Theresia van Lisieux
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Theresia van Lisieux of de klein Theresia, ies 'n Franse heilige. Häöre echte naam ies Thérèse Martin en de kloasternaam heisj: Thérèse de l'Enfant-Jésus et de la Sainte-Face. Ze woort gebore in Alençon op 2 januari 1873 en sjtorf in op 24-jaorige laeftied in Lisieux (Normandië) op 30 september 1897, aan tuberculose. Ze liek begrave in de Theresiabasiliek in Lisieux (oet 1937), die speciaal veur de heilige ies opgetrokke.
Toen Thérèse 15 jaor oud waor, moch ze mèt speciaal toesjtumming van paus Leo XIII intrae bie de zuustersj karmelietesse in Lisieux. Twiè zuustersj van häör waore hie ouch al ingetroje en 'n driede zou later volge. In 1890 deeg ze häör professie. Drie jaor later kreeg ze de zörg euver de novice.
Autobiografie
[bewirk | brón bewèrke]In 1898 versjeen postuum häör autobiografie "Histoire d’une âme", die besjtóng oet drie manuscripte in 'n bewèrking van häör zuuster Agnès de Jésus. 't Book houw 'n geweldig succes en woort in miè es vièrtig tale vertaald.
De oarsjprónkelike cahiers A,B en C woorte in 1956 in facsimile, mèt inleiding en aanteikeninge, oetgegeve door François de Sainte-Marie: Manuscrits autobiographiques de sainte Thérèse de l'Enfant Jésus.
De Nederlandse vertaling volgde in 1957: Mijn roeping is de liefde, 1957. Vertaling door Th. Keulemans, Werken van de kleine H. Theresia van Lisieux (2 deile, 1953–1957; incl. breve en gediechte).
Ideaal
[bewirk | brón bewèrke]Theresia's ideaal waor de leefde van God te laote oetbleuje door troew in de dagelikse klein dinger en 'n radicaal broederlike leefde. Zij koes 't gelouf op 'n intense meneer euverbringe. Ze zoog 't gebed es 'ne sjakel nao de waereld. ze wou "in 't hart van de kèrk de Leefde zin". Häöre eenvoudige lièr, woa-in 't christelik ideaal van volmaakdheid weurt veurgesjtèld es realiseerbaar in edersj concrete waereld hèt "häöre kleine weeg". Dees visie haet groate invloed gehad op de geistelike leveswies van de 1e hèlf van de 20e ièw.
Heiligverklaoring
[bewirk | brón bewèrke]Naodat Theresia in 1923 zaligverklaord waor, woort ze in 1925 door Pius XI heiligverklaord. In 1927 woort ze oetgerope tot petroanheilige van alle katholieke missies. In 1997 woort ze verheve tot kèrkleraar. Ouch ies ze petroanes van Frankriek en Rösland. In hièl väöl Franse kèrke sjtoon beelde van häör of ies 'n altaor veur häör ingeriech.
Fièsdaag
[bewirk | brón bewèrke]Häöre fièsdaag (namesdaag) ies op 1 oktober.
Maedsjesname
[bewirk | brón bewèrke]Maedsjesname, die aafsjtamme van Theresia zint: Theresia, Theresa, Teresa, Thérèse, Trees, Tessa of Thera.
Attribute
[bewirk | brón bewèrke]
Häör attribute zint: 'n broen karmelietekleid mèt beige cape en zjwarte sjluier, bloate veut, en in de heng 'n kruus mèt roaze, nao 'n bekènd gezèkde van häör: "Iech wil 't roaze laote regene (=zegene) op de waereld".
Limburgse kèrke gewiejd aan Theresia
[bewirk | brón bewèrke]- Theresiakèrk in (Mestreech)
- Theresiapöt kapel (Remung)
- Theresia van 't Kind Jezus (Kronenberg)
- Theresia van 't Kind Jezus (De Boekoel)
- Theresia van 't Kind Jezus (Ransdel)
- Theresia van 't Kind Jezus en Don Bosco ('t Lauradörp)
- Theresia- of karmelkapel (Heerle)
- Theresiakapel (Einighausen)
In Belsj:
- Theresia van Lisieuxkapel in Herve, oet 1928 .
'n Andere bekende heilige Theresia ies Theresia van Avila. Um de twiè oetrein te houwe weurt Theresia van Lisieux ouch waal de "klein Theresia" geneump.