Naar inhoud springen

Zelfkantj

Van Wikipedia
(Doorverweze van Zelfkant)
Dit artikel is in mierder Limburgse dialekte gesjreve. Perbeer estebleef waal mer ei dialek per alinea aan te hauwe.


De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

Selfkant in de kreis Heinsberg in Noordrien-Wesfale

De Zelfkantj (officieel: Selfkant) is 'n gemeinte in Duitsland, in de kreis Heinsberg, in 't deilstaot Noordrien-Wesfale. De gemeinte vörmp op de kaart e hepke oet Nederland (en Nederlands Limburg) en heet mèt Nederland 27 km grens tegeneuver mer 6 km mèt de res vaan Duitsland. Miebepaold grens 't aon de gemeintes Óngerbenk, Zittert-Gelaen en Ech-Zöstere. De oppervlekde is 42,08 km2; 't aontal inwoeners bedroog op 31 december 2015 10.167.

Dörper en gehuchte in de gemeinte zien Diek (Dieck), Grootwaerhage (Großwehrhagen), Havert, Heilder, Hillesberg (Hillensberg), Hönge (Höngen), Iezebrook (Isenbruch), Kleinwaerhage (Kleinwehrhagen), Mille (Millen), Mille-Brook (Millen-Bruch), Zaofele of Zeffele (Saeffelen), Sjalbrook (Schalbruch), Sjtein (Stein), Zösterzeel (Süsterseel), Tudder (Tüddern) en Waer (Wehr). De volkstaol is dao Limburgs en de plaotseleke dialekte liekene sterk op 't Zitterts. Ze weure evels veural door de awwer generatie nog gesproke. Anderzijs zien väöl inwoeners, zeker e kwart, oet Nederland (dèks oet Limburg) geëmigreerd.

Kaart gemeinte Zelfkant

Oorsprunkelek waor Mille 'n mechtege hierlekheid; deze woort evels in 1282 door de hierlekheid Heinsberg opgeslok, die op häör beurt in 1499 weer geannexeerd woort door 't heertogdom Jöllig. Vaanaof deen tied waor de Zelfkant 'n oonbelangriek gebeed, wat ingedeild woort bij 't Amp Bor en later, vaanaof 1709, bij 't Amp Zittert.

Bij 't Congrès vaan Wene in 1815 woorte de grènze tösse 't keuninkriek Pruse en 't Keuninkriek der Nederlen vasgelag; heidoor kaom de Zelfkant in Pruse han en woort 't gesjeie vaan Zittert, woe 't ziech iewelaank op had geriech.

In 1949 woort de Zelfkant, same mèt Elte bij Gelderland, dör Nederland geannexeerd es sjaojvergeujing veur d'n Twiede Wereldoorlog. 't Verkaoze Duutsje besjtuur waoërt nao heem gesjikt en de bewuners krege 'ne nuje paas mèt de vermelding "wordt als Nederlander behandeld". D'n officiele naom woort Drostambt Tudderen, mèt 'ne Nederlandse landdros aon 't hoof. In 1963 woort de gemeinte, nao betaoling vaan 280 miljoen Duitse mark, weer aon Duitsland truukgegaeve.

Oetindelek woorte in 1969 de aw gemeintes Havert, Hillesberg, Hönge, Mille, Zösterzeel, Tudder en Wehr same mèt de gemeintes Zeffele en Amp Waldfeucht (die neet Nederlands gewees waore) tot de gemeinte Zelfkant samegesmolte.

In 2002 woort bovedeen de N274, die vaan Remun nao Kèrkraoj löp en ouch door de Zelfkant geit, aon Duitsland euvergedraoge: 39 jaor laank waor dit e stroek Nederlands gebeed vaan e paar meter wied gewees.

Demografie

[bewirk | brón bewèrke]

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Heëlesj.

Demografische óntwikkeling

[bewirk | brón bewèrke]

't Grafiek hei-ónger tuint de demografische óntwikkeling va d'r Zelfkank aa. De telling begint bei 1949. 't Grafiek loat i de twieëde hoafsjeet va d'r twintigsten ieëw inne behuurlige bevólkingsaawas zieë. De letste joare guëf 't achteree periodes va leechte bevólkingstrükgang en grui.

Brón: IT.NRW - Bevölkerung in Regierungsbezirk Köln

Aktueel demografie

[bewirk | brón bewèrke]

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Norbiks.

In 2008 haat 'n kwart van de bevólking de Nederlandse nationalitèèt. Dör d'r bevólkingsdruk in Nederlands Zuid-Limburg trèkke väöl jóng luuj de grens övver. In 2003 sjtèlde zich 'ne Nederlander kandidaat väör börgemèèster.


[bewirk | brón bewèrke]

Referenties

[bewirk | brón bewèrke]
Gemeinte Zelfkantj
Dörper en sjtaej: Diek · Havert · Hönge · Mille · Sjalbrouk · Töddere · Waer · Zaofele · Zösterzeel
Gehuchte en buurtsjappe: Biesse · Grootwaerhage · Heilder · Hillesberg · Iezebrouk · Kleinwaerhage · Lindj · Mille-Brouk · Sjtein
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Zelfkantj&oldid=456235"