Frankfurt am Main

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Frankfurt am Main, dèks aofgekort es Frankfurt (verawwerd Limbörgs: Fraankfort aon de Main), is 'n kringloes stad (stad die neet behuurt bis 'ne krink of Kreis, dus Kreisfrei is) inne zuie vaan de Duitse boondsstaot Hesse. Ze is ouch de groetste stad vaan Hesse. Ze ligk aon de revier de Main en weurt zoe oondersjeie vaan aander stei die Frankfurt heete, zoewie de evenins Duitse en daoneve Brendebörgse stad Frankfurt an der Oder. Umtot Frankfurt am Main wietoet de bekindste Frankfurt vaan Europa is, is 't meistes genog um nao de stad te rifferere es Frankfurt.

De stad vilt oonder 't Regierungsbezirk Darmstadt en ligk neve de kring Wetteraukreis, Main-Kinzig-Kreis, Landkreis Offenbach, Main-Taunus-Kreis, Kreis Groß-Gerau en Hoch-Taunus-kreis en neve de stad Offenbach. Ze ligk ouch neet wiet vaan Darmstadt en Limburg an der Lahn. Frankfurt ligk op 'n hoegte vaan 112 meter.

De Zuid-Hessische stad heet 'n oppervlak vaan 248,31 km², en volgens de census vaan 2020 gief 't dao 763.380 inwoeners. Heimèt heet 't 'n bevolkingsdeechte vaan 3074 de veerkante kilometer.

Historie

In de beginjaore vaan de Duitse Rivvelutie (roontelum 1848/1849) speulde 't Frankfurter Parlemint 'ne groete rol in versjèllende poginge um Duitsland te democratisere en liberalisere op force vaan de ideale vaan de Franse Rivvelutie.

Frankfurt is vaan aajdsher 'n handelsstad mèt 'n traditioneel mechtege baankesector boevaan 't belaank wiet boete Duitsland, en zelfs boete de Europese Unie (EU), veulbaar is.

Dit is daan ouch de reie boerum de Europese Centraol Baank, die es gevolg vaan 't Verdraag vaan Mestreech (1992) woort opgeriech op 1 juni 1998, in Frankfurt zetelt. Frankfurt blijf veur väöle de financiëel hoofstad vaan kontinentaol Europa en vaan de EU - daoboete heet is allein Londe 'n Europees stad boe mie baanke zien gevesteg. Toch weurt de Duitse ikkenemie gekaraktiseerd door 'n hoeg maote vaan decentralisme, veural in vergelieking mèt aander Europees-nationaol ikkenemieë. Zoe is Frankfurt veur Europese terme uniek doordat 't wél 't baankecentrum vaan 't land is mer néét 't centrum vaan de deenstesector: dat ligk väöl mie in en roontelum Dusseldörp.

Frankfurt waor vaan aajdsher ein vaan de stei in Europa en Duitsland mèt de groetste Juudse minderheid. Op 23 oktober 2015 woort de 70.000e Stolperstein in Frankfurt geplaots.