Vasco da Gama

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Vasco da Gama (1469-1524) waas 'ne Portugesen óntdèkkingsreiziger enne leier vanne ieëste expeditie van Portugal nao India. De Gama woort gebaoren in Sines. Wie d'r jónk waas lieërdje d'r zich astronomie en navigatie. In 1492 woort t'r zieëofficeer.

Vasco da Gama is bekèndj gewaore doordet d'r in 1497-1499 es ieëste euvere zieë van Europa nao India is gevare. Trótsdet 't grótste deil vanne route al bekèndj waas (Bartolomeus Diaz haw in 1488 toet Zuud-Afrika gevare, dewiel d'n Indischen Oceaan bekèndj waas bieje Arabiere en bestudeerdj door Diego Covilhão), waas hae d'n ieëste dae dit effectief maakdje.

Tiejes zien reis maakdje Da Gama 'ne groeate boch doren Atlantischen Oceaan veur zoea de windjstildje en 't slech waer langs de kus van Afrika te vermieje. Tiejes dees route, die d'r veur zowied bekèndj is es ieëste noom, waas t'r op e zeker memèntj kórter bie Zuud-Amerika es bie Afrika. Daonao volgdje d'r de oeaskus van Afrika naordwers toet aan Malindi.

In Malindi slaagdje d'r d'rin 'ne gelieërdje gids te kriege dae zie sjeep nao Calicut in India loeadsdje. Dao verzóch t'r hanjel te drieve, mer e gebraek aan hanjelsgeujer en taengewirking vanne moslimhenjelere maakdje 't 'm lestig. Trótsdet kós t'r 'n oetnuuejiging toet hanjelsbetrèkkinge kriege vanne zamorin (de lokalen hieërsjer).

In 1502 maakdje Da Gama 'n twieëdje reis nao India (dit waas de derdje gans biejein, tössedoor haw Pedro Alvares Cabral det ouch gedaon). Dees reis is beröch veure wreidheid. Langs de kus van Afrika brandjsjatdje Da Gama versjillige stej. In 't biezunjer is zien vereuvering van 't sjeep Meri bekèndj: nao det te höbbe vereuverdj en óntdoon van kosbaarheje, leet Da Gama 't bewós zinke mit 300 men aan baord; de meiste ware pelgrims óngerwaeges nao Mekka. In Calicut óngervónj d'r oppernuuj taengestandj en woorten 'n aantaal van zien men gedoeadj. Da Gama bómberdieërdje de stad en vertróch nao 't concurrerendje Cochin veur dao hanjel te drieve.

In 1524 woort Da Gama oppernuuj nao India gesjik, wo inmiddels 'n Portugese kolonie waas, veur corruptie te bestrieje. Hae stórf e paar maondj nao aankóms aan 'n gekrenkdje.