1987
Uiterlijk
1987 (MCMLXXXVII) waor e gewoen jaor wat begós op 'nen donderdag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- jannewarie
- 16 - Hu Yaobang, secretair-generaol vaan de Chinese Communistische Partij, treujt aof en weurt opgevolg door Zhao Ziyang.
- 22 - In Manila sjut 't leger in op 'n gróp vaan 10.000 demonstrante.
- 31 – De Nederlandse film De Aanslag van Fons Rademakers wint 'ne Oscar. Dit is de eësjte Oscar dae oats door eine Nederlander wirt gewónne.
- fibberwarie
- 11 - British Airways weurt geprivatiseerd en op de bäörs vaan Londe ingesjreve.
- 15 - Rudi Carrell maak op de Duitse tv 'n persiflaasj vaan Ayatollah Chomeini. Dit heet 'n groete diplomatieke rel tot gevolg.
- 21 - Ruud Gullit geit veur e recordbedraag vaan 17 mieljoen gölle nao AC Milaan.
- 23 - SN 1987A, d'n ierste supernova sinds 1604 dee mèt 't bloet oug kin zien, weurt woergenome.
- miert
- 6 - De Britse veerboot Herald of Free Enterprise kapseis in Zeebrugge. 193 lui, veural Britte, koume um.
- 24 - The Walt Disney Company en de Franse premier Jacques Chirac teikene e contrak wat Disney touwstumming beujt um Disneyland Paries te goon bouwe.
- 30 - Vincent van Gogh zie sjèlderij "Zonnebloemen" weurt gekoch veur $39.85 miljoen.
- april
- 13 - Portugal en China teikene e akkoord euver de truukgaaf van Macao.
- 19 - The Simpsons koume veur 't iers op tv es rubriek in The Tracey Ullman Show.
- 25 - Joop Zoetemelk wint de 22ste editie van de Amstel Gold Race.
- mei
- 13 - In Athene wint Ajax de Europa Cup veur Baekerwinnaers door in de finale Lokomotiv Leipzig mèt 1-0 te versjlaon.
- 28 - De Wes-Pruus Mathias Rust land mèt zie zelfgemaak vleegmesjien op 't Roed Plein in Moskou. Heer weurt direk gearresteerd.
- juni
- 1 - De Libanese premier Rashid Karami kump bij 'nen aonslaag um.
- 11 - Bij verkezinge in 't Vereineg Keuninkriek weurt de Conservatief Partij oonder Margareth Thatcher veur de daarde kier achterein gekoze.
- 17 - De Zwarte Kweldergors (Ammodramus maritimus nigrescens) störf oet mèt d'n dood vaan 't lèste exemplair.
- 19 - Bij 'ne bomaonslaag vaan d'n ETA in Barcelona koume 21 lui um en rake nog 45 lui gewoond.
- 28 - 't Iraaks leger werp gifgaasbomme aof boven 't Iraans dörp Sardasht. 't Is d'n ierste kier tot sjemische waopes tege lui weure gebruuk.
- juli
- 11 - De viefmieljardste wereldbewoener weurt gebore.
- 15 - In Taiwan weurt nao 38 jaor 't oorlogsrech opgeluf.
- 19 - Premier Margareth Thatcher vaan 't VK en president François Mitterand vaan Fraankriek oonderteikene 'n euvereinkoms die de bouw vaan de Kenaaltunnel meugelek maak.
- 27 - Rick Astley bringk ziene single Never gonna give you up oet. 't Leed en de clip zalle väöl later cultstatus kriege in de nerdwereld.
- 31 - Bij e treffe tösse demonstrerende Iraanse pelgrims en Saoedische ordetróppe koume 400 pelgrims um.
- augustus
- 17 - D'n 93-jaorege Rudolf Hess weurt doed gevoonde in zien cel nao 'nen dinkeleke zelfmaord. Heer waor de lèste gevaange vaan de gevaangenis in Spandau, die kort tenao weurt gesloop.
- 19 - De Orde vaan de Kouseband weurt opgestèld veur vrouwlui.
- 28 - Mislökde coup in de Filipijne.
- september
- 1 - In 't Belsj weurt rouke op openbaar plaotse verboje.
- 9 - Ferdi E. oontveurt Ahold-topmaan Gerrit Jan Heijn en vermaord häöm dezelfden daag nog.
- 13 - In e hospitaol in Goiânia (GO, Brazilië) breke deve 'ne radioactieve straolingsbron ope, wat de zwoerste radioactief vervojling oets in steidelek gebeed tot gevolg heet.
- 16 - 't Montréalprotocol, wat de wereldwij productie vaan CFK's verbeujt, weurt oonderteikend. Heimèt wèlt me de aofbraok vaan de ozonlaog tegegoon.
- oktober
- 9 - Indiase tróppe beginne op Sri Lanka 'n offensief tege de Tamiltiegers. Aon 't ind vaan de maond vèlt de stad Jaffna.
- 15 - In Burkina Faso deit Blaise Compaoré 'ne coup tege de zittende president Thomas Sankara.
- 19 - Op Zwarte Maondag valle bäörskoerse wereldwied mèt mie es 20%.
- 28 - Bij 'ne kwalificatiematch veur 't EK voetbal vaan 1988 tösse Nederland en Cyprus oontplof 'n vuurwerkbom achter de keeper vaan Cyprus. De match weurt later euvergespäöld.
- november
- 7 - De Amerikaanse Lynne Cox zwump door de Beringstraot vaan Little Diomede (Amerikaans) nao Big Diomede (Russisch).
- 7 - Zine El Abidine Ben Ali weurt president vaan Tunesië, 'n positie die heer tot de Jasmijnrevolutie begin 2011 zal hawwe.
- 11 - De IRA pleeg 'nen aonslaag bij 'n herdinking in 't Noord-Iers Enniskillen. 11 lui koume um.
- 12 - Suriname treujt touw tot 't verdraag vaan San José en geit daomèt ouch 't Interamerikaans Minserechenhoof erkinne.
- 15 - In Brașov stoon arbeiers veur 't iers op tege de Roemeensen dictator Nicolae Ceaușescu.
- 18 - In de statie King's Cross vaan de Londese metro brik 'ne brand oet mèt 31 doeje tot gevolg.
- 28 - Vlöch 295 vaan South African Airways stort bij Mauritius in zie. Alle 159 inzittende koume um.
- 29 - Vlöch 858 vaan Korean Air weurt bove de Andamanse Zie opgebloze door de Noord-Koreaanse geheimen deens. 115 lui koume um.
- december
- Fluoxetine, beter bekind oonder de merknaom Prozac, weurt in de Vereinegde Staote goodgekäörd es antidepressivum.
- 8 - D'n Iersten Intifida begint in de Palestijnse Gebeje.
- 20 - De Filipijnse veerboot Doña Paz bóks tegen e vraachsjeep en zink. Mèt mie es 4000 doeje is dit de doejelekste sjeepsramp oets in vreidestied.
- 30 - Paus Johannes Paulus II gief de encycliek Sollicitudo rei socialis oet.
Nobelprieze
[bewirk | brón bewèrke]- Natuurkunde: Georg Bednorz en Karl Alex Müller "um hunne belaankrieken doorbraak in de oontdèkking vaan supergeleiing in zjeramieke materiaole."
- Sjemie: Donald J. Crem, Jean-Marie Lehn en Charles J. Pedersen "um hun oontwikkeling en gebruuk vaan molecule mèt structuurspecifieke interacties vaan hoeg selectiviteit."
- Geneeskunde: Susumu Tonegawa "um zien oontdèkking vaan 't genetisch princiep achter 't generere vaan de diversiteit aon antiliechame."
- Literatuur: Joseph Brodsky "veur 'n allesumvattend sjrieversjap, doortrokke vaan klaorheid vaan gedachte en poëtische intensiteit."
- Vrei: Óscar Arias "um zie werk veur vrei in Midde-Amerika, inspanninge, die leide tot 't akkoord in Guatemala vaan 7 augustus dit jaor."
- Economie: Robert Solow "um zien bijdrage aon de theorie vaan economische greuj."
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 1 miert - Kesha Sebert, 'n Amerikaanse popzangeres
- 31 miert - Georg Listing, Duits bandlid vaan Tokio Hotel
- 19 april - Maria Sjarapova, Russische tennisster
- 19 juni - Kendrick Lamar, Amerikanse rapper
- 24 juni - Lionel Messi, Argentijnse voetballer
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 22 jannewarie - Budd Dwyer (47), Amerikaanse politicus
- 8 fibberwarie – Hendrik Koekoek (74), Nederlandse politicus (Boerenpartij)
- 9 fibberwarie – Costante Girardengo (93), Italiaanse fitserenner
- 22 fibberwarie – Andy Warhol (60), Amerikaanse könssjilder
- 3 miert – Danny Kaye (74), Amerikaanse acteur, zenger en komiek
- 11 april - Joss Stone, Ingels zangeres
- 3 mei - Dalida (54), Franse zangeres en actrice
- 1 juni - Rashid Karami, Libanese politicus (65)
- 22 juni - Fred Astaire (88), Amerikaanse tapdanser
- 16 juli - Pierre Joseph Lardinois, Nederlandse politicus
- 17 augustus – Rudolf Hess (93), Duutsje nazi-politicus en de rechterhandj van Hitler.
- 29 augustus – Lee Marvin (63), Amerikaanse acteur
- 9 september - Gerrit Jan Heijn, Nederlandsen oondernummer (56)
- 11 september – Peter Tosh (42), Jamaicaans reggaezenger
- 12 november – Cornelis Vreeswijk (50), Nederlands-Zweedse troubadour
- 14 november – Pieter Menten (88), Nederlandse aorlogsmisdadiger
- 18 november – Jacques Anquetil (53), Franse fitserenner
- 25 november – Anton Pieck (92), Nederlandse teikenaer en illustrator
- 30 november – Simon Carmiggelt (74), Nederlandse journalis en sjriever
- 17 december – Bernardus Johannes Alfrink (87), Nederlandse kardinaal
- 24 december - Joop den Uyl (68), Nederlandse politicus en minister-president