Tsjechië

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Tsjechië
Basisgegaevens
Officieel taal	Tsjechisch
Huidsjtad	Praag
Sjtaotsvörm	Rippebliek
Sjtaotshoof (lies)	Miloš Zeman (sinds 2013)
Premier	Petr Fiala (sinds 2021)
[[{{{titelhoofregering1}}}]]	{{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]]	{{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]]	{{{naomhoofregering3}}}
Religie	{{{religie}}}
Opperflaakde – % water	78.866 km² 2%
Inwoeners – Deechde:	10,5 miljoen (2015) 134/km²
Biekómmende gegaeves
Munteinheid	Tsjechische Kroen (CZK)
Tiedzaone	UTC +1
Nationale fiesdaag	28 oktober
Vouksleed	Kde domov můj
Web | Code | Tel.	.cz | CZE | +420

Tsjechië is e land in Midde-Europa dat gans door ander len umgeve weurt, en wel door Pole, Duitsland, Oosteriek en Slowakije. Hoofstad is Praog, dewijl aander veurnaom stei Brno, Liberec, Ostrava en Pilsen (Plzen) zien. 't Land besteit sinds 1993 en is de leste jaore es vakantieland veur Wes-Europeane in gebruuk gekoume.

De inwoeners vaan Tsjechië zien de Tsjeche.

Bestuurleke indeiling

Tsjechië besteit oet 13 kraje (geweste), en e hoofstedelek distrik. De kraje, met hun hoofstei, zien:

• Usti nad Labem (Usti nad Labem)
• Karlsbad (Karlsbad / Karlovy Vary)
• Pilsen (Pilsen / Plzeň)
• Liberec (Liberec)
• Praog (Praog / Praha)
• Centraal Boheme (Praog)
• Zuud-Boheme (Budweis / České Budejovice)
• Hradec Kralove (Hradec Kralove)
• Pardubice (Pardubice)
• Vysocina (Jihlava)
• Olomouc (Olomouc)
• Zuud-Moravië (Brno)
• Moravië-Silezië (Ostrava)
• Zlin (Zlin)

Taole

95% vaan de bevölking sprik Tsjechisch. Wijer zien dao Romani-, Slowaaks-, Pools-, Duits- en Oekraïenstaolege minderhede.

Historie

Tsjechië kaom in de late negende iew op wie 't gebeed door de Premysl-dynastie vereuverd woort. Laank bleef 't keuninkriek vaan de Boheme 'n veurnaom lokaal mach, meh intern konflikte wie de Hussietenoorloge en extern wie d'n Daartegjaoregen Oorlog hadde 'n verweustend effek op 't land, dat daan oonder de Habsburgers kaom en vaanaof de negentiende iew deil góng oetmake vaan de Donaumonarchie.

Naotot dit land in 1918 ineinstortde gónge de Tsjeche mèt hun naobervolk de Slowake de nui republiek Tsjechoslowakije vörme. Dit land bevatte 'n groete Duitse minderheid, zoetot 't land in 1938 op las vaan Hitler bij 't Akkoord vaan Muunsje oontboonde woort. Slowakije woort oonaofhenkelek, Tsjechië woort e jaor later verdeild in 't Protectoraat Boheme-Moravië en Sudetenland, de door Pruse bewoende boeteste sjèl vaan Tsjechië, die bij Duitsland geveug woort.

Nao d'n Twieden Wereldoorlog woort Tsjechoslowakije door Stalin obbenuits gevörmp en in 't Warschaupak gezet. 't Rezjiem dao gedroog ziech neet gans es marionette vaan Moskou: in 1968 begós dao 'n periode vaan beperkde vrijheid, die de Praagse Lente genump weurt. De USSR veel 't land dao-op binne en installeerde weer 'n orthodox-communistische regering.

In 1989 begós de Fluwele Revolutie, boedoor Tsjechoslowakije oet de Sovjetrussische invloodssfeer kaom. Op 1 januari 1993 splitsde 't land ziech in twie deile. In 1999 woort Tsjechië lid vaan de NATO, en in 2005 ouch vaan de EU.