Phil Schaeken

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Zittesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Phil Schaeken is 'ne dichter oet Zitterd. Hae woort op 3 mei 1950 in Lömmerich gebaore, mer woont al vanaaf zien driede in Zitterd. Dao gruide hae, nao eine korte tied mit zien awwesj oppe Riekswaeg gewoond te höbbe, op aan Den Aw Mert, sjuin taegeneuver de basiliek. 't Lömmerichterveldj en Euverhaove vórmde later zien anger woonlocaties, terwiel hae de lètste 36 jaor woonechtig is in de wiek Laohrhaof. In de jaore '60 sjtudeierde hae aan 't Bisjoppelik Kleesj (HBS a) en de Pedagogische Academie (de Kweeksjool) in Zitterd. Daonao wirkde hae es óngerwiezer 41 jaor op de legere sjool, eesj 27 jaor in de Zittesje wiek Vrangendael, daonao 14 jaor oppe Nuujsjtad.

Hae maakde jaorelank deil oet van de redactie van 't wiekblaad van Euverhaove en zaot in de redactie van ein saort parochieblaad mit deipgank, van de parochie Vrangendael, getiteld 'Er is meer'. Daonaeve waar hae 17 jaor redactielid van De Pappegey, de vastelaovesgezèt van De Marotte en 29 jaor tipgaever bie de redactie Westelikke Miensjtreek, van de Limburger. Vanaaf zien 18de sjrif hae gedichte, zowaal in de sjtandjdaardtaal es in 't dialek. Hae besjteet hiebie neit allein aandach aan typisch Limburgse óngerwerpe, wie sjötterieje, vastelaovend en ‘t 'bronsgroen eikenhout' (de natuur), mer veural ouch aan historische en actuele, al dan neit politieke, óngerwerpe. Hae nump hiebie meistal ein bepaold sjtandjpunt in, zien gedichte zeen dèkser moralistisch van aard.

Phil waar in zien jeug, d'n tied van 't Rieke Roomse Laeve, mèsdeiner in de Patesjkirk oppe Mert in Zitterd, en daonao óngeveer 35 jaor acoliet in de processies. Mit ’t sjrieve van vastelaovesleidjes (teks en meziek) begoosj hae in 1975. Zien leidjes sjtaon diverse kere op lp’s of cd’s, drie maol haolde ein van zien composities de finale van ’t LVK. Veur de sjool in Zitterd , wo hae haet gewirk, sjreef hae 't leidje 'Veer van de Cantecleer', terwiel hae veur die oppe Nuujstjtad 't sjoollleidje 'Ich kèn ein sjeulke' componeierde.

Hae waar in Zitterd 11 jaor lid van de optochsjurie en 25 jaor van de sjurie van 't jaorlikse Alternatieve Sjöttefees, wovan diverse jaore veurzitter/prissentator. Daonaeve verzörgde hae jaorelank róndjleijinge in de Optochhal en is hae lid van de Senaat van De Marotte. In in verband mit zien verdeinste op vastelaovesgebied woort hae in 2012 oppe Nuujsjtad tot Ridder in de orde van 't Gefoetel benuimp en in 2016 tot Ridder in de Orde van de Pappegey.

Behawve taal höbbe ouch kuns, in de breidste zin van 't woord, en historie ziene volste aandach. Zo is hae beveurbeeld al jaore lid van de 'Vereniging Sittards Verleden'. Ouch de Vereiniging Veldeke (vereiniging) kènt häöm es ein van zien lede, terwiel hae teves tot de vrunj van de Jacob Kritzraedtsjtichting beheurt.

Bibliografie

Zien gedichte woorte behawve in de gezèt, in het vereinigingsblaad van Veldeke Limburg en Veldeke Zitterd ó.a. ouch gepubliceierd in 't buikske 'De Maaskant schrijft en dicht' ( 1980), in 't bouk 'Limburgs Eige' (1995), in 'Mosaiek' (van Mosa / dus neit Mozaïek!), deil 12 in de Veldeke Literair Reeks (2001), in 'Taal in stad en land', van Pierre Bakkes (2002), in dezelfde serie nr. 61, getiteld 'Veertig Zittesje verhaole, gedichte en leidjes', in 'Nederland meertalenland', door Jacomine Nortier (2009), in t bouk 'D'r HerGod versjteet óch plat' (2010), 14 maol in de serie Platbook, in versjillende deile van t 'Historisch jaarboek van het Land van Zwentibold', in 't jubileiumbouk '50 jaar Kennedymars Sittard' (2013), in 2016 in 't buikske 'Pitpoëzie' en in 2017 in '046 Sjrif', uitgegaeve door Veldeke Zitterd.

In 't bouk 'Leefste' (2007), nr. 59 van de serie Limburgse Literaire Lies, sjteit ein prozasjtök van häöm, jus zo wie in 't buikske van de Ver. Sittards Verleden 'Het Claustrum ontsloten' (2012).

Regelmaotig versjeen d'r ein gedich van häöm op internet, in de serie Veldgewas, en ouch op de site van Sittard Creatief, inmiddels opgeheve, woorte diverse gedichte geplaatsj.

In 1999, bie de overgank van 't awwe Fortuna-sjtadion in de Baandert nao de nuuj locatie aan de Milaansjtraot, sjreef hae op verzuik van Fortuna ein lank gedich, dat doe bij de symbolische verplaatsjing van de middesjtip voorgedrage woort door 'vrouwe Fortuna'. Ein gedeilte van dit gedich is doe in 't tiedsjrif Voetbal International gepubliceíerd. Daonaeve sjtèlde hae in 2013, same mit Harry Strijkers, 't bouk 'Vastelaovend mit De Marotte'same, eine kroniek euver vastelaovesvereiniging De Marotte, besjrievend de periode van 1992 tot 2014. Maonjeliks verleent hij bie Streekomroep Bie Ós zien mitwirking aan 't programma Partimento. Hae dreeg dan ónger de titel 'Zicht op 'n gedicht' ein eige gedich veur, wo hae veuraaf kort get euver vertélt. Ouch zuik hae passende meziek bie dit gedich.

Discografie

(t/m nov. 2019)

In 1976 versjeen zien leidje Es 't in Limburg vastelaovend is op ein 45-toere plaetje getiteld Karnaval in Limburg. 't Is de B-kantj van de hit Vaan Eysde tot de Mokerhei.
Op 18 november 1976 waar hae mit zien leidje tweede gewore op 't eesjte LVK in de Hanenhof in Gelaen.
In 1979 koum Es 't in Limburg vastelaovend is ouch nog op ein lp. oet, getiteld Vastelaovend in Limburg.
In 1985 koum zien leidje Éns effekes op de lp Zitterd, riek aan meziek, oetgebrach door vastelaovesvereiniging De Marotte.
In 1987 koum De Vastelaovessamba oet op de Marotte-lp De kómplemènte oet Zitterd.
In 1991 zien leidje Ich zeen ‘t al, op de Marotte-cd Alaaf.
In 1996 Ich bèn in de zevende hemel en Sjtèl dich èns veur, op de Marotte-cd De perpluuj wurt gerich.
In 1998 Dat kènt allein in Zitterd, op de Marotte-cd Door ‘t dölle haer.
In 2001 Oppe Mert, op de Marotte-cd Wurt eine laammaeker gebaore.
In 2002 ‘t leidje Vastelaovend in ós sjtad, op de Marotte-cd Zittesje rempetemp.
In 2003 Vastelaovend, dat zeet geer, op de Marotte-cd Grenzeloos grandioos,
In 2007 ‘t kènjerleidje Dat is noe Zitterd, op de Marotte-cd Duje,
In 2009 zien leidje Mee sirk in ‘t laeve en ‘t leidje Supersjoon, op de Marotte-cd Dat kènt gebeure !
In 2016 ‘t Sjoonste feeske van ‘t jaor, op de Marotte-cd Same is sjoonder.
In 2018 Mit de vastelaovend, op de Marotte-cd 1 2 3 Vastelaovend.
In 2019 Mènnigmaol roup ich:Alaaf !, op de Marotte-cd mit dezelfde titel.

De volgende leidjes zeen ouch nog 't vermelje waerd:

In 1991 zien leidje Es dae raegebaog, op de cd In Zitterd is get los, productie: Tjeu de Heus.
In 1998 The one and only, op de cd. Fantasties Fortuna !
In 1999 Bie ós in Limburg (Beej ós in Limburg ), op de cd. Ós geveul, van Thei en Marij.
In 2001 is Ich kèn ein sjeulke op cd. gezat.
In 2002 woort op cd gezat ‘t leidje Mien dörpke, dat laef !, door de Awd Prinse van de Smautbulen oet Einekoeze.

Sjtäölke

Wèntjerbeelde

Wit fluustert de sjnee in mien ore,
ènkele zilverreigesj hawte sjtil de wach,
ein zach krakend tapeet
ligk euver de Kolleberg.

In dees witte welt is d'r niks waat sjteurt,
allein 't krake van de sjnee,
ónger mien sjoon, is waat me heurt.

Twee biemeize vleige op,
eine roofvogel op eine paol kik róndj,
wiedeweg maak eine wanjelaer mit eine hóndj
sjpaore op de gróndj.

Gries is de lóch,
ich höb gein weurd genóg
óm dit te besjrieve.

Heuvels, wit gesjilderd,
en dao, ein bank, sjtil d’rbie,
wie op ein sjoon sjilderie,
hie is de wèntjer aan 't woord.