Mathias Soiron

Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Mestreechs, es te dit dialek sjpriks.

Mathias Soiron (Mesjtreech, 29 jannewarie, 1748 – Mesjtreech, 1 april 1834) waas 'ne Mesjtreechse architek, decorateur en meubelóntwerper.

Biografie[bewirk | brón bewèrke]

Soiron is 'ne tèlg oet ein gesjlach van architekte dat actief waes in Mesjtreech en ómgaeving. Anger femilieleje ware wirkzaam es sjteinhouwer en sjrienwirker. Deze achtergróndj en de verwantsjap mèt zilversjmeejfemilies höbbe 't kunszinnig talent van Soiron helpe óntwikkele.

Hae waas sjtadsboewmeister van Mesjtreech en heel zich veural bezig mèt de in ziene tied popelaire neoclassicistische of Lodewijk XVI-sjtiel. Ein bekènd geboew van de handj van de architek is 't veurmalige kanunnikehoes aan de Groate Grach dat hae boewde veur zien breurs André en Guillaume, die allebei kanunnik ware biej 't Sint-Servaoskapittel. Allewiel is dit geboew bekènd es 't Soironhoes en maak 't deil oet van de Universiteitsgeboewe van Mesjtreech. Ouch van zien handj is de verboewing van de Jezuïetekirk in Mesjtreech in 1788/1789 tot sjouwburg, de hujige Bonbonnière en 't militair wachhoes aan de Graanmert biej de Slevrouwebasiliek.

Aevenèns nao zien óntwerp zint de Sint-Martinuskirk in Ittere, de Sint Laurentiuskirk in Bemele, de Sint Merarduskirk mèt pasterie in 't Belsje Vreren en de Sint Johannes de Duiper kirk in Mechele.

Es aannömmer leverde Soiron ouch regelmaotig zien biejdrage aan 't in sjtand hawwe c.q. reparere en óngerhawwe van de vèstingwerke in en róndj Mesjtreech. Ouch óntwórp hae versjillende tuine mèt alles wat dao-in thoesheuërde, zoa-es beelde, sokkele, vaze en tuinsjteul. Wiejer haet hae völ meubele óntwórpe veur diverse Mesjtreechse hoeze, wobiej sjteul, taofele en kes mèr ouch commodes, sjrieftaofele, sjpeeltaofele, biljarttaofele, secretaires en hemelbèdde.

Van Mathias Soiron zint ein aantal teikenalbums bewaard gebleve die zich noe in 't Regionaal Historisch Centrum Limburg bevènje. Dees gaeve ein prachtig euverzich van zien óntwerpe veur de völe historiese hoeze die Mesjtreech riek is.

Mathias Soiron waas getrouwd mèt Sophia Elisabeth L'Herminotte en bewoonde, door vererving van Gerard L'Herminotte, 't landjgood Sint Antoniusbank in Bemele.

't Echpaar is begrave taenge de westelike moer van de kirk van Bemele wo ziene zoon François pesjtoar waas. 't Graaf haet 'ne zerk wo-op ein kruus sjteit, geflankeerd einerzieds door 'ne doadskop en doadsbeindere en angerzieds door 'ne zandjluiper.

Selectie van zien werke[bewirk | brón bewèrke]

  • Kesjteël Borghare – hèkwerk veurplein - 1776
  • Awt (Veurmalig) Gouvernemèntsgeboew Mesjtreech – tweëde verdeping – 1777
  • Pasterie Sjlenake – óntwerp heërehoes – 1779
  • Sint-Medarduskirk en pasterie in Vreren (B) – op fundamente van 'ne veurganger – 1779
  • Kloaster Sint-Gerlach - architectoniese elemente veur 't interieur - 1781
  • Sint Martinuskirk in Ittere - classicistische sjtiel – 1784
  • Kesjteël Borghare - veurgaevel in neoclassicisties uterlik – 1785
  • Groate Grach 80, Mesjtreech, Soirongeboew – woonhoes van de gebr. Soiron – 1785
  • Kirk van Heer – óntwerp – 1786
  • Graanmert 4, Mesjtreech – wachhoes biej de veurmalig O.L. Vrouwepaort – 1787
  • Jezuietekirk (Bonbonnière) in Mesjtreech – verboewing tot sjouwburg – 1788-1789
  • Mariakapel langs de waeg Ittere-Borghare – altaarretabel – eindj 18e eëuw
  • Sint Augustinuskirk in Aelse – praeksjtool aafkómstig oet de Sint Servaeskirk in Mesjtreech – ca. 1800
  • Kesjteël Meerssenhoven in Ittere - verboewinge en oetbreijinge – ca. 1800
  • Kesjteël Neubourg in Gölpe – paort veurbörch mèt zule en fronton – ca. 1800
  • Withuishof biej Amby – vernujing woongedeilte in neoclassicistische sjtiel – 1801
  • Kesjteël Wolfrath in Houtem – interieur in neoclassicistische sjtiel – 1803
  • Kesjteël Wielder - tuin in landjsjapssjtiel – 1810
  • Sint Jan de Duiper Kirk in Mechele – verhoaging sjeep van de kirk - 1810
  • Heërehoes Mert 19 in Mesjtreech – veurgaevel en interieur – ca. 1810
  • Hoaf De Lanterne in Wahlwiller – woonhoes - 1813
  • Kesjteël Rustenburg in Bunde – interieur – begin 19e eëuw
  • Kloaster Calvariënberg in Mesjtreech – kapeloetboew – 1821
  • Kirk van Berg en Terbliet – koar - 1826
  • Sint Rosa de Limakirk in Sibbe – 1843-1844
  • Sint Laurentiuskirk in Bemele – neoclassicistisch óntwerp – 1845
  • Museum aan 't Vriethof – interieur –

Brón[bewirk | brón bewèrke]

Commons
Commons
In de categorie Mathias Soiron van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Mathias_Soiron&oldid=434219"