Naar inhoud springen

Slowakije

Van Wikipedia
(Doorverweze van Slowakieë)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Slowakieë

Veendel vaan Slowakije

Waope vaan Slowakije

Locatie vaan Slowakije

Basisgegaevens
Officieel taal Slowaaks
Huidsjtad Bratislava
Sjtaotsvörm Rippubliek
Sjtaotshoof (lies) Peter Pellegrini (sinds 2024)
Premier Eduard Heger
[[{{{titelhoofregering1}}}]] {{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]] {{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]] {{{naomhoofregering3}}}
Religie {{{religie}}}
Opperflaakde
– % water
49.035 km²
-%
Inwoeners
Deechde:
5,4 miljoen
110/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid Euro ()
Tiedzaone UTC +1
Nationale fiesdaag 1 september
Vouksleed Nad Tatrou sa blýska
Web | Code | Tel. .sk | SVK | +421

Slowakije is e land in de Karpate, in Midde-Europa. 't Is gans door land umgeve en grens aon Pole, Tsjechië, Oosteriek, Hongarije en de Oekraïne. Hoofstad is Bratislava; wijer groete stei zien Košice en Zvolen.

Bestuurleke indeiling

[bewirk | brón bewèrke]

Slowakije is ingedeild in ach geweste, die kraje geneump weure. Eder kraj is geneump nao zien hoofstad en wijer oonderverdeild in distrikte, die okresy heite. Daovaan zien 'rs 79.

Zuuch ouch: Lies van stej in Slowakieje.

Slowaaks is officieel taol en dominant. De dialekte vaan 't weste (wie dat vaan Bratislava) liekene relatief väöl op 't Tsjechisch, de oosteleke zien oonaofhenkeleker daovaan. Gaans in 't ooste weurt Rusyn (Roetheens) gesproke, wat 'n Oos-Slavische taol is (of 'n Oekraïens dialek) meh toch in oostelek Slowaaks euvergeit. Wijer weurt väöl Romani gehuurd en sprik 9,5% vaan de bevolking Hongaars.

In de vijfden iew vestegde de ierste Slave ziech op Slowaaks gebeed. 't Waor in de zevende iew deil vaan 't riek vaan Samo, en de proto-Slavische staot Groet-Moravië bereikde in de negende iew zien huugdepunt wie Cyrillus en Methodius 't christendom introduceerde en keuning Svätopluk 't riek good oetbreide.

Oeteindelek woort Slowakije deil vaan 't keuninkriek Hongarije, tot de veertiende iew. In deen tied besloog 't woengebeed vaan de etnische Slowake väöl mie land es noe. Ouch waore väöl Slowaakse edele aon 't hof vaan de keuning.

Wie 't Osmaans Riek de Balkan begós te vereuvere versjoof 't centrum vaan 't riek nao Bratislava, wat in deen tied es Pressburg (Pressporek, Pozsony; Duitse, Slowaakse en Hongaarse naom) bekind stoont en in 1536 hoofstad woort. Tege 't eind vaan de achtienden iew verveel de invlood vaan Slowakije.

In 't revolutiejaor 1848 perbeerde Slowakije binne de Donaumonarchie vaan Hongarije nao Oosteriek euver te stappe, wat evels neet lökde. Tot 't oetereinvalle vaan dit land in 1918 woort 't land sterk oonderdrök.

In 1918 góng Slowakije mèt de Boheme en Moravië 't nui land Tsjechoslowakije vörme, al bestoont 'ne gans korten tied 'n oonaofhenkelek Slowaakse Raoderippubliek. In 't Akkoord vaan München oet 1938 woort Tsjecho-Slowakije op las vaan Hitler oontbonde en woort Slowakije 'n apaarte rippubliek, oonder sjerpe control vaan nazi-Duitsland. 't Land woort in 1945 door de Russe bevrijd, die Tsjecho-Slowakije nui stiechte, 't land bezat hele en 't deil lete oetmake vaan 't Warschaupak.

Nao de vreidzaome Fluwele Revolutie vaan 1989 woort Tsjecho-Slowakije oontboonde, gooddeils tege de wèl vaan de Slowake, wat op 1 januari 1993 in effek trooj. In mei 2004 trooj 't mèt nege ander len touw tot de EU.

[bewirk | brón bewèrke]
Lidsjtaote van de NAVO
Albanië · Belsj · Bulgarieë · Canada · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Griekelandj · Hongarieë · Ieslandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Litouwe · Luxemburg · Montenegro · Nederlandj · Noord-Macedonië · Noorwege · Pole · Portugal · Roemenië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Turkieë · Vereineg Keuninkriek · Vereinegde Sjtaote van Amerika · Zjwaede


Lidsjtaote van de Europese Unie
Belsj · Bulgarieë · Cyprus · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Griekelandj · Hongarieë · Ierlandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Litouwe · Luxemburg · Malta · Nederlandj · Oesteriek · Pole · Portugal · Roemenië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Zjwaede


Lenj in Europa
Albanië · Andorra · Armenië¹ · Azerbeidzjan¹ · Belsj · Bosnië en Herzegovina · Bulgarieë · Cyprus¹ · Daenemarke · Duutsjlandj · Eslandj · Finlandj · Frankriek · Georgië¹ · Griekelandj · Hongarieë · Ierlandj · Ieslandj · Italië · Kroatië · Letlandj · Liechtenstein · Litouwe · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederlandj · Noord-Macedonië · Noorwege · Oekraïne · Oesteriek · Pole · Portugal · Roemenië · Ruslandj¹ · San Marino · Servië · Sjlovenië · Sjlowakieë · Sjpanje · Tsjechië · Turkieë¹ · Vaticaansjtad · Vereineg Keuninkriek · Wit-Ruslandj · Zjwaede · Zjwitserland
Betwis of neet-erkèndj: Abchazië¹ · Hoeg-Karabach¹ · Kosovo · Naord-Cyprus¹ · Transnistrië · Zuud-Ossetië¹
Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia¹ · Ålandj · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Eilandj Man · Sjpitsberge
1. Dit landj lik gedeiltelik of gans in Azië meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Slowakije&oldid=469431"