Naar inhoud springen

Friesland

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Friesland (Fryslân)
Veendel vaan de provincie Friesland Waope vaan de provincie Friesland
Ligking vaan Friesland in Nederland
Hoofsjtad Leeuwarden (Ljouwert)
Opperflaakde
– woevan land
– woevan water
5.753,26 km²
3.340,10 km²
2.413,15 km² (41,9%)
Inwoeners
Deechde:
661.904 (2024)
198/km² (land)
Commissair van de Keuning (lies) Arno Brok (VVD)
Óntsjtange oet Hierlekheid Friesland (tösse Vlie en Lauwers)
Belangriekste lokaalsjpraok(e) Fries, Stadsfries, Stellingwerfs
Vouksleed De âlde Friezen

Friesland (officieel Fryslân) is 'n provincie in 't noorde vaan Nederland. Nao oppervlak is 't de ierste provincie vaan Nederland, meh 41% vaan dat oppervlak is full-time of part-time water. De provincie grèns aon Groninge, Drente, Euverijssel, Flevoland en Noord-Holland. De provincie kint veer bewoende (Wadden-)eilen: Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.

Friesland is 't toesland vaan de twiede officieel taol in Nederland: 't Fries. 't Weurt door get mie es de helf vaan de Frieze gesproke. De Stellingwerve, 't zuidooste vaan Friesland, zien vaanajds neet Friestaoleg meh Saksischtaoleg. In de stei en groete plaotse die in de Renaissance veurnaom waore weurt sinds viefhoonderd jaor e Nederlands dialek gesproke: 't Stadsfries, dat erreg door 't Fries beïnvleujd is. Algemein Nederlands kump ummer mier in gebruuk ten koste vaan de versjèllende streektaole.

Gemeintes

[bewirk | brón bewèrke]

Sinds 2019 kint Friesland nog 18 gemeintes.

  1. Achtkarspelen
  2. Ameland
  3. Dantumadeel
  4. De Fryske Marren
  5. Harlingen
  6. Heerenveen
  1. Leeuwarden
  2. Noardeast-Fryslân
  3. Ooststellingwerf
  4. Opsterland
  5. Schiermonnikoog
  6. Smallingerland
  1. Súdwest-Fryslân
  2. Terschelling
  3. Tytsjerksteradiel
  4. Vlieland
  5. Waadhoeke
  6. Weststellingwerf

Friesland waor ummer al groetsjaoleg opgezat. De provincie bestoont oet èlf stei en 'n aontal lendeleke grietenije, traditioneel 30 meh nao 1814 32, die mèt de koms vaan de Gemeintewèt in 1851 transformeerde tot 43 gemeintes. Pas in 1984 woorte veur 't iers op groete sjaol gemeintes heringedeild. Daonao bleef 't nog ins tientalle jaore stèl. De lèste jaore zien obbenuits fusies gewees, te beginne in 2011 mèt de vörming vaan de enorm gemeinte Súdwest-Fryslân, daonao in 2014, 2018 en 2019 nog ins versjèllende aander deile vaan de provincie. Veur de koumende jaore zien gein nui herindeilinge veurzien.

Zuug veur e gans euverziech Lies vaan geweze gemeintes in Friesland.

Aongrenzende distrikte

[bewirk | brón bewèrke]

Friesland grens aon de volgende distrikte, naomelek Nederlandse provincies:

[bewirk | brón bewèrke]


Provincies van Nederlandj
Drenthe | Euverijssel | Flevolandj | Frieslandj | Gelderlandj | Groninge | Limburg | Noord-Braobantj | Noord-Hollandj | Utrech | Zielandj | Zuud-Hollandj
Gemeintes | Watersjappe
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Friesland&oldid=465770"