allein in wäörd.[46]

12 fibberwarie

Naord-Korea veurt obbenuujs 'nen atoompreuf oet.[47]

15 oktober

Norodom Sihanoek, de gewaeze keuning van Cambodja, sjtörf op 89-jäörige laeftied.

13 april

Naord-Korea lanceert 'n rakèt, die aevel neet in 'n baon óm de aerd kump meh op 151 kilomaeter bove zie kepotbrik.[48]

1 april

Bie tösjetiedse verkezinge veur 't parlemèntj in Birma haolt oppositieleister Aung San Suu Kyi 'ne zedel.[49]

17 december

Kim Jong-il, saer 1994 dictator van Naord-Korea, sjtörf op (waorsjienelik) 70-jäörige laeftied.[50]

14 september

D'n tribbenaal in D'n Haag sjtilt de Nederlandse sjtaot aansjpraokelik veur 't bloodbaad in Rawagedeh, Indonesië, wat in 1947 bie de Politioneel Acties woort aangerich, en verplich häöm de nog laevende wedevrouwe te compensere.[51]

30 augustus

Yoshihiko Noda weurt bevestig as nuje premier van Japan. Hae volg Naoto Kan op, dae ieder aaftraoj nao de kernramp in Fukushima.[52]

23 juli

In Wenzhou, China, sjtörve tientalle luuj nao 'n botsing van twie hoegesjnelheidstreine.[53]

3 juli

Biej de verkezinge in Thailand wèntj de populistische Pheu Thai.

11 miert
  • Japan weurt getroffe door 'nen henjig zjwoeren aerdsjóddel en tsoenami.[54] In de daag dao-op óntsjtaon zjwaor probleme bie de kerncentrale Fukushima I., mit meugelik kernsjmiltinge, woebie doejelike doses ioniserende sjtraoling vriekómme.
  • Ouch de weskös vaan Japan weurt getroffe door 'ne zwoeren eerdsjók.[55]
23 november

Naord-Korea deit 'nen doejeliken aanval op 't eilendje Yeonpyeong; 't zuje reup óm vergeljing.[56]

13 november

De Birmese militair dictatuur luf 't hoesarres van dissidènt Aung San Suu Kyi op.[57]

25 oktober
  • De völkaan Merapi op Java, Indonesië begèntj aan 'n serie oetbarstinge die waeke zal dore.
  • Op dezelfden dag as de völkaanoetbarsting op Java vèntj veur de kös van Sumatra 'n aerdbaeving plaatsj. Oet die baeving kump 'ne tsunami voort, dae de klein Mentawai-eilenj hel raak.
8 oktober

De Nobelpries veur de vrae kump in henj van de Chinees Liu Xiaobo.[58]

28 september

Op 't partiejcongres van de Naord-Koreaanse Arbeierspartiej krieg Kim Jong-un, derde zoon van Kim Jong-il, versjillende functies toebedeild. Me geit devan oet dat dit aangeuf dat dae ziene pap as dictator van 't landj zal opvolge.[59]

17 juli

Door 'n oontploffing in de havestad Dalian, China barste twie olieleidinge ope en struime 1500 vater olie in de Geel Zie.

2 juni

De Japanse premier Yukio Hatoyama trejt aaf nao controvers euver de Amerikaanse marinebasis op Okinawa.[60]

20 mei

Nao oetgebreid óngerzeuk concludeert Zuud-Korea dat 't zinke van e marinesjeep in miert dit jaor 't werk waor van 'ne Naord-Koreaansen torpedo en dreig mit maotraegele. Naord-Korea óntkèntj dit en dreig ziene zujerbuur mit oorlog.[61][62]

19 mei

De Roedhummes, de rebelle die vechte veur de trökkier van Thaksin Shinawatra as premier van Thailandj, waere versjlage. Hienao begèntj de ónrös in de hoofsjtad Bangkok aevel pas good.[63]

16 mei

In de Thaise huidsjtad Bangkok zien de lètste dage bie gevechte tösse opsjtandelinge en de Thaise armee minstes 29 luuj om 't laeve gekome en mie es 170 gewónje gevalle.[64]

14 april

In de Chinese provincie Qinghai vèntj 'n aerdbaeving plaatsj mit 'n krach van 6,9 op de sjaal van Richter. 't Aantal doeje löp in de hónjerde. [65]

17 augustus

De RMS-regering in ballingsjap verklaort bie monde van d'r nuje presidaent John Wattileti dat 't sjtraeve nao 'n oonaafhankeleke Molukse Republiek neet langer 't ideaal is. Vanaaf noe sjtraeft me mieë autonomie nao.[66]

23 mei

De Zuud-Koreaansen ex-president Roh Moo-hyun begeit zelfmaord.

12 mei

'n Zjwoar aardbeving mèt 't epicentrum in de provincie Sichuan in China en 'n sjterkde van 7.8 op de sjaal van Richter weurt geveuld in gans Oas-Azië.

Referenties

[brón bewèrke]
  1. South China Morning Post - Mass resignation of Hong Kong opposition lawmakers after Beijing rules on disqualification
  2. South China Morning Post - Two Sessions 2020: national security law for Hong Kong a step closer after NPC endorses resolution
  3. Nu.nl - China: 'Geen coronapatiënten meer in ziekenhuizen van Wuhan'
  4. CNN - The coronavirus pandemic began in China. Today, it reported no new local infections for the first time
  5. Nu.nl - Koning Willem-Alexander biedt excuses aan voor Nederlands geweld in Indonesië
  6. Nu.nl - Schutter die bloedbad aanrichtte in Thais winkelcentrum doodgeschoten
  7. Nu.nl - 'Verkrachter die vaakst toesloeg in Britse rechtshistorie' krijgt levenslang
  8. BBC News - Hong Kong elections: Record numbers vote in district council polls
  9. Nu.nl - Rode Khmer-leider Nuon Chea op 93-jarige leeftijd overleden
  10. Nu.nl - Indonesische regering verplaatst hoofdstad naar Borneo
  11. CNN - Suspect at the center of Japan's worst mass killing in decades identified
  12. De Limburger - Man steekt in op groep schoolkinderen in Japan, doden en gewonden
  13. CNN.com - Taiwan legalizes same-sex marriage in a historic first for Asia
  14. Nu.nl - Indonesië verruilt Jakarta voor andere hoofdstad
  15. Nu.nl - VS start schoonmaakprogramma voor giftig middel Agent Orange in Vietnam
  16. Algemeen Dagblad - Wereld reageert verbolgen op plannen Brunei: ‘Wreed en onmenselijk’
  17. Al-Jazeera - Indonesia tsunami kills hundreds, more than 800 injured
  18. Nu.nl - Lion Air-toestel met 189 inzittenden neergestort in Javazee
  19. Cnn.com - Chinese President Xi Jinping opens world's longest sea-crossing bridge
  20. Nu.nl - Achttien doden en 160 gewonden door ontspoorde trein in Taiwan
  21. Al Jazeera English - Indonesia: Tsunami death toll tops 800 amid search for survivors
  22. Nu.nl - President Vietnam Tran Dai Quang (61) overleden
  23. De Standaard online - Sekteleider geëxecuteerd die achter aanslag zat met sarin in metro van Tokio
  24. CNN.com - President Trump meets Kim Jong Un
  25. NOS - Historische ontmoeting leiders Noord- en Zuid-Korea: 'Kim Jong-un is de karikatuur voorbij'
  26. NRC Handelsblad - Noord-Korea kondigt aan rakettesten op te schorten
  27. Nu.nl - Ruim tachtig Indonesiërs omgekomen door zelfgemaakte sterke drank
  28. CNN.com - Former South Korean President Park sentenced to 24 years in prison
  29. CNN.com - China clears way for Xi Jinping to rule for life
  30. NRC Handelsblad - Internationaal Strafhof onderzoekt Filippijnse president Duterte
  31. Nu.nl - Tientallen doden door grote brand in ziekenhuis Zuid-Korea
  32. De Limburger - Limburgs model Ivana Smit (18) overlijdt na val van balkon
  33. De Standaard online - Xi wordt keizer van China
  34. NRC Handelsblad - Japans Hogerhuis keurt aftreden keizer goed
  35. Reuters - Pence warns North Korea of U.S. resolve shown in Syria, Afghan strikes
  36. Rappler - ASG leader behind foreigners' kidnap killed in Bohol
  37. The Guardian - Choi-gate prosecutors accuse South Korean president of collusion
  38. Tweede vrouw gearresteerd voor moord Kim Jong-Nam
  39. NOS.nl - Keizer Akihito was duidelijk dan verwacht
  40. CNN.com - Jakarta attacks: Deadly blasts, shootout hit Indonesian capital
  41. CNN - Lee Kuan Yew: Singapore's founding father divided opinion
  42. Nu.nl - Nederlander Ang Kiem Soei geëxecuteerd in Indonesië
  43. CNN.com - Rescuers search dark, cold sea for survivors of shipwreck off South Korea
  44. CNN.com - Flight 370 passenger's relative: 'All lives are lost'
  45. CNN.com - Bo Xilai found guilty on all charges, sentenced to life in prison
  46. CNN.com - North Korea vows end to nonaggression pacts after U.N. vote
  47. CNN.com - North Korea says it conducted new, more powerful nuclear test
  48. CNN.com - North Korea rocket breaks up in flight
  49. Al Jazeera English - Suu Kyi upbeat about post-poll Myanmar
  50. CNN.com - North Korea's Kim Jong Il dies; South goes on high alert
  51. NRC.nl - Nederlandse staat moet weduwen Rawagedeh betalen
  52. CNN.com - Japan's new leader: A snowball's chance?
  53. Xinhuanet - At least 22 dead after derailed bullet train coaches fall off bridge in east China
  54. CNN.com - Massive 8.9-magnitude quake hits Japan
  55. Nu.nl - Ook zware aan Japanse westkust
  56. CNN.com - After strike, SK leader calls for 'enormous retaliation' against NK
  57. CNN.com Police and witnesses: Aung San Suu Kyi released
  58. Nobelpries - The Nobel Peace Prize 2010 (paersberich)
  59. CNN.com - Mystery surrounds North Korea's next possible leader
  60. BBC News - Japanese MP Yukio Hatoyama resigns amid Okinawa controversy
  61. CNN.com - South Korea vows measures against North Korea
  62. De Standaard Online - Noord-Korea torpedeerde Zuid-Koreaans marineschip
  63. CNN.com - Five dead in protester crackdown as Bangkok burns
  64. http://nos.nl/artikel/157650-grimmige-sfeer-in-bangkok.html
  65. http://www.nu.nl/buitenland/2225286/honderden-doden-aardbeving-west-china.html
  66. Molukse Republiek neet langer ideaal

Nuujsarchieve

[brón bewèrke]

Awwer versies van dit blaad

[brón bewèrke]

1 april 2005 - 30 mei 2005 - 1 augustus 2005 - 12 december 2005 - 2 februari 2006 - 11 april 2006 - 27 december 2006 - 24 juni 2007 - 19 april 2008

Thematische archieve

[brón bewèrke]

Geografische archieve

[brón bewèrke]