Acholi (spraok)
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Acholi is 'n Nilo-Saharaanse spraok die gekaldj wuuertj dore Acholi van Oeganda en Zuud-Soedan. De spraok wuuertj gekaldj door zoea 1.170.000 luuj in Oeganda (2002) mit 'n ganse bevolking van 1.197.000 in alle lenj. De spraok haet de ISO 639-3 code ach.
Anger name veur 't Acholi zeen Acoli, Acooli, Akoli, Atscholi, Dok Acoli, Gang, Lëbacoli, Log Acoli, Lwo, Lwoo en Shuli. 't Aantaal spraekers nump toe. Versjillige dialekte zeen Dhopaluo (Chope, Chopi) en Nyakwai. 't Is verstaonbaar mit 't Lango, Kumam en Dhopadhola, mer 't is neet bekèndj in welche maot. 't Guuef ouch lexicaal geliekenis mit die spraoke.
't Acholi wuuertj heim, oppe mert, inne kirk en op 't kantoear gebroek. De spraok wuuertj in alle domiene door alle laeftieje gebroek enne meiste spraekers zeen jónk. De opstèlling t'n opzichte vanne spraok is positief. Spraekers kallen ouch Ingels en Swahili. 't Acholi wuuertj óngerwezen oppe lieëgere sjoeal 't Wuuertj ouch es e vak oppe middelbare sjoeal gegaove. 't Guuef poëzie, gezètte, radioprogramma's en films. De Biebel wort in 1986 euvergezadj. De spraekers zeen euverwaegendj kristelik (Roeams-Katteliek). Saer 1947 wuuertj de spraok in 't Letiens sjrif gesjreve.
In Zuud-Soedan guuef 't 47.000 spraekers (2000). Die woeane veurnamelik inne staot Oeas-Equatoria, in 't distrik Opari, oppe Acholi-häövele.
De spraokstatus veur dees spraok is óntwikkelendj (5); det beteikentj det de spraok laevetig is en det litteratuur in 'n gestanderdiseerdje vorm gebroek wuuertj door sómmige, meh det is nag neet wiedversprèdj of haadbaar.
Classificatie
[bewirk | brón bewèrke]- Nilo-Saharaans
- Oeastelik-Soedanisch
- Nilotisch
- Wèstelik
- Luo
- Zudelik
- Luo-Acholi
- Alur-Acholi
- Lango-Acholi
- Alur-Acholi
- Luo-Acholi
- Zudelik
- Luo
- Wèstelik
- Nilotisch
- Oeastelik-Soedanisch