Heilige familie
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Mèt de Heilige familie weurt ’t gezin Jozef, Maria en Jezus in Nazareth bedoeld. ’t Fiès van de Heilige familie ies de naam van ‘ne kèrkelike fièsdaag, woa-op ‘t hoesgezin speciale aandach kriet. ’t Deent ter bevordering van ’t christelik gezinsleve. Paus Leo XIII (11878-1903) zaog in de viering van deze fièsdaag, dae al in de 17e ièw in versjeie bisdómme waor ingeveurd, ’n belangriek miedel um de óntkerstening van gezinne tege te goon. In 1921 woort de fièsdaag door paus Benedictus XV (1914-1922) oetgebreid veur de ganse Katholieke kèrk en vasgesjtèld op ièrsjte zóndig nao 't fiès van Driekeuninge, dat op 6 januari gevierd weurt. Saer de vernuijing van de Romeinse liturgie in 1969-1970 weurt ’t fiès gevierd op de zóndig ónder ‘t octaaf van Kaersjmes (eind december).
Rónd dit thema funcioneerde d’r tot de jaore 60 van de 20e ièw, vereiniginge ónder de name: De orde van de heilige familie (veur manne) en de Derde orde (van de Heilige familie) veur vrouwe. In processies lepe de lede baejentaere mèt en ze houwe hun eige plaats.
Petroanheilige
[bewirk | brón bewèrke]
De Heilige familie kump veur es petroanheilige veur basissjoale, veur kloasterordes, kèrke en waegkapelle.
Veurbeelde: de neogotische kèrk van Venlo; de kèrk van Sjaasberg mèt 'n relièf van de Heilige familie bove d'n ingank boete (van W.van Hoorn); de kèrk van Alphons Boosten in Brunssum, wiek Langeberg; 'n heropgeboewde kapel in Thorn oet 1998 (mèt 'ne tegel en 'n beeld van de H. familie; 'n weegkapel in Sjtraobaek mèt beeldsje in nis; 'n kapel in Lottum van nao de Twiède waereldoorlog; 'n kapel in Baarlo (Maasbree) oet 2001.
Heilige familie in de kuns
[bewirk | brón bewèrke]In de beeldende kuns waor de Heilige famiie, veural vreuger, 'n thema. Rónd de Kaersjmes weurt de familie aafgebeeld op reis mèt 'ne ezel; es geboortetafereel in 'n grot of sjtal en bie de vlöch nao Egypte ouch op 'ne ezel.