Aart Staartjes

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Aart Staartjes in de Stratemakeropzeeshow.

Aart Staartjes (Amsterdam, 1 miert 1938 - Groninge, 12 jannewarie 2020) waor 'ne Nederlandsen acteur en tv-meker. Heer woort veural bekind in zien tv-rolle veur kinder.

Jäög en begin carrièr

Aart Staartjes woort gebore in Nieuwendam, e veurmaoleg dörp in de bebouwing vaan Amsterdam-Noord, es zoon vaan 'nen tummermaan en aonnummer. Heer had 'n awwer broor en e joonger zöster.

Ouch al door d'n Twiede Wereldoorlog góng heer pas vaanaof zien achste nao sjaol, boe heer 'ne vrund waor vaan de latere cabaretier Eric Herfst. In 1957 begóste Staartjes, Herfst en Ben Rowold 't pantomimegezelsjap Pantalone. Naotot heer de mulo had aofgemaak, góng heer de kweeksjaol doen, meh al gaw verleet heer die um op de toneelsjaol te goon. In 1961 deeg heer dao indexame; daonao späölde heer bij diverse theatergenoetsjappe. Heer waor oonder mie te zien in 't stök Een opgemaakt bed vaan Dimitri Frenkel Frank. Zie debuut op de tv waor in 1959, wie heer 'n rol kraog in De wonderbaarlijke schoenlappersvrouw. 't Decennium daonao deeg heer diverse aander rolle op tv veur versjèllende rolle, wie 'n serie Biebelvertèllinge veur de jäög in Woord voor woord vaan d'n IKOR.

Lendeleke bekindheid

Groete bekindheid kraog Aart Staartjes mèt zien tv-programma's veur kinder. In 1972 introduceerde heer bij de VARA De Stratenmakeropzeeshow, e taboedoorbrekend program boe-in d'n humor vaan 't keend centraol zouw mote stoon. Heer späölde dao ouch zelf in, same mèt Joost Prinsen en Wieteke van Dort. De tekste en meziek kaome vaan Willem Wilmink, Hans Dorrestijn, Jan Riem en Karel Eykman (tekssjrievers) zoewie Harry Bannink (componis). In de twie jaor tot 't programma leep stoont 't sterk in de aondach en woort 't e groet succes. 't Groetste deil vaan de programma's is intösse gewis (wie in deen tied normaal waor); bewoerd bleef oonder mie 't Poep-en-piesmenuet.

Nao de Stratenmakeropzeeshow woort Staartjes ouch de bedinker vaan De Fillem van Ome Willem, e program veur kleuters mèt Edwin Rutten ('Ome Willem') in de hoofrol wat vaan 1974 tot 1989 leep. Tösse 1979 en 1981 kaom ouch e vervolg op de Stratenmakeropzeeshow op de tv: J.J. de Bom, voorheen De Kindervriend, mèt weer dezelfde drei hoofacteurs.

Sesamstraat-tied

Zien allerbekindste rol woort evels die vaan Meneer Aart in de Nederlandse editie vaan Sesamstraat. Heer späölde dao 'ne get grijnetege maan dee dèks kuimde tot 't vreuger beter waor en väöl euver de aander bewoeners te sakkere had. Heerzelf meinde tot de ierste sezoene vaan Sesamstraat te zeuteg waor en tot de kinder 't beter zouwe waardere es dao ouch nog ins get fout zouw loupe. Heer bleef decennialaank bij 't program betrokke, al dreigde heer in 2009, wie d'n umroop 't program vreuger wouw oetzende, wel um mèt zien mètwèrking te oet te sjeie.

Ouch bij Het Klokhuis, 'n imformatief jäögprogram boe-in de veurliechting weurt aofgewisseld mèt leedsjes en grappe, waor Staartjes vaanaof 't begin betrokke. Same mèt Prinsen späölde heer e duo aw zösters (Ta en To). Wijer spraok heer jaorelaank 't commentair bij de lendeleken Intoch vaan Sinterklaos in.

Lèste jaore en doed

Door zien imago es kindervrund woort heer rillatief wieneg voor aander rolle gevraog. Noe en daan deeg heer evels ouch volwasse acteerwerk. In 2017 woort heer gevraog, meh oetindelek aofgeweze, veur de rol vaan Hendrik Groen in de verfilming vaan de gelieknaomege succesbeuk.

Op 10 jannewarie 2020 woort Staartjes in Leeuwarden in ziene brommobiel door 'nen oto aongevare. Twie daog later storf heer in 't Universitair Medisch Centrum Groningen aon zien wón.

Bronne

Dit artikel is gebaseerd op 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.