Ambonees Maleis
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Ambonees Maleis of Ambonees is 'n creoolspraok gebaseerdj op 't Maleis die gekaldj wuuertj inne Maluku Provincie van Indonesië. De spraok wuuertj es moderspraok gekaldj door zoea 200.000 luuj in Indonesië (1987); es twieëdje spraok door zoea 1.400.000 luuj in Indonesië (2013). In totaal kalle zoea 245,020 't Ambonees Maleis es moderspraok in alle lenj biejein (wovan väöl ouch in Nederlandj). De spraok haet de ISO 639-3 code abs.
Anger benaminge zeen Ambonees, Ambong, Malayu Ambon en (ónkrek) Moluks (Maluku) Maleis. 't Ambonees Maleis wuuertj gesjreve mit 't Letiens sjrif en gekaldj inne Maluku Provincies, oppe eilenj Ambon, Haruku, Nusa Laut, Saparua, Seram (kösgebiede), Wamar enne 't naordwèste vanne Aru-eilenjegroep. De spraok is 'n lingua franca gewaore doren hanjel en wuuertj gebroek veur intercultureel communicatie, oppe mert en in sómmige media. Van 2007 toet 2012 zeen deiler vanne Biebel euvergezadj. De moderspraokspraekers zeen euverwaegendj kristelik; sómmige spraekers zeen islamitisch.
Dobo Maleis is 'n dialek van 't Ambonees Maleis. 't Is lichtelik verstaonbaar mit 't Indonesisch, meh lestig verstaonbaar mit 't Naord-Moluks Maleis. 't Indonesisch wuuertj ummertoe mieë gebroek. De lexicaal geliekenis mit 't Indoneisch is 81%. Banda Maleis is wersjienlik 'n dialek van 't Moluks Maleis, neet 't Ambonees.
Spraekers van 't Ambonees kallen ouch Nederlandjs en Indonesisch. Op zien beurt wuuertj 't Ambonees es twieëdje spraok gebroek door spraekers van 't Aputai, Buru, Dai, Dawera-Daweloor, Dobel, Emplawas, Fordata, Galolen, Haruku, Ili'uun, Imroing, Laha, Lisabata-Nuniali, Lola, Luang, Luhu, Naord-Babar, Perai, Seit-Kaitetu, Zuudoeas-Babar, Tela-Masbuar, Tugun, Wemale, Wès-Masela, Wès-Tarangan en 't Yamdena. De graod van gelitterdjheid inne ieëste spraok is 1% toet 5%; inne twieëdje spraok is det 50% toet 75%.
't Ambonees Maleis haet zich óntwikkeldj vanoet 't Sabah Maleis en haet nag e paar archaïsche vörm. 't Is wiejer aafgeweke door zich aan te passen ane daacheliks gebroekdje spraoke vanne Centraal Molukke. Väöl variante van 't Maleis det gebroek wuuertj veuren hanjel waere besjoewdj es creoolspraoke gebaseerdj op 't Maleis en es Austronesisch mit eigesjappe van 'n kóntakspraok.
De spraokstatus veur dees spraok is wied-gecommuniceerdj (3); det beteikentj det de spraok gebroek wuuertj ónger 't wirk en inne media óm spraokversjille door 'n ganse regio te euverbrögke zónger det die 'n officieel status haet.
Classificatie
[bewirk | brón bewèrke]- Creoolspraok
- Gebaseerdj op 't Maleis