Ieredevisie (hierevoetbal)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Ieredevisie (Nederlands Eredivisie) is de hoegste competitie in 't Nederlands hierevoetbal. In de Ieredevisie weurt gespäöld um 't landskampioensjap (betaold) voetbal.
Historie
[bewirk | brón bewèrke]Betaold voetbal gaof 't tot in de jaore 1950 in Nederland neet; de KNVB verbooj dat oet princiep officieel. In die jaore raakde 't Nederlands voetbal evels dudelek achterop; daorum riechde me in 1954, op initiatief vaan de Limbörger Gied Joosten, de NBVB op, boe-in tien nui opgeriechde clubs tegenein gónge speule. Ein vaan die clubs waor Fortuna '54, 't geisteskinneke vaan Joosten zelf. Al nao e paar maond waore die vaan de KNVB euvertuig en beslote ze bij de NBVB um de boonde en de competities te doen fusere. 't Ierste sezoen (1954/55) späölde alle betaolende clubs in veer Ierste Klasse, in 1955/56 späölde de bèste clubs in twie Hoofklasse, mèt drei Ierste Klasse dao-oonder, vaanaof 1957/58 woort e lendelek systeem ingeveurd mèt de Ieredevisie, Ierste Devisie en Twiede Devisie.
Sindsdeen is 't formaot vaan de Ieredevisie neet al te väöl veranderd. De winner geit voetballe in de Europacup 1 of zien opvolgers, de lèste degradeert nao de Ierste Devisie. Vaan 't sezoen 1962/63 tot en mèt 1965/66 umvatde de competitie 16 clubs, zoewel teväör es tenao waore dat 'rs 18. Door touwnummende vercommercialisering en sponsoring woort in 1990 de Ieredevisie umgeduip tot PTT-Telecompetitie, vaanaof 1999 KPN-Telecompetitie, sinds 2000 KPN Eredivisie en nao 2002 Holland Casino Eredivise geheite. Al deen tied woort de competitie in de volksmoond gewoen Ieredevisie geneump; daorum besloot me in 2005 vaan die naom weer gans te herstèlle.
Vaan de oersprunkeleke clubs die in 1957 mèt de Ieredevisie begóste, höbbe allein Ajax, Feyenoord en PSV oonaofgebroke drin gespäöld.
Competitie
[bewirk | brón bewèrke]De Ieredevisie tèlt achtien clubs, die allemaol twie kier tegenein speule; eine kier toes en eine kier oet. Dit maak 2x17=34 speulrundes. De ierste speulrunde vèlt allewijl miestal in augustus; de lèste in mei. In jannewarie weurt 'ne winterstop ingestèld. In eve jaore, wienie 'n EK of WK weurt gehawwe, indeg de competitie get vreuger in mei es in ooneve jaore. Veur de volgorde op de raanklies weurt primair geloerd nao de punte (wie euveral: drie punte veur wins, eint bij geliekspeul), daan nao 't doelversjèl en daan nao 't aontal goale veur. Oonderling rizzeltaot en aontal kier gewonne tèlt in de indklassering neet mèt; moch 't veurkoume tot clubs 'tzelfde aontal punte en dezelfde doelciefers höbbe daan indege ze geliek, en speule ze e beslissingsspeul tegenein es dat nujeg is.
Europees voetbal
[bewirk | brón bewèrke]Wee aon 't ind vaan 't jaor bovenaon steit, en dus kampioen weurt, kump in 't sezoen dao-op veur voetbal in de Champions League in aonmerking. Of ouch lieger geklasseerde clubs Europees goon voetballe, hingk aof vaan de UEFA-coëfficiënt. Hei-in weurt 't totaol vaan de prestaties vaan e land zien clubs euver de lèste vief jaor berekend; wie beter of dat is, wie mier clubs oet dat land wie hoeger mage speule. De boond vaan 't land maak dan aon de hand vaan de competitie en de beker oet welke clubs dat weure. Zoedoende, en ouch umtot de KNVB zelf nog wel ins get regele veraandert, versjèlt 't perspectief op Europees voetbal vaan jaor tot jaor. Veur 't jaor 2018/19 kaom dat hei-op neer:
- De landskampioen plaots ziech veur de daarde kwalificatierunde vaan de UEFA Champions League;
- D'n twiede plaots ziech veur de twiede kwalificatierunde vaan de Champions League;
- De daarde plaots ziech veur de twiede kwalificatierunde vaan de UEFA Europa League
- De nommers 4 t/m 7 speule play-offs (in twie rundes) um 'n plaots in de twiede veurrunde vaan de Europa League.
De bekerwinner krijg 'n plaots in de daarde kwalificatierunde vaan de Europa League. Gemeinelek kump dee wel oet de ierste ach vaan de Ieredivisie. In dat geval trejje de volgende regele in wèrking:
- Es de bekerwinner ouch landskampioen of twiede is, en dus kwalificatie Champions League geit speule, geit dit ticket nao de daarde en sjuif de res vaan 't systeem nao oonder (de nommer veer geit dus ouch direk Europa in, dewijl de nommers 5 t/m 8 play-offs speule);
- Es de bekerwinner daarde tot zevende weurt, sjuif de res vaan 't systeem nao oonder. De clubs tot aon de achste plaots kinne noe Europees goon voetballe of make dao kans op.
't Is ieder oetzunderlek tot ein vaan de bovestoonde regele neet in wèrking treujt. In 't sezoen 2013/14 waor dat 't geval: PEC Zwolle won toen de beker, allewel tot 't in de competitie mer èlfde woort.
Promotie en degradatie
[bewirk | brón bewèrke]Wee lèste (achtiende) weurt in de Ieredevisie, degradeert otomatisch nao de Ierste Devisie. De kampioen vaan de Ierste Devisie promoveert otomatisch nao de Ieredevisie. D'n twiede lèste (zeventiende) en daarde lèste (zestiende) speule, same mèt ach Ierste Devisieclubs (boe-oonder de veer periodekampioene), um twie plaotse in de Ieredevisie. Vreuger dege ze dat mèt 'n naocompetitie, allewijl gebeurt dat mèt e getrep play-offsysteem.
Clubs
[bewirk | brón bewèrke]In 't loupend sezoen (2016/17) speule de volgende clubs in de Ieredevisie (de trainers zien veurluipeg):
Kampioene
[bewirk | brón bewèrke]
|
|
|
|
Opm.: 't Sezoen 2019/20 woort aofgebroke nao 't oetbreke vaan de COVID-19-pandemie en oetindelek neet mie oetgespäöld. 'ne Kampioen woort neet oetgerope; Ajax stoont op dat memint bovenaon.
| Club | Aontal |
|---|---|
| Ajax | 27 |
| PSV | 20 |
| Feyenoord | 11 |
| AZ | 2 |
| DOS, DWS, Sparta, FC Twente | 1 |
Bron
[bewirk | brón bewèrke]Dit artikel is gebaseerd op en gedeiltelek euvergenome vaan 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.
Externe link
[bewirk | brón bewèrke]- Officieel site vaan de Ieredevisie bij Fox Sports