Frank-Walter Steinmeier
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Frank-Walter Steinmeier (5 jannewarie 1956 - Detmold, Noordrien-Wesfale) ies 'nen Duutsje politicus en saer 19 mièrt 2017 de zittendje president van Duutsjland. Hae ies lid van de sociaaldemocratische partiej SPD (deil van de S&D op EU-niveau, zoawie ouch PvdA, PS en SP.a) en is 't twiède sjtaatshouf in de Duutsje historie dae gebore ies nao de Twiède Waereldoorlog en naodat de Duutsje Fidderale Rippebliek al waor opgeriech. Hae waor minister van boetelandse affaires van 2005 bies 2009 en van 2013 bies 2017, vice-kanseleer van Duutsjland van 2007 bies 2009 en veurzitter van de Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE).
Jong jaore
[bewirk | brón bewèrke]Steinmeier greuide op mit 'ne calvinistische vader, wat typisch is veur de regio woa Steinmeier opgreuide: Kreis Lippe. Zien mam waor 'n Duutsje vluchtelinge oet Breslau ('t allewiel Wroclaw in Pole) en kaom oet 'n lutherse femilie. Nao zien Abitur deej Steinmeier ziene militaire deens van 1974 bies 1976 woanao hae rech en polletieke weitesjappe ging sjtudere in Gießen (Hesse). Hae wirkde es assistent van 'ne professor in pebliek rech in Gießen totdat hae aldao zien doctoraat in rech behaolde in 1991. Zien dissertatie riechte ziech op de rol van de sjtaat in 't tegegaon van daakloze. Steinmeier ies saer 1995 getrouwd mit de rechter Elke Büdenbender, woamit hae ouch 'n dochter haet.
Polletiek carrière
[bewirk | brón bewèrke]Onger Schröder
[bewirk | brón bewèrke]Steinmeier waor saer zien sjtudiejaore e lid van de Sociaaldemocratische Partie van Duutsjland (SPD) en begoes nao 't doctoraat in 't rech 'n carrière in de ambtenarie. Hae woort 'ne vertrouwelikke rechterhand van Gerhard Schröder (de veurege Kanseleer van Duutsjland) wie Schröder minister-president van Nedersakse waor in de neugenteger jaore. Es gevolg woort Steinmeier vanaaf 1996 houf van Schröders team. Wie Schröder Kanseleer van Duutsjaldn woort in 1998 beneumbde hae Steinmer tot Sjtaatsongersikkertaris mit es houfverantweurding sjtaatsveilegheid. Hae bleef houf van 't team van Schröder bies 2005, wie Schröder aaftrooj nao de verkezingseuverwinning van Angela Merkel.
Onger Merkel
[bewirk | brón bewèrke]Wie Merkel de verkezinge won in 2005, ging häör christendemocratische partie CDU in 'n Groate Coälitie mit Steinmeier zien sociaaldemocratische partie SPD. Hiedoor kroog Steinmeier de kans um minister van boetelandse affaires te weure. Vanaaf 2007 woort hae daoneve ouch nog vice-kanseleer. In 2008 woort hae veur 'ne korten tied d'n tiejelikke vervangende partieleier van de SPD. Hae waor de SPD-kandidaat veur 't kanseleersjap in de fidderaal verkezinge van 2009. Naodat de SPD die verkezinge ivvels verloor, woort Steinmeier names de SPD de oppositieleier. Es gevolg van de verkezinge van 2013, woanao Merkels CDU toch waer in 'n Groate Coälitie sjtapde mit de SPD, woort Frank-Walter Steinmeier opnuuj Minister van Boetelandse Affaires.
Op 27 jannewarie 2017 trok hae ziech truuk oet 't kabbinèt um ziech veur te bereie op de presidentiële verkezinge. Hae woort verkoze tot president op 12 fibberwarie 2017 mit 74% van de sjtumme. Op 19 mièrt naom hae 't presidentssjap euver van Joachim Gauck.
Polletieke positie
[bewirk | brón bewèrke]Steinmeier behuèrt tot de rechtervleugel van de SPD, bekind es de reformiste en gematigde, ouch-waal soms es de Driede Weeg gezeen umdat ze ziech distantiëre van bepaalde kernideale van 't socialisme. Es teamleier onger Schröder waor hae eine van de houfarchitecte van Agenda 2010: de controversieel hervörminge van de verzörgingssjtaat. Zien "zach" beleid nao leng wie Rusland en China toe haet d'r veur gezörg dat hae väöl kritiek haet gekrege oet zoewaal Duutsjland wie de res van de waereld. Hae zou volges critici de belange van Duutsje bedrieve prioritizere in 't naodeil van miensjerechte.
Steinmeier zien neiging nao 't centrum van links zörg d'r veur tot hae, wie zienen awwe baas Gerhard Schröder, ziech ideologisch kortbie de linkervleugel van de CDU positioneerd. Dit weurt soms ongersjreve es 'n reie woarum Steinmeier 'n succesvol polletiek carrière haet kinne make onger Merkel, ondanks 't feit dat hae neet deil oetmaak van häör partie.
Rifferenties
[bewirk | brón bewèrke]- Zuuch ouch: Lies van sjtaotshoofde van Duutsjlandj
- Brón: Ingelsjtalege versie van dit Wikipedia-artikel
Sjtaotshoufde van de lidsjtaote van de Europese Unie |
---|
Belsj: Filip | Bulgarieë: Radev | Cyprus: Christodoulides | Daenemarke: Margrethe II | Duutsjland: Steinmeier | Eslandj: Karis | Finlandj: Niinistö | Frankriek: Macron | Griekelandj: Sakellaropoulou | Hongarieë: Novák | Ierlandj: Higgins | Italië: Mattarella | Kroatië: Milanović | Letlandj: Rinkēvičs | Litouwe: Nausėda | Luxembörg: Henri | Malta: Vella | Nederlandj: Willem-Alexander | Oesteriek: Van der Bellen | Pole: Duda | Portugal: Rebelo de Sousa | Roemenië: Iohannis | Sjlovenië: Pahor | Sjlowakieë: Čaputová | Sjpaanje: Felipe VI | Tsjechië: Pavel | Zjwaeje: Carl XVI Gustaf |