Roa
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Nuts. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Hertseroa (of Herzogenrath op 't Duutsj) is 'n sjtad in Kreis Aachen. De sjtad grènst aan Übach-Palenberg, Baesweiler, Alsdorf, Würselen, Aoke en Kirchroa (in Nederland). Hertseroa haet 'n sjtasie op de sjpoorlien Aoke-Mönchengladbach, en woe dees lien auch 'n vertakking haet mit de Euregiobahn nao Heële.
De sjtad haet 'n partnersjap mit Kèrkraoj (Eurode) en mit 't Franse Plérin.
Hertseroa besjtit oet drie deiler: Herzogenrath, Merkstein en Kohlscheid.
Bie 't Wiener Kongres (1814-1815) is Kirchroa en daomèt ooch Rolduc, dat iesj 'n deil van Herzogenrath waor aan Nederland toegeweze.
Historie
[bewirk | brón bewèrke]Op 'n tieëntal minute lope va Rolduc liegkt Burcht Rode, oeëvan 't huidige geboew nog nauwelèks herinnert an 't oorsjpronkelèke: allèng d'r taoëre sjtamt oet d'r 14de ieëw, z'n sjtichting al oet d'r 12de ieëw. An d'r abdijkroniek Annales Rodenses is 't te daanke dat me ènig zich haat kraege op de vörgesjiedenis van Rode, later 't Land van 's-Hertogenrade geneumd. Hie-in wert de Burcht Rode geneumd es Rodense Castrum in 't bezit van graaf Adelbert van Saffenberg. Ooch wert dao-in gekald van 'n Castrensis Viculus oeë-oet me maog concludere dat d'r toendertied ooch sjprake waor van 'n vestingssjtad. In 1137 kieëme 't laand en de burcht van Rode bie 't Hertogdom Limburg, tengevolge 'n huwelek tösje Mathilde van Saffenberg en graaf Hendrik ll van Limburg.
Wie Rode behoeërt bie 't Hertogdom Brabant saer 1288 waor 't èng van de veer leng van Overmaas.
In d'r 18de ieëw voonde d'r wrede bokkeriejersprocesse plaatsj. Lodewijk XlV verwoestte de burcht, zoedat allèng d'r toeëre överbleef. in 1877 maakt fabrikaant Schmetz van de ruïne 'n romantisch kesjtieëlke. Bies 1979 waor 't gemèngdehoes d'r gevestigd en vanaaf 1982, bie 't 700 jaorig besjtoeë, de vereniging Brug Rode Herzogenrath.
Externe link
[bewirk | brón bewèrke]Gemeintes en sjtae : Aoke · Alsdorf · Roetgen · Baesweiler · Eschweiler · Herzogenrath · Monschau · Simmerath · Stolberg · Würselen |