Naar inhoud springen

Arnon Grunberg

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Arnon Grunberg (officieel: Arnon Yasha Yves Grünberg, Amsterdam, 22 februari 1971) is 'ne Nederlandse sjriever van Joodse aafkóms. Hae sjrief meistal ónger de naam Arnon Grunberg, meh maakde ouch innige tied gebroek van 't heteroniem Marek van der Jagt. In 't essay 'Otto Weiniger of Bestaat de jood?' stop Grünberg mit det heteroniem [1].

Biografie

[bewirk | brón bewèrke]

Grunberg volgde 't Amsterdamse Vossius Gymnasium, meh hae waerde vanne sjoeal gehaoldj. Vervolges werkde hae ónger mieë es jongste bedeende bie 'ne apotheek en es bordewasser. Ouch had d'r 'n oetgaeverieke: Kasimir. In 1991 kreeg d'r 'n toneelsjriefopdrach van 't Amsterdams Fonds veur de Kunste.

Op 23-jaorige laeftied debuteerde Grunberg bie Oetgaeverie Nijgh & Van Ditmar mit Blauwe maandagen, 'ne strang autobiografische roman, wo in ónger angere zien joodse aafkóms aan bod kömp. Det book waerde 'n internationaal succes: in Nederlandj waerde 't bekroeandj mit de Anton Wachterpries veur 't beste debuut en 'te Gouden Aezelsoear veur 'te bes verkóchte debuut. 't Waerde vertaald nao 't Ingels, Pruus, Deens, Italiaans, Frans, Spaans, Zweeds en Japans. Mit ziene twieëde roman, Figuranten (1997), bevestigde d'r zien talent.

De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) neudigde Grunberg oet om 't bokewaekgesjenk 1998 te sjrieve. Det book, De heilige Antonio, versjeen in meert 1998. Tegliekertied kwaam Grunbergs essaybundel De troost van de slapstick oet. Det book waerde bekroond mit 't Charlotte Köhler Stipendium 1998. In 't naojaor van 1998 kwaam de film Het veertiende kippetje oet, woväör Grunberg 't scenarios sjreef. Auch sjreef d'r in '98 't toneelsjtök You are also very attractive when you are dead, det opgeveurd waerde in Düsseldorf, door 'ne groep jong Duutsje en Israëlische akteurs.

In de linte van 1999 versjeen Grunbergs dichbundel Liefde is business. In april 2000 versjeen ziene derde roman, getiteld Fantoompijn. De besjpraekinge van deze roman wore uterst lovend en de roman won de AKO Literaturpries 2000 en waerde genomineerd väör de Goljen Uul 2001. In 2000 kwame ouch de romans De geschiedenis van mijn kaalheid Marek van der Jagt oet. Al flot bleek det Grunberg achter dae naam zoot.

In april 2001 kwaam bie Athenaeum-Polak & Van Gennep De Mensheid zij geprezen, Lof der Zotheid oet. Dae roman won de Goljen Uul 2002. In 2002 brach Grunberg nog 'ne tweede roman oet onger zie pseudoniem Marek van der Jagt: Gstaad 95-98.

In juni 2003 vesjeen De asielzoeker. Deze roman is bekroond mit d'n AKO Literaturpries 2004 en genomineerd väör de Goljen Uul 2004. De Bijenkorf neudegde Grunberg oet 't bokewaekgesjenk 2004 te sjrieve. Dees novelle, getiteld Het aapje dat geluk pakt, kwaam in meert 2004 oet. Tegliekertied vesjeen bie Nijgh & Van Ditmar Grunberg rond de wereld, 'n versameling van sjtökker die Grunberg eerder in NRC Handelsblad haaj gepubliceerd.

In 2005 publiceerde hae onger de naan Marek van der Jagt 'n essay äover de filosoof Otto Weininger, de joodse sjriever van 't antisemitishe book Geslacht en karakter, dae in 1903 zelfmaord plaegde. Grunberg/Van der Jagt betoogt in zien essay det Weininger versjtrikt is geraak tösje 't sjaope van kunst en 't sjaope van 'n perseunlike identiteit.

't Essay Otto Weininger of Bestaat de jood? eindigt mit 't aafsjeid van zie pseudoniem: "Dit is het laatste boek waarop de naam Marek van der Jagt zal prijken. Hij heeft geen functie meer, en daarmee ook geen identiteit. Hij moet doen wat ik nog niet kan: sterven." Ouch presenteerde hae lt televisieprogramma RAM väor de VPRO, woin 'r onger angere de Aosteriekse sjriefster Elfriede Jelinek interviewde.

Ziene nuujste roman, Tirza, waerde bekroond mit de Libris-literaturpries én mit de Goljen Uul [2][3].

Grunbergs beuk zeen in väol tale äovergezatj.

Wiejer is hae columnist väor 't maondblaad van Amnesty International Wordt Vervolgd, väor de VPRO-gids (Yasha) en väor Humo. Hae sjrief ouch dök in NRC Handelsblad. Op vandaag woont en wirkt 'r in New York.

Bibliografie

[bewirk | brón bewèrke]
  • 1990 - De Machiavellist
  • 1993 - De dagen van Leopold Mangelmann, Brief aan M, Schoonheid en bier
  • 1994 - Blauwe maandagen (roman)
  • 1994 - De advocaat, de leerlooier en de forellen
  • 1994 - Rattewit (tonelstok)
  • 1996 - Linkerschoen (relasigeshenk)
  • 1996 - De dagen van Leopold Mangelmann/Kom liefje, mijn beste vrienden walgen van me/Van Palermo naar San Francisco (tonelstokker)
  • 1997 - Figuranten (roman)
  • 1998 - De heilige Antonio (båkewäikgeshenk)
  • 1998 - De troost van de slapstick (essays)
  • 1998 - Het 14e kippetje (filmscript)
  • 1999 - Liefde is business (gedigte)
  • 2000 - Fantoompijn (roman)
  • 2000 - Geachte Erasmus (bræfe; Nüjorsgeshenk)
  • 2001 - De Mensheid zij geprezen, Lof der zotheid 2001 (essay)
  • 2001 - Het Rotterdam van Arnon Grunberg (reportage)
  • 2001 - Amuse Gueule (bundeling des storiens ut den periode 1991-1996)
  • 2002 - Geweigerde liefde
  • 2002 - Sterker dan de waarheid: de geschiedenis van Marek van der Jagt
  • 2003 - De asielzoeker (roman)
  • 2004 - Grunberg rond de wereld (korte räisstorien)
  • 2004 - Arnon Grunberg leest Karel van het Reve
  • 2004 - Het aapje dat geluk pakt (novelle)
  • 2004 - De joodse messias (roman)
  • 2005 - De techniek van het lijden (läisinger, as gastshriifer aan de TU Delft)
  • 2005 - Grunbergbijbel (Biibelläising)
  • 2005 - De Receptioniste (Korte storie)
  • 2006 - Mijn vriend Boorman (essay)
  • 2006 - Tirza (roman)
  • 2006 - Onder de Soldaten (veshlaag/colums)
  • 2007 - Over joodse en andere paranoia (Frans Kellendonk läising)
  • 2007 - Het nieuwe lijden (vevolg op "De Techniek van het lijden")
  • 2007 - Omdat ik u begeer (bræfe)

Onga pseudoniim/heteroniim Marek van der Jagt siin:

  • 2000 - De geschiedenis van mijn kaalheid (roman)
  • 2002 - Gstaad 95-98 (roman)
  • 2002 - Monogaam (essay)
  • 2005 - Otto Weininger, of bestaat de Jood? (essay)
  • 2008 - Ik ging van hand tot hand (vesammeld werk)
[bewirk | brón bewèrke]
  1. Letste book van Marek van der Jagt Algemein Daagblaad, 25 meert 2005.
  2. http://www.trouw.nl/laatstenieuws/ln_binnenland/article708798.ece/Libris_Literatuur_Prijs_naar_Arnon_Grunberg Libris Literatur Priis noh Arnon Grunberg] Trouw, 17 mäi 2007.
  3. Grunberg en Marjolijn Hof winnærs Golden Öl Trouw, 31 mært 2007.
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Arnon_Grunberg&oldid=467937"