3 november

3 november is 'nen daag op de Gregoriaanse en Juliaanse kalender. 't Is d'n 307en daag vaan e gewoen jaor en d'n 308e vaan e sjrikkeljaor; nao dezen daag koume nog 58 daog. In de Roems-Kathelieke Kèrk is dit de fiesdaag vaan Sint Hubertus (vaan Luik), wijer is 't de nationaole fiesdaag vaan Dominica, de Federaol Staote vaan Micronesië en Panama.

Gebäörtenisse

• 644 - Kalief Omar I weurt in Medina door 'ne Perzische slaaf vermaord.
• 1333 - De revier d'n Arno trejt boete zien oever en riech zwoer sjaoj aon in Florence.
• 1468 - De tróppe vaan Sjarel de Stoute vaan Boergondië plundere Luik.
• 1492 - Vrei vaan Etaples tösse Hendrik VII vaan Ingeland en Sjarel VIII vaan Fraankriek.
• 1493 - Christoffel Columbus oontdèk 't eiland Dominica.
• 1534 - 't Ingels parlemint nump de ierste Act of Supremacy aon, boe-in keuning Hendrik VIII in plaots vaan de paus es hoof vaan de kerk in Ingeland weurt aongestèld.
• 1605 - Prins Salim volg ziene euverleje vader Akbar de Groate op es vors van 't Mogoelriek. Hae geit regere es Jahangir.
• 1633 - Bernardino Ramazzini, Italiaanse dokter (gesjtórve 1714)
• 1812 - Napoleon zien Grande Armée weurt verslage in de slaag bij Vjazma.
• 1830 - In Belsj wirt 't Nationaal Congres verkaoze, dat de gróndjwèt van de nuuj sjtaat Belsj zal opsjtèlle en eine keuning aansjtèlle.
• 1838 - The Bombay Times and Journal of Commerce weurt veur 't iers oetgebrach. Es The Times of India is dit allewijl de groetste Ingelstaolege gezèt.
• 1848 - In Nederlandj wirt ein nuuj gróndjwèt van krach, opgesjtèld door de liberaal Johan Rudolf Thorbecke.
• 1867 - Italië verluis de slaag bij Mentana. De poging um de Kèrkeleke Staot in te lieve is veurluipeg mislök.
• 1868 - John Willis Menard weurt es ierste zwarte Amerikaon verkoze in 't Congres. Heer zal ziene zetel neet opnumme.
• 1887 - Beëdiging van 't Kabinèt-Kappeyne van de Coppello.
• 1888 - Eësjte concert van 't Concertgeboeworkes. Dirigent is Willem Kes.
• 1898 - Fraankriek trèk zien tróppe trök oet Fashoda (noe in Soedan). Heimèt weurt e koloniaol conflik in Brits veurdeil beslech.
• 1903 - Op initiatief vaan de Vereinegde Staote sjeit Panama ziech aof vaan Colombia.
• 1908 - William Howard Taft weurt tot de 27en president vaan de VS gekoze.
• 1918 - 't Hel oetereinvallend Oosteriek-Hongarije trèk ziech trök oet d'n Ierste Wereldoorlog.
• 1918 - Mèt de muiterij vaan 40.000 matroze in Kiel begint de Duitse revolutie.
• 1930 - Getúlio Vargas weurt nao de coup vaan 24 oktober officieel tot hoof vaan de Veurluipege Regering beneump.
• 1935 - Georg II vaan Griekeland weurt nao e rifferendum herstèld es keuning.
• 1943 - De Achste Lochmach vaan de VS bombardeert de have vaan Wilhelmshaven.
• 1946 - Keizer Hirohito käört de nuie groondwèt vaan Japan good.
• 1957 - Lancering van de Russische kunsmaon Spoetnik II mèt aan baord de hóndj Laika.
• 1964 - Lyndon B. Johnson, de zittende president sinds de maord op Kennedy, weurt op eige krach tot president verkoze. Inwoeners vaan Washington D.C. mage veur 't iers mètstumme.
• 1967 - In de Vietnaomoorlog begint de slaag bij Đắk Tô.
• 1969 - President Richard Nixon gebruuk in 'n touwspraok veur de radio veur 't iers 't begrip 'zwiegende mierderheid' (silent majority).
• 1973 - De NASA lanceert Mariner 10, 't ierste ruimtetuig wat Mercurius geit oonderzeuke. De sonde zal dao in miert 1974 aonkoume.
• 1978 - Dominica weurt oonaofhenkelek vaan 't Vereineg Keuninkriek.
• 1979 - In de Slachting bij Greensboro weure vief leie vaan de Communistische Partij door Klansmen vermaord.
• 1986 - De Federaol Staote vaan Micronesië weure oonaofhenkelek vaan de Vereinegde Staote.
• 2001 - Nao 't opstappe vaan Jaap de Hoop-Scheffer weurt Jan Peter Balkenende de nuie liestrèkker vaan 't CDA.
• 2007 - De Pakistaanse president en legerleier Pervez Musharraf reup de noedtouwstand oet, boenao 'r versjèllende politieke tegestanders gevaange zèt.
• 2014 - In New York geit One World Trade Center ope. 't Gebouw, mèt 541 meter 't hoegste vaan 't Westelek Haafroond, vervingk 't aajd World Trade Center wat op 11 september 2001 woort verweus.

Gebore

• 39 - Lucanus, Romeinsen diechter (gestorve 65)
• 1500 - Benvenuto Cellini, Italiaanse kónsteneer van 't maniërisme (gestórven in 1571)
• 1587 - Samuel Scheidt, Duitsen organis en componis (gestorve 1654)
• 1604 - Osman II vaan 't Osmaans Riek (gestorve 1622)
• 1618 - Aurangzeb, keizer vaan 't Mughalriek (gestorve 1707)
• 1749 - Daniel Rutherford, Britse chemicus (gesjtörve 1819)
• 1801 - Karl Baedeker, Duutsje sjriever en publicis (gesjtorve 1859)
• 1801 - Vincenzo Bellini, Italiaanse componis (gesjtorve 1835)
• 1817 - Edouard Piaget, Zjwitserse entomoloog (gesjtorve 1910)
• 1852 - Keizer Meiji vaan Japan (gestorve 1912)
• 1877 - Carlos Ibáñez del Campo, Chileense militair en politicus (gestorve 1960)
• 1889 - Heinrich Campendonk, Duutsje sjilder (gesjtórve 1957)
• 1890 - Eustáquio van Lieshout, Nederlands-Braziliaanse missionair en zaolege (gestorve 1943)
• 1900 - Adolf Dassler, Duitsen oondernummer, opriechter vaan Adidas (gestorve 1978)
• 1901 - Leopold III vaan 't Belsj (gestorve 1983)
• 1911 - Kick Smit, Nederlandse voetballer (gestorve 1974)
• 1921 - Charles Bronson, Amerikaanse filmacteur (gesjtorve 2003)
• 1925 - Robert Quarry, Amerikaanse acteur (gesjtorve 2009)
• 1930 - Brian Robinson, Britse fitserenner
• 1930 - Frits Staal, Nederlandse filosoof
• 1933 - John Barry, Britse componis
• 1934 - Hans Janmaat, Nederlandjse extreemrechse politicus (gesjtorve 2002)
• 1944 - Jan Boerstoel, Nederlandsen diechter
• 1945 - Gerd Müller, Duitse voetballer en trainer
• 1949 - Anna Wintour, Amerikaanse journaliste en zakevrouw
• 1954 - Adam Ant, Britse zenger
• 1969 - Niels van Steenis, Nederlandse roejer en Olympisch kampioen
• 1972 - Marko Koers, Nederlands-Limbörgsen atleet
• 1974 - Sonja Bakker, Nederlandse gewichsconsulente
• 1975 - Grischa Niermann, Duutsje fitserenner
• 1975 - Alexander De Croo, Premier vaan 't Belsj

Gesjtorve

• 361 - Keizer Constantius II (44)
• 644 - Kalief Omar I (ca. 60)
• 1344 - Adolf van der Marck (56), prinsbisjop van Luuk
• 1456 - Edmund Tudor (26), Welshen edelmaan
• 1639 - Martinus van Porres (59), Peruaanse Dominicaan en heilige
• 1708 - Henriëtte Catharina van Nassau (71), dochter van sjtadhawwer Frederik Hendrik en Amalia van Solms
• 1793 - Olympe de Gouges (45), Franse sjriefster en activiste
• 1858 - Harriet Taylor Mill (51), Britse filosofe
• 1869 - Andreas Kalvos (77), Grieksen diechter
• 1879 - Joseph Poelaert (62), Belzje architec
• 1891 - Louis Lucien Bonaparte (78), Brits-Italiaansen edelmaan en taolkundege
• 1949 - Solomon R. Guggenheim (88), Amerikaanse kunsverzameleer en filantroop
• 1954 - Henri Matisse (84), Franse sjilder
• 1980 - Harry Bordon (59), Nederlands-Limbörgse zenger
• 1983 - Bob Scholte (81), Nederlandse zenger
• 1986 - Joop Middelink (65), Nederlandse fitserenner en wielercoach
• 1988 - Henri van Praag (72), Nederlandse filosoof en theoloog
• 1993 - Léon Theremin (Lev Termen) (97), Russischen inzjenieur, oetvinder vaan d'n theremin
• 1996 - Jean-Bédel Bokassa (75), Centraol-Afrikaanse militair, politicus en zelfbeneumde keizer
• 1998 - Bob Kane (83), Amerikaanse stripteikeneer (Batman)