Molenlanden

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Gemeinte Molenlanden

Provincie

Zuud-Hollandj

Hoofplaats

gein

Börgemeister (lies)

Theo Segers (ChristenUnie)

Opperflaakde
– daovan water

191,58 km²
9,85 km²

Inwoeners
– deechde:

44.042 (1-8-2020)
242/km²

Topografische kaart vaan de gemeinte Molenlanden

Molenlanden is 'n gemeinte in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeinte, in 2019 oontstande oet 't fusie vaan de gemeintes Molenwaard en Giessenlanden, umvat 't lendelek deil vaan d'n Alblasserwaard en e stökske vaan de Viefhierelen. 't Gebeed heet e sterk christelek karakter en väöl landsjappelek sjoent.

Kerne

De gemeinte umvat de kerne Arkel, Bleskensgraaf, Brandwijk, Giessen-Oudekerk, Giessenburg, Goudriaan, Groot-Ammers, Hoogblokland, Hoornaar, Kinderdijk, Langerak, Molenaarsgraaf, Nieuw-Lekkerland, Nieuwpoort, Noordeloos, Ottoland, Oud-Alblas, Schelluinen, Streefkerk en Wijngaarden.

'n Hoofplaots gief 't neet: Molenlanden deit zien deensverliening zoe väöl meugelek elektronisch. 't Posadres vaan de gemeinte ligk in Bleskensgraaf; op diverse aander plaotse kin service weure verliend wienie nujeg.^[1]

Historie

D'n Alblasserwaard waor oersprunkelek e veenmoeras tösse de diverse luip vaan de groete revere (Lek, Merwede, Noord). Iewelaank woende hei ouch koelek lui, hoegoet get vèssers aon de revierkante en nog get op d'n doonk (zandeiland in 't moeras) bij Brandwijk. In 1277 gaof graof Floris V vaan Holland opdrach veur 't gebeed in te dieke. De weerd hèt nao 't revierke d'n Alblas. De Viefhierelen zien awwer: al in de hoeg middeliewe waore de hiere vaan Arkel ein vaan de aonzienelekste en mechtegste geslachte in Holland.

Iewelaank waor 't gebeed bekaans uniform lendelek en bleve de grenze vaan de aw ambachte (hierlekhede) bewoerd. Pas in d'n twintegsten iew begóste Alblasserdam, Papendrecht, Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam te verveursteideleke. Oonderwijl heel de res vaan de weerd zie karakter; dees dörper greujde neet. De ierste fusie boebij ech miejer dörper betrokke waore voont plaots in 1986, wie de fusiegemeintes Graafstroom, Liesveld en Giessenlanden woorte gevörmp. Wijer sjaolvergroeting leide in 2013 al tot de gemeinte Molenwaard. Astrein al bleek evels tot zelfs die fusiegemeinte aon de kleine kant waor veur de groeter eise die de euverheid aon gemeintes stèlde. Es gevolg daovaan beslote Molenwaard en Giessenlanden ouch te fusere.

De naom, 'n sumpel sametrèkking vaan de twie stiechtende gemeintes, woort nao 'n stumming oonder de bevolking aongenome.

Herindeilingshistorie

Molenlanden (sinds 2019)

Molenwaard (2013-2019)
- Graafstroom (1986-2013)
  - Bleskensgraaf en Hofwegen (1855-1986)
    - Bleskensgraaf (tot 1855)
    - Hofwegen (tot 1855)
  - Brandwijk (tot 1986)
  - Goudriaan (tot 1986)
  - Molenaarsgraaf (tot 1986)
  - Ottoland (tot 1986)
    - Laagblokland (tot 1857)
  - Oud-Alblas (tot 1986)
  - Wijngaarden (tot 1986)
- Liesveld (1986-2013)
  - Groot-Ammers (tot 1986)
  - Langerak (tot 1986)
  - Nieuwpoort (tot 1986)
  - Streefkerk (tot 1986)
- Nieuw-Lekkerland (tot 2013)
Giessenlanden (1986-2019)
- Arkel (tot 1986)
- Giessenburg (1957-1986)
  - Giessen-Nieuwkerk (tot 1957)
  - Peursum (tot 1957)
    - Nederslingelandt (tot 1857)
- Hoogblokland (tot 1986)
- Hoornaar (tot 1986)
- Noordeloos (tot 1986)
- Schelluinen (tot 1986)

Politiek

Politiek gezeen is Molenlanden 'n conservatief gemeinte. Christeleke en lokaol partije dominere de raod, die oet 27 leie besteit. In 2018 woort veur de gemeinteraod gestumd, mèt de volgenden oetslaag:

Partij	Zetele 2019	Zetele 2022
Doe Mee Molenlanden	7	8
SGP	5	6
CDA	6	5
ChristenUnie	5	5
VVD	3	2
Progressief Molenlanden	1	1
Totaol	27	27

Börgemeisters

Bij de fusie woort Dirk van der Borg vaan 't CDA, de börgemeister vaan Molenwaard, es woernummende börgemeister aongestèld. Sinds 2020 is Theo Segers vaan de ChristenUnie börgemeister. Heer waor daoveur börgemeister vaan Staphorst.

Waope

't Waope vaan Molenlanden liet ziech wie volg besjrieve:

Vaan zèlver; bovenin veurzeen vaan 'nen umstebeurt gekanteelde en tegegekanteelden dweersbalk vaan keel (roed); mèt 'ne sjèldvoot golvend doorsnooje vaan sinopel (greun) en lazuur (blauw) en op de snei e golvend lint vaan zèlver; röstend op de sjèldvoot 'ne windmeule vaan keel mèt aon allebei de kante veer reetsigare vaan sinopel mèt pluime vaan sabel (zwart). 't Sjèld gedèk door 'n viefblaojetege kroen vaan goud.

De gekanteelden dweersbalk kump oet 't waope vaan de hierlekheid Arkel, wat 'rs twie heet stoon. Wie gezag had dees hierlekheid iewelaank 'ne groeten invlood in de regio. Ouch in 't waope vaan Giessenlanden stoonte twie vaan die belk. De veurstèlling mèt de meulen en 't reet, inclusief de sjèldvoot, kump oet 't waope vaan Molenwaard. 't Water in 't waope evels kump weer vaan Giessenlanden, boe 'ne gegolfden dweersbalk veur de Giessen stoont.

Aonzien

De meules vaan Kinderdijk, sinds 1997 wereldèrfgood, helpe nog ummer bij de bemaoling vaan d'n Alblasserwaard.

De gemeinte besteit veur 't groetste deil oet kleinsjaoleg weiland wie dat veur Wes-Nederland gebrukelek is. Umtot de groond naat is, moot 't water in väöl slote weure aofgeveurd, wat klein, laankgerèkde weikes rizzelteert. 't Druughawwe gebäörde iewelaank allein mèt meules, en nog ummer doen die meules e groet deil vaan 't werk. Diverse meules door de polder heer poompe 't water oet de tochte (weteringe en vliete) in de boezems, d'n Overwaard en Nederwaard, die bij Kinderdijk, in 't noordweste vaan de weerd, weer in de revier weure gepoomp. De 19 meules vaan Kinderdijk, boevaan 'rs 18 in de gemeinte Molenlanden ligke, zien sinds 1997 UNESCO-werelderfgood. Ouch aon de Molenkade bij Groot-Ammers vint me 'n groete concentratie meules op 'n rij.

De dörper zien veur 't groetste deil oet de late middeliewe, en höbbe dèks besjeie gotische dörpskèrkskes. Allein Bleskensgraaf, wat in d'n Twiede Wereldoorlog platlaog, heet e moderner aonziech. De gemeinte tèlt wijer e groet aontal monumintaol boerderije.

Natuur is in de gemeinte Molenlanden get beperk: de mieste groond is nog gewoen veur veeteelt in gebruuk. In 't ooste vaan de gemeinte ligke de Slingelandse Peul, boe door de winning vaan törf in 't verleie water steit.

Cultuur

Taol

De Alblasserwaardse dialekte weure in de dörper vaan Molenlanden nog vrij algemein gesproke, zeker door awwer en middelbaar lui. De dörper kinne naomelek neet zoe väöl immigratie, zoetot de dörpsgemeinsjappe euveral zoeget intak zien. Dit steit sterk in tegestèlling tot Alblasserdam, Papendrecht, Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam, boe 't dialek ech wel aon 't verdwienen is. De dialekte laote ziech in twie gróppe verdeile. 't Wes-Alblasserwaards, gesproke westelek vaan de Vuilendam, huurt bij 't Zuid-Hollands, 't Oos-Alblasserwaards vèlt oonder 't Utrechs. Dit heet alles te make mèt wie 't gebeed in de middeliewe woort oontgonne.

Religie

't Gebeed, en daan veural de vreuger gemeinte Graafstroom, is sterk prottestants vaan karakter. E groet deil vaan de inwoeners hingk ein vaan de bevindelek grifformeerde kèrke aon, en ouch vaan de res is e groet deil orthodox. Megakèrke wie de lèste jaore op de Veluwerand zien neergezat gief 't hei evels neet. 't Bevindelek volksdeil kaom negatief in 't nuits wie in 1992 in Streefkerk polio oetbraok bij lui die hun kinder neet hadde laote vaccinere.