André Hazes

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Dit artikel geit euver André Hazes sr. Veur ziene zoon, dee ouch zenger is, zuug André Hazes jr.

André Gerardus Hazes (Amsterdam, 30 juni 1951 - Woerden, 23 september 2004) waor 'ne Nederlandse zenger. Ziene Nederlandstaolege meziek steit in de traditie vaan 't levesleed, meh mingk dao sterke blues-, pop- en rockilleminte door. Zoedoende maakde heer 't genre veerdeg veur 'n nui generatie luusterere en had 'r groeten invlood op aandere. De lèste jaore vaan zie leve waor heer bij alle laoge vaan de bevolking erkind es cultfiguur. Ziene rillatief vreugen doed, 't gevolg vaan ziene rouwe leefstijl, deeg 'm dee status postuum behawwe.

Leve

Jäög

Hazes woort gebaore aon de Gerard Doustraot, in d'n Amsterdamse volkswiek De Pijp (in 't zuie vaan de stad), in e gezin vaan zès kinder. Heer had veer breurs en e zöster. Es keend zong heer al op d'n Albert Cuypmerret in dee wiek. Zie talent woort opgemerk door Johnny Kraaijkamp sr. Heer kós e leedsje opnumme en kaom op de radio, meh braok daomèt neet door. Neve de smartlep boe heer in zie milieu woort groetgebrach góng zien groetste intrèsse oet nao de popmeziek vaan dat memint, in 't bezunder de bluesrock en soul.

Begin

In 1976 kraog heer 'nen twiede kans wie Willy Alberti, op dat memint de groetste levende zenger vaan 't levesleed, häöm oontdèkde. Heer wèrkde es hospes in de kaffee, boe heer ouch bij zong. Zienen ierste single woort 'Eenzame kerst'; dit woort direk 'nen hit. D'n opvolgers 'Mamma' en 'De vlieger' woorte mer klein hits, al zouw de lèste later wel 'ne culthit en e vas nommer op konzèrs weure.

Jaore tachteg

In 1980 kraog Hazes e contrak bij EMI. Noe góng 't hel. Dat jaor nog kaom 't album ’n Vriend oet (mèt d'n hit 'Het is koud zonder jou'); 't jaor dao-op versjeen Gewoon André (mèt es groetsten hitsingle 'Een beetje verliefd'). Allein al de formuul 'Gewoon [naom zenger]' is oontèlbaar kier gekopieerd door levesleedzengers. Zoeget eder jaor vaan dit decennium had heer 'n album hoeg in de album-hitparades, en eder album had wel eine groeten hitsingle. De twiede plaots in d'n Top 40 haolde heer mèt 'Diep in mijn hart' en 'Ik meen 't'; nommer ein zouw heer bij leve noets pakke.

Hazes deeg in dit decennium ouch e tv-program bij de VARA, Zoals u wenst mevrouw, 'n album in 't Italiaans (Innamorato) en 'ne single mèt 't Nederlands èlftal veur 't (later gewonne) EK voetbal vaan 1988. Persoenelek had veur häöm 't album Dit is wat ik wil oet 1989 de groetste weerde. Hei-in coverde heer diverse bluesrock- en klassieke soulleedsjes mèt zienen eige Nederlandsen teks. De plaat deeg 't minder good es zie gebrukelek werk, umtot zien fans dao minder op zaote te wachte, meh veur häöm waor 't de vervölling vaan zien groetste wuns: rockzenger weure.

Jaore negenteg en nul

In de jaore negenteg bleef Hazes populair. Zie werk woort evels gooddeils 'n herholing vaan zètte; heer haolde minder groete hits en die heer had woort ouch minder bekind. Heer kraog ouch ummer mie las vaan zien gezoondheid, veural door zien excessief draankgebruuk. Zie succes mèt 'Wij houden van Oranje' perbeerde heer bij eder groet voetbaltoernooj nao te doen, wat neet lökde.

In 1991 trojde Hazes zien twiede vrouw, de bekaans twinteg jaor joonger fan Rachel van Galen. Mèt häör had 'r twie kinder, André jr. en Rosanne. In later jaore zouw 't artiesteleve 'ne groete las op hunnen trouw lègke; tot 'n sjeiing kaom 't oetindelek neet.

In 1999 drejde John Appel 'n documentair euver de maan zie leve es arties en hoesmaan, Zij gelooft in mij. De film tuinde Hazes vaan hiel kortbij, zoewel bij 't zinge en bij 't make vaan leedsjes es bij 't leve achter de sjerme. De groete ierlekheid boemèt de maan ouch zien zwaakdes tuinde maakde op väöl lui indrök. In de loup vaan 2000 greujde Hazes oet tot 'ne cultarties, die innins op väöl waardering vaan de cultureel elite kós rekene. T'rzelfdertied veraanderde heer ouch vaan imago: had 'r vreuger ummer in gewoen werkmaanskleier geloupe, noe kleiden 'r ziech in 't zwart, mèt hood en gouwe kettele, wie de blues brothers boevaan heer de muziek zoe gere hoort. Zien konzèrs lepe in die jaore voller es oets; diverse kiere verkoch 'r d'n Amsterdam ArenA oet. Heer waor in deen tied dèks op de tv te zien en waor sinds 2002 ouch politiek actief in de gemeinteraod vaan De Ronde Venen, boe zien woenplaots Vinkeveen oonder vèlt. Mèt 'Bloed, zweet en tranen' maakde heer in 2002 ouch veur 't iers in jaore weer 'ne klassieker.

In de loup vaan 2004 góng zien gezoondheid hel achteroet. Heer kraog las vaan zwoer oerroesje, zoetot 'r ziech neet mie kós hure zinge. Heer plande daan ouch al zien aofsjeid es zenger. Op 21 september mós heer in 't hospitaol vaan Woerden weure opgenome mèt zwoer hartklachte. Twie daog later, nao 'n hartimfark en twie hartstèlsten storf heer op 53-jaorege leeftied.

Postuum

Hazes zienen doed duipde Nederland in nationaol rouw. Op 27 september woort in d'n Amsterdam ArenA 'n groete ceremonie veur 'm opgezat, mèt zien kis op de middestip. Diverse artieste zonge leedsjes vaan 'm, en oonder mie börgemeister Job Cohen en ex-voetballer Johan Cruijff hele touwspraoke. 't Aofsjeid woort in Nederland door de TROS en in Vlaondere door de VTM oetgezoonde; alles biejein trok 't zès mieljoen kiekers, boevaan ein mieljoen op 't Belsj. Nao de ceremonie woorte achterein 'Zij gelooft in mij' (oersprunkelek in 2000 mèt de film oetgebrach, daan geinen hit) en 'Geef mij je angst' (in de versie vaan Guus Meeuwis) nommereinhits. E jaor nao zienen doed woort op d'n Albert Cuypmerret zie standbeeld opgeriech (foto) en woort zien as bij Hoek van Holland mèt vuurpijle umhoeggesjote.

Hazes zien kinder André Hazes jr. en Rosanne Hazes woorte ouch zengers. Zeker André jr. (in zien jong jaore ouch bekind es Dré) specialiseerde ziech in covers vaan ziene pa zien leedsjes. Diverse artieste (oonder mie Ali B en Gerard Joling) mixde e nommer vaan André Hazes mèt hun eige zaank, um zoe postuum e duèt te zinge. Vaan 2012 tot en mèt 2015 leep de musical Hij gelooft in mij, boe-in 't verhaol vaanoet 't perspectief vaan zien vrouw Rachel weurt vertèld.

Nog ummer weurt zie repertoire gere door lui gezoonge, in programma's wie Holland zingt Hazes en bij konzèrs van De Toppers. Voetbalclub Ajax heet 'ne sterke claim gelag op ziene meziek, veural op 'Bloed, zweet en tranen', wat kort veur 't begin vaan toesmatche in 't stadion weurt gedrejd.

Stijl

Hazes zien nommers zien euver 't algemein leveslejer, ouch wel bekind es 'smartlep', dèks in 6/8-maot en gebrach mèt väöl vibrato en gezoonge mèt 'n Amsterdams accent. Heimèt zit heer in de traditie vaan 't Jordaanleed wie dat oonder mie door Willy Alberti populair is gemaak. E modern illemint zit in de begeleiing: me huurt vaanaof begin jaore tachteg dèks d'n èllentrikke gitaar en de synthesizer. In zienen tied waore dit oongewoen instruminte in 't genre.

Hazes zien groetste hits waore dèks covers vaan aandere, die heer vaan zien eige tekste veurzaog. Es heer e sjoen leedsje hoort, naom 'r ziech veur direk 'n teks te sjrieve die volgens häöm debij pasde, zoetot heer 't geveul debij vasheel. Zien tekste zien in 't gemein direk begriepelek; rijmwäörd voont heer gemeinelek door 'ne rijmdictionair te gebruke. Hei-um woort heer al ins bekritiseerd.