Luxembörgs
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Luxembörgs (eige naom Lëtzebuergesch) is 'n Middelfrankische (Middelduitse) taol die veural in 't land Luxembörg gesproke weurt. Daoneve weurt de taol nog gesproke in Aarle, in zuidelek Neubelgien (Sankt-Vith) en in Duitsland, boe ze lankzaam in 't Duits euvergeit. In 't noorde geit de taol euver in 't Limbörgs en 't Ripuarisch, boemèt 't daan ouch ing verwant is, in 't bezonder mèt de dialekte vaan Kèrkraoj en umgeving. 't Luxembörgs heet evels gein twietunigheid. Boete Luxembörg is de taol dudelek in verval, meh in 't land zelf weurt ze nog door alle autochtone gesproke (evels kump e daarde vaan de bevolking neet oet 't land zelf). Luxembörgs weurd door 300.000 lui gemojld.
Status
[bewirk | brón bewèrke]'t Luxembörgs heet sinds 1984 de status vaan apaarte taol, boemèt 't ein vaan de drei officieel taole vaan 't Groethertogdom Luxembörg is. In 't oonderwies en op sjrif weurt veural 't Duits gebruuk, in de justitie en in 't internationaal verkier 't Fraans.
Veurbeeld in 't Luxembörgs
[bewirk | brón bewèrke]Dit veurbeeld is oontliend aon de Luxembörgse Wikipedia
Maastricht huet 122.000 Awunner an ass d'Haptstad vun der Provënz Limburg, am Süde vun Holland. Maastricht, eelste Stad vun Holland, ass um Iwwergang vun der Meuse entstan, um Iwwergang, deen d'Réimescht Räich Mosae Trajectum genannt hunn. Dës Bréck war e wichtegen Punkt um Wee vu Gallien no Germanien.
Bekannt gouf Maastricht an de leschte Joren duerch de Vertrag vu Maastricht vum 7. Februar 1992. Et ass de Grëndungsakt vun der Europäesch Unioun, deen op dräi Seilen rout an den Ausgangspunkt duerstellt:
- fir d'Schafung vun enger gemeinsamer Aussen- an Seecherheetspolitik,
- fir d'Verstierkung vun der Zesummenarbescht um Niveau vun der Polizei an der Justiz,
- a schlussendlech fir d'Schafung vun enger Europäesch Wirtschafts- an Währungsunioun, EWWU.