J.C. Bloem

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Jakobus Cornelis (Jacques) Bloem (Oudshoorn, 10 mei 1887 - Kalenberg, 10 augustus 1966) waor 'ne Nederlandsen diechter. Zien oeuvre is vaan groet belaank, en inkele vaan zien gediechte hure tot de bekindste vaan de Nederlandstaolege poëzie.

Biografie

Bloem, 't ierste keend vaan Jacobus Willem Cornelis Bloem en Catharina Maria Anna van Eck, greujde op in e riek groetbörgerlek milieu. Ziene grampeer waor minister gewees, ziene pa waor op 't memint vaan geboorte börgemeister vaan Oudshoorn (bij Alphen aan den Rijn, provincie Zuid-Holland). In 1904 góng 't femiliekapitaol door foute spikkelatie verlore. Pa Bloem heel wel zie werk es börgermeister; in 1914 woort heer aongestèld in Hardenberg (provincie Euverijssel), 't jaor dao-op in Almelo. Bloem zouw nostalgische herinneringe aon zien welgestèlde en besjermde jäög bewoere.

Bloem, dee lui waor en op sjaol neet good presteerde, mós vaan zien femilie rechte goon studere. Ouch in zien studie deeg heer neet good zie bès, meh in 1915 wis heer toch in Utrech tot doctor te promovere. Oondertösse had heer in 1910 zien ierste veerze gepubliceerd, in 't tiedsjrif De beweging. Heer góng noe wèrke es gemeintesecretair in Amsterdam. Later kraog heer, mèt d'n doed vaan z'ne pa, 't börgemeistersjap vaan Hardenberg aongeboje, meh dat weigerden 'r. Heer deeg diverse aander jobs, boevaan 't redacteursjap bij de Nieuwe Rotterdamsche Courant nog 't succesvolste waor.

In 1925 raakde heer bekind mèt de later diechteres Clara Eggink. Bloem waor toen gecommitteerde veur häör HBS-exames. Oondaanks 't leeftiedsversjèl vaan twinteg jaor trouwde ze 't jaor dao-op. 't Houwelek waor neet good: boete 't versjèl in jaore botsde ouch hun karakters, waor Bloem dèks zaat en had Eggink ouch zelf ambities. In 1927 woort hunne zoon Wim gebore. Wel hadde ze väöl contak mèt aander diechters. Bloem deeg oonderwijl werk es griffier in achterein Lemmer (provincie Friesland, vaanaof 1928) en Breukelen (vaanaof 1931). Ouch dit werk waor neet zoe succesvol. In 1932 góng Bloem zien moojer doed. Datzelfde jaor sjeide Eggink vaan häöm. Zij zouw daonao de vrouw vaan Jan Campert weure. Toch zouw ze jaore later de sjeiing berouwe. 'nen Daarden tegeslaag waor 'n slechte recensie door Martinus Nijhoff vaan ziene bundel Media vita.

In de jaore twinteg en daarteg had Bloem fascistische sympathieë. Heer bewoonderde veural Franse fasciste wie Charles Maurras. Dit gedachtegood kin 'm zien ingegeve door 't conservatief milieu boe heer in woort groetgebrach. Ouch antisemitisme waor häöm neet vreemp, wie oet 'ne breef aon P.N. van Eyck bliek. In 1933 woort Bloem zelfs lid vaan de NSB, meh naotot heer teleurgestèld waor in Mussert zien intellectueel niveau heel 'r 't dao snel veur gezeen. In de loup vaan 't decennium bekeulde zien leefde veur 't fascisme. Nao d'n Duitsen inval vaan 1940 weigerde heer lid vaan de Kultuurkamer te weure en naom heer zelfs joedse oonderdukers in hoes.

Oonderwijl waor heer in 1939 weer mèt Clara Eggink same, die ziech dat jaor vaan Campert had laote sjeie. Bloem woende toen in D'n Haag, boe heer terech waor gekoume naotot 't kantongerech in Breukelen waor opgeluf en heer op 't ministerie vaan Sociaol Zakes góng wèrke. In 1942 woort heer toch weer griffier, noe in Zutphen. In 1946 góng Bloem mèt Eggink nao Amsterdam. In de jaore nao d'n oorlog woort heer landelek bekind en geïerd. Väöl vaan zien bekindste gediechte, wie "De Dapperstraat" (1947) en "Insomnia" (1952) versjene in deen tied, en in 1952 woort heer beneump tot Officeer in de Orde vaan Oranje-Nassau.

't Ind vaan zie leve (sinds 1959) brach Bloem in Kalenberg (noordwestelek Euverijssel, bij de grens mèt Friesland) door. Dao had Eggink 'n woenboet en heer 'n boerderij. Vaanaof 1963 góng zien gezoondheid hel achteroet. D'n diechter storf in 1966, op 79-jaorege leeftied. Heer ligk begrave in Paasloo (kortbij Kalenberg), neve Clara Eggink.

Stijl en beteikenis

Bloem begós zoe in 1903 te diechte, oonder d'n dinkeleken invlood vaan Jacques Perk. De gediechte vaan e paar jaor later vertuine d'n invlood vaan P.C. Boutens, later ouch die vaan Karel van de Woestijne.

Wie de mieste Nederlandse diechters vaan zien generatie sjreef Bloem rillatief sober, in neet al te verheve taol, en heel 'r vas aon rijm en metrum. Dèks hanteerden 'r 't sonnèt; väöl aander gediechte bestoon oet regelmaotege kwatrijne. Thematisch vint zie werk aonsleting bij de Negentegers, de generatie diechters die häöm al vreug inspireerde. Gedachte euver d'n doed trejje in väöl vaan zien werke nao väöre. Ouch de teleurstèlling in 't leve kump dèks trök; de insegste remedie daoveur is um neet te väöl bezunders te verwachte.

Bloem zien gediechte "Insomnia" en "De Dapperstraat" hure bij de bekindste vaan de Nederlandstaolege literatuur. De slotregel vaan 't lèste gediech, Domweg gelukkig, in de Dapperstraat, haolde 't zelfs tot d'n titel vaan 'n blomlezing oet de ganse Nederlandse poëzie.

Werklies

Poëzie

1921 - Het verlangen
1931 - Media vita
1937 - De nederlaag
1942 - Enkele gedichten
1945 - Sintels
1946 - Quiet though sad
1950 - Liefde
1950 - Avond
1953 - De nachtegalen
1957 - Afscheid

Essays

1950 - Verzamelde beschouwingen
1952 - Aphorismen

Bron

Dit artikel baseert ziech op 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.