Kloeëster Munsterbilze
- Dit artikel is gesjreve in 't Norbiks. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Bilzers, es te dit dialek sjpriks.
Kloeëster Munsterbilze is 't aodste kloeëster in de Lieëg Leng en sjtamt oet d'r Merovingische Tied. 't Kloeëster waoërt gesjticht in 670 däör de Hèllige Landrada - heremiet en waarsjienlèk 'n dochter va Karel Martel - mäögelek oonder de leiding van d'r hèllige Lambertus, va 669 bies 709 bisjop va Mestreech.
D'r Belisia Monatery, wie ze doe geneumd waoërt, wert in 881 verwoest däör de Noormanne, zoewie väöl kèrke en aander geboewe in d'r gaanse sjtieëk van Luuk - Mestreech.
Ida van Bonen (Boulogne-sur-Mer), de moder va Godfried va Bouillon en Boudewijn, d'r örsjte kunning va Jeruzalem waoërd in Kloeëster Munsterbilze däör de abdis opgevoed.
In d'r 16de ieëw wert in dit kloeëster dör Arnold Wachtendonck 'n manuscript voonde van de Wachtendonckse psalme, 'n tekst oet d'r Karolingische tied en daomèt de aodste tekst in de Limburgse taal.
In d'r 18de ieëw wèrkt architekt Johann Joseph Couven an d'r boew van 't kloeëster. In 1773 erkènt de abdis, nao väöl polletieke towtrèkkeriej en rechszake, de souverenitèèt van d'r Preensbisjop va Luuk, n.l. F.K. de Velbrück. In d'r Fraanse Tied waoërt ooch dit kloeëster geconfisceerd en verkoch.