Mayotte

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


'n Euverzichskaart van Mayotte.
De ligking van Mayotte.

Mayotte (Shimaore: Maore of Mahoré; Malagasj: Mahori) is e Frans euverzieëdepartement, gelaengen inne Indische Oceaan tösse Madagaskar en Mozambique. De valuta is d'n euro. Mayotte gebroek de Franse driekluuer es de vaan.

Mayotte haet .yt es eige topleveldomien.

Geografie[bewirk | brón bewèrke]

Mayotte, mitte biebehuuerendje eilenj Petite-Terre, Chissioi Mtsamboro en Chissioi Mbouzi, ligk t'n naorde vanne Straot van Mozambique. 't Behuuertj toete eilandjgroep vanne Comore, meh neet mieë toete rippebliek vanne Comore, wotoe de res vanne eilandjgroep waal nag behuuertj. De tiedzaon op Mayotte is UTC+3.

Mayotte haet 'n oppervlakdje van 374 km² (zoeaget 39 bie 22 kilomaeter) en haet 186.452 inwoeaners (2007). Hievan woeane de meiste inne houfstad Mamoudzou, det toet 1963 de houfstad vanne Comore waas. Mamoudzou ligk op 't houfeilandj Grande-Terre; Dzaoudzi op Petite-Terre bezitj de lóchhave Dzaoudzi-Pamandzi.

't Hoogste puntj is d'n toep vanne Mont Bénara, dae 660 maeter baoven 't zieëspegel ligk. Deze berg is in feite 'n oetgeduifdje vólkaan. Rónjelóm 't eilandj zeen väöl koraalrefe.

Gesjiechte[bewirk | brón bewèrke]

't Eilandj is inne zèstieëndjen ieëf óntdèk gewaore dore Portugees Diego Ribeiro. In 1831 woort Mayotte dore keuning van Madagaskar vereuverdje. Deze verkóch 't in 1841 aan Frankriek, det 't mitte anger eilenj vanne Comore toet ein kolonie sameveugdje.

Doe de anger eilenj vanne Comoren in 1975 ónaafhenkelik woorte, weigerdje Mayotte zich hiebie aan te sloeten en koos 't d'rveur Frans te blieve. In 1976 woort Mayotte 'n territoriaal gemeinsjap van departementaal aerd. De Comore make waal aanspraak op 't eilandj. In mieërt 2009 maakdje de bevölking middels e referendum mit 95,2% veurstumme dudelik det Mayotte e vólwaerdig euverzieëdepartement van Frankriek mós waere. Dit mèndje ónger mieë det 'n ènj koom aan polygamie en sharie die oppe islamitische eilenj gólje.

Op 31 mieërt 2011 woort Mayotte 't viefdje Frans euverzieëdepartement en 't 101e Frans departement. Op 1 jannewarie 2014 woort 't rech vanne Europese Unie geljig in Mayotte, doordet de eilandjgroep de status van ultraperifeer regio bekwaam.

Spraok[bewirk | brón bewèrke]

In Mayotte waere veer spraoke gekaldj. Trótsdet 't Frans de ènsigste officieel spraok is, euvertrèffe de drie anger landjsspraoke, 't inheimsj Bushi en Shimaore en 't oet Tanzanië aafkómstig Swahili, allemaol 't Frans kwa aantaal spraekers. 't Shimaore is daovan wiedoet de wichtigste spraok.

Lenj in Afrika
Algerieë · Angola · Benin · Botswana · Burkina Faso · Burundi · Centraal-Afrikaanse Repebliek · Comore · Congo-Brazzaville · Congo-Kinshasa · Djibouti · Egypte · Equatoriaal Guinee · Eritrea · Ethiopië · Gabon · Gambia · Ghana · Guinee · Guinee-Bissau · Ivoorkös · Kaapverdië · Kameroen · Kenia · Lesotho · Liberia · Libië · Madagaskar · Malawi · Mali · Marokko · Mauritanië · Mauritius · Mozambique · Namibië · Niger · Nigeria · Oeganda · Rwanda · São Tomé en Príncipe · Senegal · Seychelle · Sierra Leone · (Noord-)Soedan · Somalië · Swazilandj · Tanzania · Togo · Tsjaad · Tunesië · Zambia · Zimbabwe · Zuud-Afrika · Zuud-Soedan
Betwis en neet-erkèndj: Somalilandj · Westelike Sahara
Aafhenkelike gebejer: Azore · Canarische eilenj · Ceuta · Madeira · Mayotte · Melilla · Réunion · Sint-Helena
 
Departemente in Frankriek
Vaan van Frankriek
01 Ain · 02 Aisne · 03 Allier · 04 Alpes-de-Haute-Provence · 05 Hautes-Alpes · 06 Alpes-Maritimes · 07 Ardèche · 08 Ardennes · 09 Ariège · 10 Aube · 11 Aude · 12 Aveyron · 13 Bouches-du-Rhône · 14 Calvados · 15 Cantal · 16 Charente · 17 Charente-Maritime · 18 Cher · 19 Corrèze · 2A (20A) Corse-du-Sud · 2B (20B) Haute-Corse · 21 Côte-d'Or · 22 Côtes-d'Armor · 23 Creuse · 24 Dordogne · 25 Doubs · 26 Drôme · 27 Eure · 28 Eure-et-Loir · 29 Finistère · 30 Gard · 31 Haute-Garonne · 32 Gers · 33 Gironde · 34 Hérault · 35 Ille-et-Vilaine · 36 Indre · 37 Indre-et-Loire · 38 Isère · 39 Jura · 40 Landes · 41 Loir-et-Cher · 42 Loire · 43 Haute-Loire · 44 Loire-Atlantique · 45 Loiret · 46 Lot · 47 Lot-et-Garonne · 48 Lozère · 49 Maine-et-Loire · 50 Manche · 51 Marne · 52 Haute-Marne · 53 Mayenne · 54 Meurthe-et-Moselle · 55 Meuse · 56 Morbihan · 57 Moselle · 58 Nièvre · 59 Nord · 60 Oise · 61 Orne · 62 Pas-de-Calais · 63 Puy-de-Dôme · 64 Pyrénées-Atlantiques · 65 Hautes-Pyrénées · 66 Pyrénées-Orientales · 67 Bas-Rhin · 68 Haut-Rhin · 69 Rhône · 70 Haute-Saône · 71 Saône-et-Loire · 72 Sarthe · 73 Savoie · 74 Haute-Savoie · 75 Paries · 76 Seine-Maritime · 77 Seine-et-Marne · 78 Yvelines · 79 Deux-Sèvres · 80 Somme · 81 Tarn · 82 Tarn-et-Garonne · 83 Var · 84 Vaucluse · 85 Vendée · 86 Vienne · 87 Haute-Vienne · 88 Vosges · 89 Yonne · 90 Territoire de Belfort · 91 Essonne · 92 Hauts-de-Seine · 93 Seine-Saint-Denis · 94 Val-de-Marne · 95 Val-d'Oise · 971 Guadeloupe · 972 Martinique · 973 Frans Guyana · 974 Réunion · 976 Mayotte
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Mayotte&oldid=362357"