Óntkeersjtening

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Óntkeersjtening of de-christianisatie ies 't sociologisch proces binne e land mit 'n lang christelikke-religieuze traditie woa-in de luuj die veurhaer praktiserend christelik waore, ziech ummer minder daonao gedrage. 'n Praktisch veurbeeld daovan ies 't aafnumme van kèrkvisites (óntkirkelikking), 't ummer minder populair weurende vaste (en daomit de aafnummende christelikke beteikenis van anger tradities, wie Vastelaovend) en de aafnummende kinnes van Biebelse tekste bie luuj. 't Tegeneuvergesjtèlde proces ies keersjtening.

De óntkeersjtening in Europa haet d'r veur gezörg dat 't 'n groat toename van ongeluivege goof sinds 't ind van de Twiède Waereldoorlog. Binne de Europese Unie (EU) goof anno 2012 23% van de Europese börgers aan neet in 'ne God te geluive en nömde 7% ziech 'nen atheïs.

Secularising en óntkeersjtening

Secularising ies 't proces woa-in ummer miè luuj binne e maatsjappie 't bezej umerme dat religie nimmiè de houfzakelikke factor ies in 't vörme van de algemein ethiek en moraliteet van 'n publiek ruumte. In de Nederlandstalege en Duutsjtalege sociologie weure óntkeersjtening en secularisering dieks doormekaar gegooid. In de Franstalege traditie weurt dit versjil ivvels sjtrik van mekaar gesjeie. Zoa sjtilt de Franse socioloog-theoloog Olivier Roy dat allein in Wes-Europa 't óntkeersjteningsproces en 't secularisingsproces min of miè hand in hand höbbe plaatsjgevonge. In de VS zuut me ivvels dat secularising euver 't algemein väöl eerder óntsjtong (de late 18e ièw) mer dat de óntkeersjtening noats zoa fel ies gewaes aldao vergeleke mèt Wes-Europa. Ouch in sommege Oas- en Middel-Europese leng zuut me dit versjiensel. 't Modern Pole ies beveurbeeld groatdeils geseculariseerd mer óntkeersjtening gief 't dao neet. Anno 2020 identificeerd miè es 95% van de Pole ziech es geluivige Kathelieke. Dat ies 'n hoager percentaasj es wat 't waor in 1989 in Pole.