Kruusprocessie
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Kruusdaag zint bie de katholieke de drie daag, maondig, dinsdig en goonsdig, veur ’t fiès van Hemelvaart, dat op de 40e daag nao Paosje vèlt. Dat ies dónderdig, 10 daag veur Pinkstere. Saer de 5e ièw vinge d’r op dees daag, in de vreuge mörge, (kruus)processies plaats langs land en veld um te danke veur de opbrings van de aerd en te baeje veur ’n gooj ougs. Veurop weurt ’t kruus gedrage. Nao ’t Twiède Vaticaans concilie, begin jaore 60, ies ’t gebruuk in de Katholieke kèrk aafgesjaf en woort aan ’t biesjdóm euvergelaote um de Kruusdaag in ière te houwe. In 2005 zint de processies in oos biesjdóm wir obbenuuts geïntroduceerd um aansjleting te kriege mèt de protestantse bae-en dankdaag, die nao de Reformatie in de plaats waore gekómme veur de kruusdaag.
Ander baeprocessies mèt ’t zelfde doel woorte gehouwe op 25 april. Dat ies ouch de daag van de groate litanie in de Tridentiense liturgie. Op daen daag lepe de luuj ter ière van de heilige Marcus. Ouch woort processie geloupe um de koaj geis van Robigus te stjoppe zoadat hae de robigo of de graanroes neet zou laote plaatsvinge.
De kruusprocessie of boetetoch geit door 't veld, euver waeg, langs kruusweegsjtasies, kruzer en kapelle.
Dao were gein heiligebeelde of 'n monstrans mètgedrage, allein 'n kruusbeeld door 'ne misdener aan 't begin van de baejende groep. 'ne Geistelike haet de leiding en baejt veur.
De gebede besjtoon oet: oze vader, weesgegroet en de litanie van alle heilige.
Gesjiedenis
[bewirk | brón bewèrke]In 't jaor 470 ies de heilige Mamertus begoes mèt 'n processie, um 't ophouwte van aardbevinge en ander natuurrampe aaf te sjmeke.
In 511 woort door de kèrkvergadering in Orleans besjlote, dat in gans Frankriek eder jaor in 't openbaar gebaejd zou were veur 't verkriege van 'n gooj ougs.
De kèrkvergadering van Mayence, in 813, haet dit gebruuk bie alle christene versjpreid en 'n processie gesjtiech van drie achtereinvolgende daag: de kruusdaag.