Winsum
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
- Dit artikel geit euver 't dörp en de gemeinte in Groninge. 't Gief ouch e Fries dörp Winsum in de gemeinte Littenseradeel.
| Winsum Gewaeze gemeinte in Nederlandj | |||||
| |||||
| Gevörmp | (1990) | ||||
| Opgehaeve | 2019 | ||||
| Opgegange in | Het Hogeland, Westerkwartier | ||||
| Provincie | Groninge | ||||
| Hoofplaats | Winsum | ||||
| Opperflaakde (bie opluffing) | 102,53 km² | ||||
| – daovan water: | 1,42 km² | ||||
| Inwoeners (kort veur opluffing) | 13.552 (31-5-2018) | ||||
| – deechde: | 134/km² | ||||
| Lies van börgemeisters | |||||
Winsum (Gronings Winzum) is e dörp in de Nederlandse gemeinte Het Hogeland (provincie Groninge), in 't Hunsingo tösse de stad Groninge en de Waddezie. 't Dörp had in 2018 7.430 inwoeners en ligk aon 't Winsumerdiep en aon de spoorweeg Groninge - Roodeschool, boe 't ouch 'n statie aon heet.
Tot 2019 waor Winsum 'n zelfstendege gemeinte, die in 1990 nog sterk woort oetgebreid. Sindsdeen umvatde de gemeinte neve de hoofplaots Winsum ouch de dörper Adorp, Aduarderzijl, Den Andel, Baflo, Ezinge, Feerwerd, Garnwerd, Oostrum, Raaquert, Saaxumhuizen, Sauwert, Tinallinge en Wetsinge. Obergum, wat gans aon Winsum is vasgegreujd, weurt ouch nog wel es apaart dörp gezeen (vergeliek Mestreech en Wiek). Daoneve kós de gemeinte nog väöl gehuchter.
Historie
[bewirk | brón bewèrke]Winsum is 'n aajd, vaan oersprunk Fries dörp; wie ouch väöl ander dörper in de gemeinte bestoont 't al in de vreug middeliewe. 't Laog in deen tied aon de revier de Hunze, dee naotot de Fivel verzandde ummer belangrieker woort in d'n handel. In 'n oorkoonde oet 1057, boe-in de keizer 't Fivelgo en Hunsingo aon de bisjop vaan Hamburg sjink, woort 't merret-, tol- en muntrech aon Winsum touwgekind; me kint daodoor wel zègke tot Winsum de hoofplaots vaan 't Hunsingo waor. In 1276 woort in Winsum e kloester gestiech; dit is nao de reformatie aofgebroke.
In 1980 gebäörde bij Winsum 'ne treinramp mèt nege doeje. In 1990 woort de gemeinte oetgebreid mèt de daan opgelufde gemeintes Adorp, Baflo en Ezinge. Op 1 jannewarie 2019 woort Winsum zelf opgeluf: e groet deil, boe-oonder de hoofplaots, góng nao de gemeinte Het Hogeland, e kleinder deil woort evels bij Westerkwartier geveug. Allebei de gemeintes waore op dat memint nui.