Roeaj Zieë
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Roeaj Zieë is 'n lankgerekdje binnezieë gelaenge tösse Azië en Afrika. De naam is aafkómstig vanne roeaj blawwiere die aventoe in groeate wieväölhejen in dees zieë veurkómme wodoor 't water 'ne roeaje sjien kan höbbe. 'n Anger meining euvere herkóms vanne naam is det 't 'n verwiezing is nao de roeaj berg die ane Golf van Akaba de zieë oet oprieze. De zieë haet 'n oppervlakdje van 438.000 km², 'n maximaal deepdje van 2604 m (gemiddeldj: 558 m), 'n maximaal brèdje van 360 km (gemiddeldj: 27 km) en is 1800 km inne lingdje.
Geografie
[bewirk | brón bewèrke]De zieë is nörges breier es óngevieër 360 kilomaeter en löp in 't naorde oet in twieë smaal bejje: de depe Golf van Akaba enne wèstelike, väöl óndepere Golf van Suez. In 't zuje móndj ze via de Bab el Mandeb oet inne Golf van Aden, 'nen oetluiper vannen Indischen Oceaan. De Roeaj Zieë grens in 't naorde aan Israël en Jordanië, in 't oeaste aan Saoedi-Arabië en Jemen en in 't wèste aan Eritrea, Soedaan en Egypdje.
Me dink det de Roeaj Zieë 'nen oceaan kan gaon waere. Ze ligk op 'n plaats wo Afrika en 't Arabisch sjiereilandj tiejes de aafgeloupe 10 toet 20 miljoen jaor door drie plate zeen getróch. Es dees bewaeging mit óngevieër 1 cm de jaor doorgeitj zal de Roeaj Zieë euver 400 miljoen jaor aeve breid zeen es d'n Atlantischen Oceaan noe is.
Gesjiechte
[bewirk | brón bewèrke]De Roeaj Zieë is óntstangen es gevolg vanne platetektoniek. De Arabische plaats divergeertj vanne Afrikaanse zoeadet geine mid-oceanische rögk aan 't óntstaon is (analoog ane hujige Atlantische mid-oceanische rögk). Deze breuk zètj zich veurt inne Afrikaanse rif mit ónger anger de Kilimanjaro en 't Victoriamaer.
Trivia
[bewirk | brón bewèrke]- De Roeaj Zieë wuuertj inne Biebel vermèldj es de plaats wo God zie volk Israël doorhaer lèdje wonao d'r de farao mit zie leger inne golve leet verdrinke.