Voetbal
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
- Dit artikel geit euver sjotte in de zin vaan voetbal; veur 't volk, zuug: Sjotte (vouk).
Voetbal (ouch sjotte) is de meis gespäölde en meis bekeke sport in Europa, en op väöl aander plaotse op Eerd. 't Is 'n teamsport, boebij twie ploge vaan tien veldspeulers en eine keeper op e veld (gewoenlek 50 bij 100 meter) tegenein speule. De bedoeling vaan 't speul is 'ne bal zoonder aonraking mèt de han in 't door de ander ploog verdedeg doel te kriege; de keeper evels maag, binne zeker grenze, veur de bal oet zie doel te hawwe, de bal vasnumme. 't Woord kump vaan 't Nederlands en meint dus letterlek vootbal. Evels weurt 't woord zelde lètterlek vertaold op 't Mestreechter Limbörgs en sprik me dus meistes vaan voetbal, neet vootbal. Dit sjijnt ouch in de meiste aander dialekte vaan eus taol door de bot 't gebruuk te zien.
Voetbal is es speul prehistorisch, meh is in zienen huidege vörm midde negentiende iew in Ingeland geïnstitutionaliseerd.
Competities
[bewirk | brón bewèrke]De meiste len höbbe versjeie nationaal compitities boe-in clubs voetballe, gerangsjik nao niveau. De Nederlandse competities valle oeterein in die vaan 't profvoetbal (Ieredevisie en Ierste Devisie) en die vaan 't amateurvoetbal. De bèste amateurclubs benadere 't niveau vaan sommege clubs in 't betaold vootbal. Neve dees competities kint Nederland ouch 'ne bekerwedstrijd, de KNVB-beker, boe-aon zoewel profclubs es gooj amateurclubs mètdoen.
Op internationaal niveau weurt ouch wel in clubverband gespäöld, namelek tösse kampioene en hoeg geclasseerde clubs oet versjèllende len oonderein, meh de meiste belangstèlling geit gemeinlik oet nao 't vootbal in landeteams. De Nederlandse en Bèlsje teams kómme geregeld oet in 't Europees Voetbalkampioensjap en 't Wereldvoetbalkampioensjap. Regerende Europese Kampioen (2008) en Wereldkampioen (2010) is op dit memint Spaanje.
Clubs
[bewirk | brón bewèrke]De op clubniveau 't bès presterende teams zien vaan Europees aofkoms: Bayern München, AC Milan, Inter Milan, Lazio Roma, Real Madrid, FC Barcelona, Manchester United, Arsenal etc. In Nederland make gemeinlek mer drei clubs kans op 't landskampioensjap: Ajax, Feyenoord en PSV (de jaore 2009 en 2010, mèt respectievelek AZ Alkmaar en FC Twente op de ierste plaots, waore de ierste oetzunderinge in jaore). In 't Belsj zien FC Anderlecht, Club Brugge en Standard Luik sterk.
Nederlands-Limburgse clubs die in 't betaold voetbal oetkoume zien Roda JC, VVV Venlo, Fortuna Sittard en MVV. EVV oet Ech späölt op 't hoegste amateurniveau (Topklas).
Belsj-Limburgse clubs in 't betaold voetbal zien KRC Genk, Sintruinse VV en Lommel United. Zjus dao-oonder (Derde klas) speule nog Boggetjer VV en KSK Hasselt.
Ieste professioneel club in Nederland
[bewirk | brón bewèrke]Ein vaan de twie veurluipers vaan Fortuna Sittard waor Fortuna '54 oet Geleen, de ierste professioneel voetbalclub vaan Nederland.
