Redemptoristekloaster (Wittem)

Dit artikel is gesjreve in 't Heëlesj. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Wittems, es te dit dialek sjpriks.

't Redemptoristekloeëster vanaaf d'r Gulpenerberg

't Redemptoristekloeëster is e kloeëster in 't Zuud-Limburgse dörp Wittem. 't Sjteet bekank as beeveërtsjoeëd va d'r hillige Gerardus Majella. 't Kloeëster is seër 2005 de hoofvestiging van 'n provins va de congregatie va de redemptoriste. Die provins umvat gans Nederlank, Vlaandere en deler van Dütsjlank en Zjwitserlank.

Gesjichde

't Oet brikke opgetrokke kloeëster is geboewd i de joare 1729 bis 1733, noa óntwirp va d'r Wesfaalse boewmeester Johan Conrad Schlaun. 't Redemptoristekloeëster woeëd in opdraach va d'r graaf Ferdinand van Plettenberg geboewd, deë de maach uëver de Hieëligheed va Wittem in 1722 hat verworve. Zoeëwaal d'r arsjetèk as d'r graaf woare aafkómstig oet 't Wesfaalse Münster, dat me kin zin aa d'r boewsjtil; ónger anger de öllichvuëmige toere herinnert zich doa nag aan. E dergelig boewwirk dat i d'r zèlfden tieëd kót bei is opgetrokke durch d'r zèlfde arsjetèk, is de Sint-Agathakirk van Ees. Vanaaf 1733 woeëd 't geboew bewuënd durch de orde va de Minderbruëdesj oet 't Koeërvosjtedóm Kölle. Dit blieëf egedom va de orde bis de Franzuësisje Revolutie. Denao sjtóng 't tientalle joare unbewuënd, bis de orde der Redemptoriste in 1835 't geboew betrókke. De Redemptoriste hant 'n groeëtseminarie opgerich, oeë nüj preestesj wuure opgeleid. Vaweënge de sjterke touwnaam va nüj sjtudente, woeëd in 1891 e groeët deel va 't oersjprunkelige barokke kloeëster gesjluëp. 't Nüj kloeëster woeëd geboewd noa ontwirp va Johannes Kayser en woeëd veëdig in 1894. In 1938 woar 'n recordaatal sjtudente in opleiding. Doarum woeëd besjluëte 'ne extra ziejvluegel aa te legge, noa ontwirp va Jos Wielders. De joare de noa góng 't aatal sjtudente hel truuk en mós me in 1968 fusere mit anger religieze ordes en congregaties in e samewirkingsverbank, dat de hoeëgsjoeël vuur theologie en pastoraat i Heële woeëd.

Besjrieëving van 't kloeëster

In 1893 woeëd Gerardus Majella durch d'r paus Leo XIII zaligverklieëd en seërdien weëd d'r Majella óch i Wittem verieërd. Dees verieëring makd Wittem tót e wichtig beeveërtsjoeëd vuur lüj oet de ganse dreilengersjtreek. Joarligs koeëme doezende bezuëkesj. Jieëker daag vinge eucharistievieringe plaatsj. Wieër weëde dök congresse of anger evenemente gehawwe. In 't kloeëster bevink zich óch inne bookhandel, die mitnaam gespecialiseerd is in rillegieus literatuur.

't Rechhookige geboew va Maaslankse barok tilt veer boewlage en 'ne zölder. 't Boewwirk hat neëve 't gewoeëne kloeëster, óch 'n kirk, 'n crypte, inkel kapelle, 'n bibliotheek en 'ne bookhandel. De Kloeëstergaad bevink zich achter 't complex. De kloeësterkirk is verseerd mit gewelfsjilderwirke va d'r sjilder Charles Eyck. I de crypte litt d'r ieësjte Nederlangse kardinaal va noa de reformatie begrave: Willem Marinus van Rossum.