Paterskap

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Paterskap, papemöts, monnikskap, stormhood of duvelskaore (Aconitum) is e geslech van vaste plantjen oete ranonkelfemielje (ranunculaceae). 't Geslech kèntj 300 toet 400 saorte.

De blome vörme meistes ènjstenjige troesse. 't Bäövelste bloomsblaad haet de vorm van 'nen helm of 'ne paterskap, wo de vouksnaam denouch van is aafgelèdj. De vief bloomsblajer zeen gael, paars of blaw. De blajer zeen meistes deep gedeildj toet gesplete, bao noeatj óngedeildj.

Väöl saorte vanne paterskap zeen hieël sterk vergiftig. Det göldj veur alle deile, zelfs veuren honing. De plantje bevatten 'n vergif aconitine, 'n alkaloïed. Zelfs 't saap vanne plantj oppe hoed kan 'n haevige reaksje tewaegbringe.

De saorte van dit geslech kómme veural veur inne gemaesigdje streke van 't naordelik halfróndj. Ruum 200 saorte kómme veur in Sjina. De veurnaamste standjplaatse zeen vöchtige bäöm van bergweie.

In Nederlandj en op 't Belsj kump slechs ein saort van netuur veur: de gaele paterskap (Aconitum vulparia). Verwiljerdj kump allewiel ouch de blawwe paterskap (Aconitum napellus) veur. Wiejer kómmen in sierhäöf nag d'n haofpaterskap (Aconitum stoerkianum) enne bóntje paterskap (Aconitum variegatum) veur.

Taxonomie

Riek: Plantae (plantje)
- Stam: Embryophyta (landjplantje)
  - Klas: Spermatopsida (zaodplantje)
    - Klaad: bedèkzäöjige
      - Klaad: nuuj twieëzaodlobbige
        Orde: Ranunculales
        Femielje: Ranunculaceae (ranonkelfemielje)

Brón

(veur dialekname) Woordenboek van de Limburgse Dialecten III: 4.3, Flora.