1831
1831 (MDCCCXXXI) waor e gewoen jaor wat begós op 'ne zaoterdag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke].jpg)
- 5 fibberwarie - De 29-jaorige Nederlandse marineofficeer Jan van Speijk leët zien eige kanonneerboat vol menitie explodere in de have van Antwerpe óm te veurkómme dat 't in hènj zouw valle van de Belzje; dat waas ónger de Belzje Ónaafhankelikheidsaorlog.
- 7 fibberwarie - 't Nationaal congres róndj de debatte aaf en kört de Belzje Gróndjwèt good.
- 25 fibberwarie - 't Veurluipig Bewèndj dreug de oetveurende mach in Belsj euver aan de aangeweze regent Surlet de Chokier.
- 10 miert - Oprichting van 't Frans Vraemdelingelegioen.
- 7 aprèl - Peter I treujt aof es keizer vaan Brazilië. Ziene viefjaorege zoon volg häöm op es Peter II.
- 27 april - Karel Albert wirt de nuje keuning van Sardinië.
- 21 juli - Leopold I lègk de eëd aaf en wirt de eësjte keuning van Belsj.
- 28 juli - Leopold I deit zien Bliej Intraeje in Mechele.
- 2 augustus - Sjtart van de Tieëndaagse Veldjtoch.
- 8 augustus - De Prins van Oranje versjleit 't Belzje Maasleger in de Sjlaag biej Hasselt.
- 28 augustus - Michael Faraday óntdèk de elektromagnetische inductie.
- 27 september - De Griekse regent Ioannis Kapodistrias wirt in de veurluipige hoofsjtad Nauplion neergesjaote. Hae sjturf tweë waeke later aan zien verwónjinge. Deze maord haet in de jónge sjtaat eine burgeraorlog tot gevolg.
- 1 november - 't Algemein Hanjelsblaad nump zien nuuj óngerkómme aan de Amsterdamse Nieuwezijds Veurburgwal 240 in gebruuk. De gedempte grach zal oetgreuje tot 't Nederlandse Fleet Street.
- 27 december - Charles Darwin vertrèk veur zien historische reis mèt 't sjeep de Beagle.
- zónger datum
- Óntdèkking van chloroform tegeliek door Samuel Guthrie, Justus von Liebig en angere. De toepassing es narcosesjtóf lieët nog ein hauf eëuw op zich wachte.
- John Edward Gray óntdèk ein nuuj deersaort, de Temminck tragopan.
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]
gebaore 23 fibberwarie 1831.
- 16 fibberwarie - Nikolaj Leskov, Russische sjriever (gesjtorve 1895)
- 23 fibberwarie - Hendrik Willem Mesdag, Nederlandse sjilder en museum-oprichter (gesjtorve 1915)
- 27 fibberwarie - Nikolaj Ge, Russische kunssjilder (gesjtorve 1894)
- 3 miert - George Pullman, Amerikaanse oetvènjer en indusjtrieel (gesjtorve 1897)
- 2 juni - Jan Gerard Palm, Curaçaos componist van klassieke Curaçaose meziek (gesjtorve 1906)
- 13 juni - James Clerk Maxwell, Sjots wis- en natuurkundige (gesjtorve 1879)
- 18 juni - Peter Nicolai Arbo, Noorse kunssjilder (gesjtorve 1892)
- 10 augustus - Adolphe de Chambrun, Franse diplomaat (gesjtorve 1891)
- 19 november - James Garfield, 20e President van de Verenigde Sjtate (gesjtorve 1881)
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 6 jannewarie - Rudolphe Kreutzer (64), Franse componist, violist, dirigent en meziekpedagoog
- 8 jannewarie - František Vincenc Kramář (31), Moravische componis, meziekpedagoog, kapelmeister en organist
- 5 fibberwarie - Jan van Speijk (29), Nederlandse kanonneerboatcommandant
- 17 miert - Napoleon Lodewijk Bonaparte (26)
- 19 april - Johann Gottlieb Friedrich von Bohnenberger (65), Duutsje astronoom, wis- en natuurkundige
- 21 april - Josef August Schultes (58), Oasteriekse botanicus en hoagleëraar
- 4 juli - James Monroe (73), viefde president van de Verenigde Sjtate
- 30 augustus - Louise van Saksen-Gotha-Altenburg (30), Duutsje prinses
- 17 september - José Manuel de Herrera (55), Mexicaanse ónaafhankelikheidssjtriejer en minister van Boetelandjse Zake
- 14 november - Georg Wilhelm Friedrich Hegel (61), Duutsje filosoof
- 14 november - Ignaz Pleyel (74), Oasteriekse componist
- exacte datum ónbekènd
- Louis Jean Pierre Vieillot (±72), Franse ornitholoog
