Zjwiegsjpiraal

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Zjwiegsjpiraaltheorie is 'n theorie oet de communicatiewetensjappe, oontwikkelt dör de Duutsje wetensjapster Elisabeth Noelle-Neumann. De theorie van de zjwiegsjpiraal geet oet van de groeëte mach van de media. Vólgens Neumann mót me zeuke nao de effecte van alle boodsjappe en neet nao de effecte va eenkel boodsjappe. Ze zat zich aaf taege 't heersende model, gebaseerd óp 't model va Klapper (1960).

Dat oonderzeukers d'r in 't algemèng neet in sjlaagde de groeëte effecte van de media aan te tuëne, kieëm vólges häör dör de oonderzeukers die oonvoldoende raeëkening höbbe gehaowe mèt 't feit dat communicatie trapsgewies plaatsjvindt. Aangezieë tv-kiekers hun verwórve kennis en mieninge överbrènge óp de neet-kiekers, koesse oonderzeukers gèng versjille veende tösje dès twieë groepe, en koesse ze de veroondersjtèlde effecte van d'r televies óp 't publiek neet aantuëne.

Dat d'r televies gene invloed zów höbbe óp 't publiek vergeliekt Neumann mèt 'ne gecamoufleerde aoëlifaant. De effecte zeunt zoe gigantisch groeët dat v'r ze zjuus daoröm neet kènne waarnöme.

Oetgangspeunte van de zjwiegsjpiraaltheorie

Luuj zeunt irrationeel; ze geunt op hön geveulen aaf;
De mach van de media is groeët, vörnamelek es 't type medium selectief gebroek bemoeilekt, zoewie bie televies, wat vólgens Neumann e non-selectief medium is;
D'r invloed van de media is sjlech en verwerpelek;
Luuj laeve voortdurend mèt d'r angs vör sociaal isolatie. 'n Miening uite die neet dör 't mieërendeel van de bevolking gedeeld wert, zów sociale isolatie kènne veroorzake. Dao oet greujt de neiging zich aan te sjlete bie de heersende opvattinge.

Driej factore

Vólges de Zjwiegsjpiraaltheorie zeunt d'r 3 factore: cumulatie, consonantie en openbaarheed, die de wèrking van de media bepale en häör zoe machtig make.

Cumulatie: mediaboodsjappe werre ömmer herhaold (e oonderwaerp keumt in de gezet, óp d'r televies, óp internet). De kaans dat ieëmes 't berich neet gehuurd haat, is klèng aangezieë de berichgaeving ooch óp regelmatige tiedsjtippe herhaold wert (eder oor e nuujsbulletin).
Consonantie: luuj conformere zich an de heersende opvattinge oet angs vör sociaal isolatie, ze sjpanne zich in öm in d'r pas te blieve mèt de publieke opinie, zowie ze die waarnöme. Dit geldt ooch vör de zenders, want zie haowe raeëkening mèt de opinie, journaliste besjlisse, dèk nao heftige discussies welke oonderwaerpe nuujswaeërd haant en welke neet. De selectiecriteria van journaliste zeunt dèk gelieklopend en ze passe zich ooch aan de heersende opvattinge aan, oeëdör de verslaaggaeving över bepaalde gebäörtenisse in de versjillende media in groeëte maote överèènsjtèmt. ‘Pack journalism’ is d'r term vör dit versjiensel.
Openbaarheed: D'r miensj is vólges Neumann sjtaerk aafhankelek van z'n ömgaeving. 't Individu vörmt 'n ege miening mèt behulp van de informatie över die ömgaeving, die ze verkriet via de massamedia. Dördat de media in de openbaarheed operere en 'n ömmer greujend aantal luuj bereike, kènne ze 'n zjwiegsjpiraal in gang zètte en voede. Wae deenkt dat z'n miening aansjluut bie de heersende opvattinge zal ieëder geneigd zieë, z'n miening in de openbaarheed te brènge es zie, die dao neet van övertuugd zeunt.

Essentie van de zjwiegsjpiraaltheorie

Luuj zeunt bang vör sociaal isolatie;
Öm isolatie te väörkaome, haowe ze 't opinieklimaat in hön ömgaeving nauwkeurig in de gate;
Informatie över 't opinieklimaat in de ömgaeving verkriege ze oet twieë bronne: a) persoonleke observatie/interpersoonleke communicatie b) de massamedia, met name d'r televies;
De massamedia versjprèjje e vrie synchroon beeld van de werkelekheed;
Nao verloop van tied zulle nog mer eenkel luuj 'n miening blieve verkondige die taege de heersende publieke opinie ingeet. Luuj vorme d'r harde kern. Zie kènne e nuuj sjpiraalproces óp gang brènge.