Valentiensdaag
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Valentiensdaag ies 'ne fièsdaag dae gehoute weurt op 14 fibberwarie. 't Ies van oarsjróng 'n Ingelsj gebruuk. Leefdespare geve ziech op dezen daag get miè aandach in de vörm van ’n kaart, e bleumke of ’n ander gepas cadeau. In de 14e ièw waor ‘t ’t fiès van verloofde sjtèlle. Verloof zin beteikent, dat me ziech ónderein haet belaof mèt ein te zölle trouwe. De cultus van allewiel ies begoes in Amerika es uting van 'n sjtiekem leefde veur e maedsje. Saer de jaore 90 van de veurige ièw haet de naodrök ziech verlag nao gewoon leefde en dat ies oetgegreujd tot 'n greujend commercieel succes.
Gesjiedenis
[bewirk | brón bewèrke]Dao besjtoon twiè heilige mèt de naam Valentien. Eine waor preester in Roame, d'n andere biesjop van Ternis. Allebei zint ze in de 3e ièw op 14 februari vermaord. Mesjiens geit 't hie um ein en dezelfde persoon. Wat hun leve betref wies nieks nao 't leefdesleve van jóng luuj.
Ander brónne melle dat Valentiensdaag 'ne link zou höbbe mèt Lupercalia, 'n Romeins vröchbaarheidsfiès, woa-op óngetrouwde manne mèt leutsjes ziech ónderein de maedsjes verdeilde. In 496 haet paus Gelasius diet, heidens, fiès van 15 fibberwarie veranderd in St.-Valentiensdaag van 14 fibberwarie.
’n Vergeliekbaar traditie in Limburg waor dat van de meileefste, op 1 mei, es de jónges ziech ónderein de meileefste, de huwbaar maedsjes in 't dörp, verdeilde.
Legende
[bewirk | brón bewèrke]'n Legende vertèlt dat Valentien dokter waor. Es luuj häöm um raod kaome vraoge deilde hae blome oet. Nao zienen doad kreeg 'n blind maedsje 'ne breef van Valentien mèt 'n bloom d'r in. Bie 't opemake, gebeurde e wónder, 't maedsje koes inins wir zeen! 't Gebruuk um blome te geve op deze fièsdaag zou hie op truuk goon.