William Shakespeare
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
William Shakespeare (Stratford-upon-Avon, geduip 26 april 1564 - aldao 3 mei 1616) waor 'nen Ingelsen diechter en bunesjriever. Heer weurt algemein gezeen es de groetste sjriever vaan de Ingelse taol, jeh dèks es de groetste sjriever op Eerd. Heer sjreef zoewel komedies es tragedies en in bei zjanres excelleerde heer; wijer sjreef heer twie lang verhaolende gediechter en versjeie körter gediechter, boe-oonder 154 sonnette. Zie vermoge veur algemein geaccepteerde wierdes oonnaovolgbaar te verklanke in oonsterfeleke citate en 't verheffe vaan 'n sumpel intriezj tot e literair meisterwèrk door inkel taolgebruuk (wie in Romeo en Zjuljet) make häöm tot de zoegeneumde "Prins der diechters". Skakespeare waor 'ne mèèster in de retorica, in 't biezeunder in de satire.
Biografie
[bewirk | brón bewèrke]
Shakespeare wort in 1564 gebore es zoon vaan wantemaker John Shakespeare en Mary Arden. Umtot ziene vaajer hoeggeplaotsde posities in 't gild bekleide, kós William nao de Latiense Sjaol. Sommege biograve mienge dat-e 'n keend van Elizabeth waor.
In 1582 trojde heer de ach jaor awwer Anne Hathaway. Hun ierste keend woort 't volgend jaor gebore.
In de jaore negenteg vaan de zestiende iew maakde heer opgaank in de Londese theaterwereld. Heer wèrkde dao neet allein es oteur, meh ouch es acteur, en woort oeteindelek de baas vaan 't buunverbond The Lord Chamberlain's Men, tot in opdrach vaan deen edelman acteerde, meh door zien gooj reputatie ouch bij de keuning optrad; keuning Jacob I naom ze in 1603 es The King's men aon.
In 1611 trok heer ziech trök op e landgood. Oet zien lèste weke in 1616 is bekind tot de verloufde vaan zien dochter veur 't geriech kaom.
Inkel biografe meine, vaanwege 't sjaars materiaal, tot d'n diechter, acteur en buunsjriever Shakespeare mesjiens neet dezelfde mins waor.
Wèrke
[bewirk | brón bewèrke]- Tragedies
- Romeo and Juliet (Romeo en Zjuljet)
- Macbeth
- King Lear (Keuning Lear)
- Hamlet
- Othello
- Titus Andronicus
- Julius Caesar
- Antony and Cleopatra (Antonius en Cleopatra)
- Coriolanus
- Troilus and Cressida (Troïlus en Credessa)
- Timon of Athens (Timon van Athene)
- Comedies
- The Comedy of Errors
- All's Well That Ends Well (Eind good, al good)
- As You Like It (Wie geer wèlt)
- A Midsummer Night's Dream ('ne Midzeumernachsdroum)
- Much Ado About Nothing (Väöl te doon um niks)
- Measure for Measure (Leer um leer)
- The Tempest (De storm)
- Taming of the Shrew
- Twelfth Night or What You Will (De twelfde nach, of wat geer wèlt)
- The Merchant of Venice (De marsjant vaan Venies)
- The Merry Wives of Windsor (De löstege wiever vaan Windsor)
- Love's Labour's Lost
- The Two Gentlemen of Verona (De twie hiere vaan Verona)
- Pericles, Prince of Tyre (Pericles, prins vaan Tyrus)
- Cymbeline
- The Winter's Tale ('n Wintervertèlling)
- The Two Noble Kinsmen
- Historiestökker