1844
Uiterlijk
1844 (MDCCCXLIV) waor e sjrikkeljaor wat begós op maondag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 9 jannewarie - Biej Keuninklik Besjloet wirt de Willemssjpelling ingeveurd.
- 23 mei - De Perzische profeet de Báb verkóndig zien aopebaring en sjtich 't Babisme.
- 23 mei - Samuel Morse versjtuurt zien eësjte telegram via de elektrische telegraaf.
- 6 juni - In Londe wirt de YMCA opgerich: ein internationaal oecumenisch-protesjtantse jóngerebewaeging.
- 13 juni - De Amerikaanse sjleutelmaeker Linus Yale kriet patent op 't Sjtifcilindersjlaot.
- 15 juni - De Amerikaan Charles Goodyear kriet patent op de vulkanisatie van rubber.
- 27 juni - Joseph Smith, leijer van de Mormone, en ziene broor Hyrum waere in de gevangenis in Carthage, Illinois, door taengesjtendersj van de Mormoonse Kirk gelyncht.
- 3 juli - De reuze-alk Pinguinis impennis sjtuf oet.
- 1 augustus - De Zoologischer Garten Berlin, de eësjte Duutsje deretuin, wirt geäöpend.
- James K. Polk versjleit Henry Clay in de verkezinge óm 't Amerikaanse presidentsjap.
- zónger datum
- De Zjweedse chemicus Gustaf Erik Pasch vundj de zjwaegel oet.
- Ein eësjte serieuze poging óm ein Vlaamse gezèt oet te gaeve; VLAAMSCH Belsj.
- Ruthenium wirt óntdèk door Karl Klaus. 't Nuuj metaal kump veur in platina ertse oet Ruslandj aafkómstig en wirt daoróm nao dat landj geneump (Ruthenia = Ruslandj).
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 7 jannewarie - Bernadette Soubirous, Franse klaosterlinge & mystica (gesjtorve 1879)
- 18 jannewarie – Henri Sarolea, Nederlandse sjpaorwaegaannummer (gesjtorve in 1900)
- 18 fibberwarie - Willem Maris, Nederlandse kunssjilder
- 20 fibberwarie - Ludwig Boltzmann, Oasteriekse natuur- en wiskundige
- 21 fibberwarie - Charles–Marie Widor, organist en componist
- 2 miert - Herman Schaepman, Nederlandse politicus
- 18 miert - Nikolaj Rimski-Korsakov, Russische componist (gesjtorve 1908)
- 19 miert - Minna Canth, Finse sjriefster
- 1 mei - Alexandra van Denemarke, Deense prinses, prinses van Wales en keuningin van Groat-Brittannië (gesjtorve 1925)
- 20 mei - Henri Rousseau, Franse naïeve sjilder
- 22 mei - Mary Cassatt, artieste
- 23 mei - `Abdu'l-Bahá, Perzisch religieus leijer
- 31 juli - Karel August van Sakse-Weimar-Eisenach, Duutsje vors
- 5 augustus - Ilya Repin, Russische sjilder
- 13 augustus - Johann Friedrich Miescher, Zjwitserse biochemicus
- 16 september - (Francesca) Leonie Aviat, Franse klaostersjtichteres
- 15 oktober - Friedrich Nietzsche, Duutsje filosoof
- 22 oktober - Louis Riel, Canadese politicus
- 22 oktober - Sarah Bernhardt, Franse actrice (gesjtorve in 1923)
- 23 oktober - Robert Bridges, Èngelsje dichter, poet laureate
- 25 november - Carl Benz, Duutsje auto-óntwerper en oprichter van Daimler-Benz AG
- 26 december - Jozef Marello, Italiaanse preester, ordesjtichter en bisjhop (gesjtorve 1895)
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 27 jannewarie - Charles Nodier (63), Franse sjriever
- 3 juni - Lodewijk Anton van Bourbon (68), kroanprins van Frankriek van 1824 - 1830.
- 27 juni - Joseph Smith (38), Amerikaanse eësjte leijer van de Mormone en zien broor Hyrum Smith
- 27 juli - John Dalton (77), Èngelsje chemicus en natuurkundige
- 28 juli - Jozef Bonaparte (76), keuning van Napels en Sjpanje