Waopes vaan Drenthe

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De provincie Drenthe had vaanajds e beperk aontal gemeintes: 33, sinds 1884 34. Pas in 1998 is veur d'n ierste - en veurluipeg lèste - kier gemeintelek heringedeild. Es gevolg vaan dat laank bestoon droge de aw gemeintes allemaol e waope, al höbbe genóg vaan hun tot deep in d'n twintegsten iew gewach mèt aonvrage. De mieste individueel dörper höbbe evels geint - zij waore jummers noets zelfstandege gemeintes. In 't bezunder gelt dat veur väöl jóng veendörper, gestiech in de negentienden iew op de groond vaan bestaonde gemeintes.

Types waopes

Allewel tot väöl waopes 'ne misjmasj aon symbole vaan vreuger hiersers vertuine - of, in 't geval vaan 't steidelek Coevorden of residentiedörp Assen, 'n eige symbool - vertuine väöl aander Drentse waopes ouch groete euvereinkomste in nui symbole. E paar gemeintes en ex-gemeintes höbbe verwiezinge nao de törfstekerij (Emmen, Odoorn, Borger-Odoorn), of nao aander middele vaan bestoon (ploog in Emmen, bijekörf in Hoogeveen). Wijer vèlt op tot väöl gemeintes wèllemaander es sjèldhawwers höbbe. Dit is 'n verwijzing nao de lang bewoening vaan Drenthe, die in väöl plaotse trökgeit tot de prehistorie. Ouch höbbe väöl gemeintes peerd, ofwel es sjèldhawwers, ofwel in 't waope zelf.

Provinciewaope

De provincie Drenthe dreug 't bovestoond waope, wat ziech es volg liet umsjrieve:

In goud de maag Maria, gezete op 'ne gouwe troon, gekleid in e kleid vaan keel (roed) mèt mantel vaan lazuur (blauw), geziech en han vaan natuurleke kleur, gekroend mèt 'n gouwe kroen, mèt in häör rechterhand 'ne gouwe leliescepter en mèt op häöre rechterknee 't Christuskinneke in natuurleke kleur, gekleid in zèlver. 't Sjèld gedèk mèt 'n vaan keel gevoorde kroen vaan vief blaajer en gehawwe door twie liewe vaan goud, genageld en getongk vaan keel.

Dit waope is zier aajd: 't kump al zeker sinds de laten daartienden iew veur. Zegele oet deen tied vertuine de H. maag al, miestens in e kapelechteg gebuiwke en umgeve door ingele. De variant mèt de troon kint me sinds 1395. Es zoedaoneg is 't veer iewe laank in gebruuk gebleve; ouch nao de Rifformatie woort de oetgesproke kathelieke veurstèlling neet veranderd. Wel versjijne in d'n achtienden iew dèkser de kroen en de sjèldhawwers, die 't veurheer neet gaof; dit moot 'n gevolg zien vaan de (vergeefse) aspiraties vaan Drenthe um e volweerdeg gewes in de Nederlen te weure. De kroen is ouch die vaan de Rippubliek, al weurt ze dèks veur 'n hertogskroen aongezeen.

In 1830 woort bij Keuninklek Besluut 't waope aon Drenthe touwgekind, zoonder sjèldhawwers en mèt de kroen abusief umsjreve es 'hertogskroen'. Sinds 19 augustus 1972 heet 't waope zienen huiege vörm.^[1]

Gemeintewaopes

Veurmaolege gemeintewaopes

Zuug ouch: Lies vaan geweze gemeintes in Drenthe

Dörpswaopes

Vaan drei dörper zien waopes bekind:

Rifferenties

↑ Hubert de Vries, Wapens van de Nederlanden. De historische ontwikkeling van de heraldische symbolen van Nederland, België, hun provincies en Luxemburg, Amsterdam, Uitgeverij Jan Mets, 1995: pp. 88-9, 210.

Waopes in Nederlandj
Drenthe \| Euverijssel \| Flevolandj \| Frieslandj \| Geljerlandj \| Groninge \| Limburg \| Naord-Braobentj \| Naord-Hollendj \| Utrech \| Zielandj \| Zuud-Hollendj

[1] Hubert de Vries, Wapens van de Nederlanden. De historische ontwikkeling van de heraldische symbolen van Nederland, België, hun provincies en Luxemburg, Amsterdam, Uitgeverij Jan Mets, 1995: pp. 88-9, 210.

[1]