Sjin op Geul: Versjèl tösje versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K dialek2: suggestie?
in 't Sjins, dialek is nog neet aaf.
Tekslien 1: Tekslien 1:
{{dialek2|Valkebergs|Sjins}}
{{dialek|Sjins}}
[[Aafbeilding:Sjinwkped05.JPG|thumb|right|Sjin en de kèrk 2005]]
[[Aafbeilding:Sjinwkped05.JPG|thumb|right|Sjin en de kèrk 2005]]
'''Sjin op Geul''' {{Audio|Li-vb-Sjin op Geul.ogg|loester}} (Nederlands: Schin op Geul) ies 'n dörp in de gemeinte [[Valkeberg aan de Geul]]. Ouch de buurtsjappe [[Ingwege]], [[Keuteberg]], [[Walem]], [[Sjoanbrón]] en [[Sjtröch]] huère bie Sjin. 't Grondgebeed van Sjin ies 691 hectaar groat en d'r wone ongevaer 2000 luuj. 't Dörp ies bekènd es vakantieplaats. D'r liegke dan ouch ein paar hotels, campings en e bungalowpark. Tot [[1940]] waor Sjin een zelfsjtendige gemeinte.
'''Sjin op Geul''' {{Audio|Li-vb-Sjin op Geul.ogg|loester}} (Nederlands: Schin op Geul) is 'n dörp in de gemeinte [[Valkeberg aan de Geul]]. Ouch de buurtsjappe [[Ingwege]], [[Keuteberg]], [[Walem]], [[Sjoanbrón]] en [[Sjtröch]] huère bie Sjin. 't Grondgebeed van Sjin is 691 hectaar groat en d'r wone ongevaer 2000 luuj. 't Dörp is bekènd es vakantieplaats. D'r liegke dan ouch ein paar hotels, campings en e bungalowpark. Tot [[1940]] waor Sjin 'n zelfsjtendige gemeinte.


De ièrsjte gesjreve vermelding van 't dörp Sjin dateert oet 1145. In 'ne gunsbreef besjrief [[Paus Eugenius III|Paus Eugenius d'n derde]] de beziettinge van de monnike van [[Reims]]. In dae breef weurt ouch de kèrk van Sjin geneump.
De ièrsjte gesjreve vermelding van 't dörp Sjin dateert oet 1145. In 'ne gunsbreef besjrif [[Paus Eugenius III|Paus Eugenius d'n derde]] de bezittinge van de monnike van [[Reims]]. In dae breef weurt ouch de kèrk van Sjin geneump.


==Naam==
==Naam==
Me haet versjillende verklaoringe veur de naam Sjin. De naam zou kènne kómme van 't [[keltisch]] woord ''schin'' dat ''plaats'' beteikent. Volges dees verklaoring zou 't dörp óntsjtange zin bie 'n doorwaadbaar plaats in de [[Geul]].<br>
Me haet versjillende verklaoringe veur de naam Sjin. De naam zou kènne kómme van 't [[keltisch]] woord ''schin'' dat ''plaats'' beteikent. Volges dees verklaoring zou 't dörp óntsjtange zin bie 'n doorwaadbaar plaats in de [[Geul]].<br>
De ander verklaoring ies dat de naam ies aafgeleid van e volk, de [[Suniciërs]]. Zie vestigde ziech naodat de [[Eburone]] door de [[Romeine]] waore oetgeroeid in 't gebied dat noe [[Zuid-Limburg]] ies. Ouch van ander plaatse in de buurt liekent de naam te kómme van deze sjtam, namelik [[Sjènne]], [[Sjilvend]], [[Sinnich]] en [[Sjömmert]].
De ander verklaoring is dat de naam is aafgeleid van e volk, de [[Suniciërs]]. Zie vestigde zich naodat de [[Eburone]] door de [[Romeine]] waore oetgeroeid in 't gebied dat noe [[Zuid-Limburg]] is. Ouch van ander plaatse in de buurt liekent de naam te kómme van deze sjtam, namelik [[Sjènne]], [[Sjilvend]], [[Sinnich]] en [[Sjömmert]].
==Dialek==

't Dialek va Sjin liekent väöl op dat van [[Valkeberg]] (boete de paort). Westelik va Sjin löp 'n [[isoglos]], 'n taalgrens, die aangeuf dat bepaalde klanke en weurd andersj (oastelik) zin. Dat tuènt bv 't gebruuk van ''d'r'' veur 'n mannelik lidwoord (ipv ''de'' of ''d'n'' in Valkeberg). Ouch weurt veur 'ne mannelike veurnaam ummer ''d'r'' gezag bv. d'r Sjeng, d'r Pie. Veur 'ne vrouwelike veurnaam zègke de luuj va Sjin en [[Sjtröch]] '''t'', bv 't Annie, 't Jeanne. In Sjin en [[Sjtröch]] liek de sjeiing van 't gebruuk van 'n ''s'' bie de verkleinvörm van weurd es: maed(s)je en leed(s)je. In Valkeberg tot Mesjtreech weurt die ''s'' waal gebruuk. In 't werkwoord höbbe vervoge ze neet ''doe höbs, hae haet'' (Valkebergs), meh ''doe has, hae hat.''
==Kèrk==
==Kèrk==
De parochiekèrk van Sjin ies gewiejd aan de heilige [[Mauritius]]. 't Oudste deil van de kèrk ies geboewd in [[romaanse sjtiel]]. In 1926 boewde me onder arsjitek Van Groenendael oet Mestreech ein nuuj groat mieddesjeep mèt twiè ziebeuke, e nuuj preesterkoar en twiè sacristieë. De kèrk ies saer 1859 e baevaartsoord van de [[heilige]] [[Cornelius]], umdat d'r hie relieke van häöm were bewaard. Wiejer sjteit in de kèrk e gepolychromeerd gipse beeld van d'n heilige. In Sjin verièrt me Cornelius veural es petroan tege de nervekrenkdes. Saer 1873 hèlt me eder jaor in september, rónd de fièsdaag van Cornelius, 'n [[octaaf]]. Me kènt in Sjin ouch allerlei Cornelius-[[devotionalia]] gelle.<br>
De parochiekèrk va Sjin is gewiejd aan d'r heilige [[Mauritius]]. 't Oudste deil van de kèrk is geboewd in [[romaanse sjtiel]]. In 1926 boewde me ónder arsjitek [[Van Groenendael]] oet [[Mestreech]] 'n nuuj groat middesjeep mèt twiè ziebeuke, e nuuj preesterkoar en twiè sacristieë. De kèrk is saer 1859 e baevaartsoord van d'r [[heilige]] [[Cornelius]], umdat d'r hie relieke van häöm waere bewaard. Wiejer sjteit in de kèrk e gepolychromeerd gipse beeld van d'r heilige. In Sjin verièrt me Cornelius veural es petroan tege de nervekrenkdes. Saer 1873 hèlt me eder jaor in september, rónd d'r fièsdaag van Cornelius, 'n [[octaaf]]. Me kènt in Sjin ouch allerlei Cornelius-[[devotionalia]] gelle.<br>
Bie de parochie van Sjin huèrt ouch [[De Kloes op de Sjaatsberg]]. Op de lètste zóndig van juni vingk de Sjaasbergergank plaats en dreug de pesjtoar van Sjin 'n [[Heilge Mès|Mès]] op in de [[kapel]] van de Kloes.
Bie de [[parochie]] van Sjin huèrt ouch [[De Kloes op de Sjaatsberg|De Kloes op d'r Sjaasberg]]. Op de lètste zóndig van juni vingk d'r Sjaasbergergank plaats en dreug de pesjtoar va Sjin 'n [[Heilge Mès|Mès]] op in de [[kapel]] van de Kloes.


==Trein==
==Trein==
Sjin op Geul liek aan de [[sjpoorlien]] Mestreech - Heerle en haet ein sjtasie. De sjtasie liek ouch aan 't miljoenelientsje (Kèrkrao-Centrum - Sjin). 't Trajek haet dae naam gekrege umdat 't in [[1911]] ein miljoan gölle per kilomaeter kosde um 't aan te lègke. Saer april [[1995]] riejt d'r eine sjtoumtrein op dit trajek. De sjtoumtrein weurt beheerd door de [[Zuid-Limburgse Sjtoumtrein Maatsjappie]] (ZLSM).
Sjin op Geul lik aan de [[sjpoorlien]] Mestreech - [[Heële]] en haet 'n eige sjtasie. De sjtasie lik ouch aan 't miljoenelientje ([[Kirchroa]] (Centrum) - Sjin). 't Trajek haet dae naam gekrege umdat 't in [[1911]] ein miljoan gölle per kilomaeter kosde um 't aan te lègke. Saer april [[1995]] riejt d'r eine sjtoumtrein op dit trajek. De sjtoumtrein weurt beheerd door de [[Zuid-Limburgse Sjtoumtrein Maatsjappie]] (ZLSM).


==Dörpsvereiniginge==
==Dörpsvereiniginge==

Versie op 13 jun 2006 15:51

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sjins. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Sjin en de kèrk 2005

Sjin op Geul Sound loester (Nederlands: Schin op Geul) is 'n dörp in de gemeinte Valkeberg aan de Geul. Ouch de buurtsjappe Ingwege, Keuteberg, Walem, Sjoanbrón en Sjtröch huère bie Sjin. 't Grondgebeed van Sjin is 691 hectaar groat en d'r wone ongevaer 2000 luuj. 't Dörp is bekènd es vakantieplaats. D'r liegke dan ouch ein paar hotels, campings en e bungalowpark. Tot 1940 waor Sjin 'n zelfsjtendige gemeinte.

De ièrsjte gesjreve vermelding van 't dörp Sjin dateert oet 1145. In 'ne gunsbreef besjrif Paus Eugenius d'n derde de bezittinge van de monnike van Reims. In dae breef weurt ouch de kèrk van Sjin geneump.

Naam

Me haet versjillende verklaoringe veur de naam Sjin. De naam zou kènne kómme van 't keltisch woord schin dat plaats beteikent. Volges dees verklaoring zou 't dörp óntsjtange zin bie 'n doorwaadbaar plaats in de Geul.
De ander verklaoring is dat de naam is aafgeleid van e volk, de Suniciërs. Zie vestigde zich naodat de Eburone door de Romeine waore oetgeroeid in 't gebied dat noe Zuid-Limburg is. Ouch van ander plaatse in de buurt liekent de naam te kómme van deze sjtam, namelik Sjènne, Sjilvend, Sinnich en Sjömmert.

Dialek

't Dialek va Sjin liekent väöl op dat van Valkeberg (boete de paort). Westelik va Sjin löp 'n isoglos, 'n taalgrens, die aangeuf dat bepaalde klanke en weurd andersj (oastelik) zin. Dat tuènt bv 't gebruuk van d'r veur 'n mannelik lidwoord (ipv de of d'n in Valkeberg). Ouch weurt veur 'ne mannelike veurnaam ummer d'r gezag bv. d'r Sjeng, d'r Pie. Veur 'ne vrouwelike veurnaam zègke de luuj va Sjin en Sjtröch 't, bv 't Annie, 't Jeanne. In Sjin en Sjtröch liek de sjeiing van 't gebruuk van 'n s bie de verkleinvörm van weurd es: maed(s)je en leed(s)je. In Valkeberg tot Mesjtreech weurt die s waal gebruuk. In 't werkwoord höbbe vervoge ze neet doe höbs, hae haet (Valkebergs), meh doe has, hae hat.

Kèrk

De parochiekèrk va Sjin is gewiejd aan d'r heilige Mauritius. 't Oudste deil van de kèrk is geboewd in romaanse sjtiel. In 1926 boewde me ónder arsjitek Van Groenendael oet Mestreech 'n nuuj groat middesjeep mèt twiè ziebeuke, e nuuj preesterkoar en twiè sacristieë. De kèrk is saer 1859 e baevaartsoord van d'r heilige Cornelius, umdat d'r hie relieke van häöm waere bewaard. Wiejer sjteit in de kèrk e gepolychromeerd gipse beeld van d'r heilige. In Sjin verièrt me Cornelius veural es petroan tege de nervekrenkdes. Saer 1873 hèlt me eder jaor in september, rónd d'r fièsdaag van Cornelius, 'n octaaf. Me kènt in Sjin ouch allerlei Cornelius-devotionalia gelle.
Bie de parochie van Sjin huèrt ouch De Kloes op d'r Sjaasberg. Op de lètste zóndig van juni vingk d'r Sjaasbergergank plaats en dreug de pesjtoar va Sjin 'n Mès op in de kapel van de Kloes.

Trein

Sjin op Geul lik aan de sjpoorlien Mestreech - Heële en haet 'n eige sjtasie. De sjtasie lik ouch aan 't miljoenelientje (Kirchroa (Centrum) - Sjin). 't Trajek haet dae naam gekrege umdat 't in 1911 ein miljoan gölle per kilomaeter kosde um 't aan te lègke. Saer april 1995 riejt d'r eine sjtoumtrein op dit trajek. De sjtoumtrein weurt beheerd door de Zuid-Limburgse Sjtoumtrein Maatsjappie (ZLSM).

Dörpsvereiniginge

  • Fanfare Sint Cornelius
  • Dameskoar Vivace
  • Zanggezelsjap Inter Nos
  • Sjötterie Sint Mauritius
  • Heemkundevereiniging Sjin op Geul
  • Carnavalsvereiniging de Waterratte

Extern links

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjin_op_Geul&oldid=32080"