Ålandj
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Ålandj (oetspraok: ['ò:lánc]; Zweeds: Åland; Fins: Ahvenanmaa) is 'n Finse regio wit 'n wiedgäöndje autonomie. 't Gróndjgebied vèltj same mitte gelieknamige eilandjgroep de Ålandjseilenj inne mónjing vanne Botnische Golf, helverwaeges van Zwede en Finlandj. Vanne ruum 26.000 eilenj en sjaere höbbe 6.757 'nen officiële naam en zeen zón 65 bewóndj. 't Inweunersaantaal bedroog anen ènj van 2014 zoeaget 29.000 luuj; zoeaget 40% daovan wóntj inne houfstad Mariehamn. Ålandj haet mer ei klei stökske grens op landj: op 't ónbewóndje eilandj Märket, det veure helf Zweeds gróndjgebied is. Ålandj is gans einspraokig; 't Zweeds is de ènsigste officieel spraok en kómmunikaasje mitte Finse euverheid geit in 't Zweeds. De regio is gedemilitariseerdj enne beweuners hove neet te voldoon ane Finse deensplich.
De naam Ålandj kump oet 't Oergermaans en mèntj "waterlandj".
De economie van Ålandj is veural gerich op sjeepvaart, hanjel en toerisme. 't Toerisme is gegróndj op 't zaach klimaat en 't feit det tródsdet Ålandj binne de Europese Unie vèltj, 't boete de btw-unie vèltj, wodoor 't belastingveurdeiler haet. Zoea kónne de sjeper die Ålandj aandoon toebakswaar en alcoholische drank btw-vrie verhanjele.
Ålandj ligk strategisch oppen euvergank tösse de Oeaszieë enne Botnische Golf, tösse Stockholm en Turku en kortbie de Finse Golf. 't Besteit oet väöl eilenj; Ålandj óngervindj posglaciaal ophöffing, wobie 't landj ederen ieëf zoeaget 70 cm baove de zieë oetstieg. Hiedoor óntstaon nuuj eilenj, meh verdwienen 's ouch, doordet eilenj samegreuje.
De ccTLD-code veur Ålandj is .ax.
Gemèndjes
[bewirk | brón bewèrke]De volgendje zèstieën gemèndjes ligken in Ålandj:
| Scandinavië |
|---|
| Ålandj · Daenemarke · Faeröer · Finlandj · Ieslandj · Noorwege · Zjwaede |
| Lies van aafhenkelike gebejer in Europa |
|---|
| Akrotiri en Dhekelia¹ · Ålandj · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Eilandj Man · Sjpitsberge |
| 1. Dit landj lik gedeiltelik of gans in Azië meh weurt óm cultureel en historische raejes ouch bie Europa ingedeild. |