Atheïsme
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Mèt atheïsme bedoelt me 't oongeläöf in God es filosofische groondslaag. 'nen Oonhenger vaan 't atheïsme is 'nen atheïs. Neet ederein dee neet in God (of 'ne god) geluif kin atheïs geneump weure. Eine, dee ziech mèt religieus zake neet bezeghèlt, of veur ziechzelf erkint gein meining te höbbe, neump me 'nen agnos. 't Atheïsme is fundamenteel get aanders, namelek e filisofisch systeem dat geine god erkint. In brei zin kin 't Boeddhisme ouch 'ne vörm vaan atheïsme geneump weure, umtot dees religie in zienen dominante vörm geine god heet, al gief 't ouch vörm vaan Boeddhisme die God in de mins zelf perbeert te zeuke. Evels weurt euver 't algeim mèt 't bezej atheïs meistal verweze nao eine, dee alle religie verwörp.
't Atheïsme is in de late negetiende iew en in de twintegste iew door versjèllende, mèt naome Europese, filosofe gepropageerd. De veurnaomste atheïste daovaan in de modern historie zien Friedrich Nietzsche, Karl Marx en Jean Paul Sartre.
Atheïsme in Europa
[bewirk | brón bewèrke]Binne de Europese Unie (EU) goof in 2012 23% vaan de Europese börgers aon neet in 'ne God te geluive.[1] Evels wilde meh 7% ziech voloet atheïstisch neume. In Nederland loog dat percentaasj hoeger: 49% geluifde neet in God, 8% veulde ziech atheïstisch. In vergelieking mèt Belsj (23% neet-geluiveg, 7% atheïstisch) en Duitsland (27% neet-geluiveg, 9% atheïstisch) vilt 't op tot 't percentaasj neet-geluivege hendeg kin versjèlle mer tot dat 't percentaasj atheïste neet lieket te beïnvloje. In de ganse EU waor allein Tsjechië minder geluiveg es Nederland. 59% vaan de Tsjeche waor in 2012 oongeluiveg en 20% waor voloet atheïstisch.
'n Opvallend versjijnsel sinds de Europese oontkèrkeleking nao de Twiede Wereldoorlog is tot 't aontal atheïste en oongeluivege euver 't algemein sterker is touwgenomme in Prottestante EU-lidstaote es in lidstaote mèt 'n Kathelieke of Orthedoxe achtergroond. Alle len die oonder 't EU-gemiddelde vaan oongeluivege loge in 2012, zien of dominant Katheliek of dominant Orhtedox. Op Fraankriek en Spanje nao höbbe alle lidstaot bove 't EU-gemiddeld 'n Prottestante of deils Prottestante historie. Belsj loog es einsegste lidstaot percies op 't EU-gemiddelde zelf.
Atheïsme in de Limbörge en de Euregio Maos-Rien
[bewirk | brón bewèrke]Vaan de Limbörge besteit gein recente data euver atheïsme. De lèste kier tot 't Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) religie oonderzoch op provinciaal niveau waor in 2003. Op dat momint waor 41% vaan Nederland oongeluiveg en meh 15% vaan Nederlands Limbörg. 't Is dus aonnömmelek tot ouch vaandaog 't aontal geluivege in Nederlands Limbörg aonzienelek hoeger is es 't gemiddelde vaan Nederland. Vaan Belsj Limbörg en Provincie Luik is gaaroet niks bekind euver de lokaal verhawwinge tösse religies. In Noordrien-Wesfale goof 't in 2018 nog 'n tèlling vaan religieuze gróppe. Die tèlling zörgde evels veur verwarring wat betröf atheïsme. Neve Kathelicisme en Prottestantisme kos me naomelek inkel veur de optie "Irreligieus of aander religie" keze. Veur die keus koos zoe'n 37,7% vaan de bevolking. 't Is evels aonnömmelek tot 'n groet deil vaan die gróp bij ein vaan de aander religies behuurd. Zoe gief 't väöl Mohammedaone in de groete stei vaan 't Rienland, wie Kölle en Dusseldörp.