Delisle (einheid)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

De temperatuursjaol van Delisle (symboeal: D of De) woort opgestèldj in 1732 dore Fransen astronoom Joseph-Nicolas Delisle.

Joseph-Nicolas Delisle woort oetgenuuedj nao Röslandj te kómme door tsaar Peter I van Röslandj. In 1732 maakdje Delisle 'nen thermomaeter dae kwik gebroekdje es wirkzaam stof. Delisle koos zien sjaolverdeiling dore temperatuur van kaokendj water (100°C) es nólpuntj te gebroeke. Vanaaf det puntj maat t'r de versjillige stenj van 't kwik inne glazere buus bie lieëger temperature. Oetènjelik koom d'r toet 'n sjaolverdeiling mit 2400 gradaasjes. In 1738 woort de sjaol oppernuuds verdeildj door Josias Weitbrecht dae 't nólpuntj diffenieerdje op 't kaokpuntj van water en zoea wiejer wirkdje toet 150 ('t smultjpuntj van ies).

De temperatuursjaol van Delisle bleef toete ieëste helf vanne neugetieëndjen ieëf in gebroek in Röslandj.

Veurbiljer

Hie-ónger staon inkel waerd oetgedrök inne temperatuursjaal van Delisle:

Criterium	Celsius-temperatuur (°C)	Delisle-temperatuur (°D)
Absoluut nólpuntj	-273,15	559,725
Smultjpuntj van ies	0,00	150,00
Lieftemperatuur vanne miens	36,80	94,80
Kaokpuntj van water	100,00	0,00
Oppervlakdjetemperatuur vanne zón	5526,00	-8139,00

Conversie nao anger sjaole

	$\leftrightarrow$
$T_{Kelvin}=373,15-T_{Delisle}\cdot {\frac {2}{3}}$		$T_{Delisle}=(373,15-T_{Kelvin})\cdot {\frac {3}{2}}$
$T_{Celsius}=100,00-T_{Delisle}\cdot {\frac {2}{3}}$		$T_{Delisle}=(100,00-T_{Celsius})\cdot {\frac {3}{2}}$
$T_{Fahrenheit}=212-T_{Delisle}\cdot {\frac {6}{5}}$		$T_{Delisle}=(212-T_{Fahrenheit})\cdot {\frac {5}{6}}$
$T_{Reaumur}=80-T_{Delisle}\cdot {\frac {8}{15}}$		$T_{Delisle}=(80-T_{Reaumur})\cdot {\frac {15}{8}}$
$T_{Romer}=60-T_{Delisle}\cdot {\frac {7}{20}}$		$T_{Delisle}=(60-T_{Romer})\cdot {\frac {20}{7}}$
$T_{Rankine}=671,67-T_{Delisle}\cdot {\frac {6}{5}}$		$T_{Delisle}=(671,67-T_{Rankine})\cdot {\frac {5}{6}}$